Бугун оммавий ахборот воситалари ва ижтимоий тармоқларда (“тегажоғлик қилди, зўрлади” мазмунидаги) ахлоқий бузуқлик билан боғлиқ нохуш хабарлар кўпайиб кетди. Уларни ўқиганинг сари фиғонинг ошади. Наҳот инсон тубанликка борса. Бу иллат вояга етмаганлар орасида ҳам, ақли расо ва ҳатто ёши бир жойга бориб қолган инсонлар орасида ҳам урчиётгани ташвишли ҳолдир.
Бугун фаҳшни тарғиб қилаётган воситалар шунчалар кўпки, бундан қочишнинг иложи йўқдек. Олдинлари киши айтишга ор қиладиган беҳаё гаплар эндиликда очиқчасига сериаллару киноларда, ижтимоий тармоқларда ташвиқ қилинмоқда. Оқибатда инсонларда ҳаё пардаси кўтарилиб кетаётгандек...
Бунинг таъсирида зўрлаш билан боғлиқ жиноятлар ортиб, ўлим билан якунланганлари бор. Умри хазон бўлган ёш қиз-жувонлар, ўсмирлар қанча. Вояга етмай оила қураётганлар, мактаб партасида ўтириб она бўлаётганлар-чи? Хиёнат сабаб оиласи бузилаётган, болаларини етим қилаётганлар, яқин қондошлик алоқаларини узаётганлар ҳам етарлича. Бунинг ортидан юқумли ва бедаво касалликларга чалинаётганлар ҳам бор. Буларнинг барчаси биргина ахлоқсизлик ортидаги фожиалардир.
– Зинонинг ёмонлиги шундаки, жамиятнинг асоси бўлган оилага жиддий путур етказади, инсоннинг насл-насаби бузилади. Жамиятда кўплаб иллатларнинг урчишига, касалликларнинг ортишига сабаб бўлади, – дейди ЎМИ Фатво маркази бош мутахассиси Ҳикматуллоҳ домла Тоштемиров. – Шу боис динимизда у гуноҳи кабира саналади. Қуръони каримда: “Зинога яқинлашмангиз! Чунки у фаҳш ва ёмон йўлдир” (Исро сураси, 32-оят), дея марҳамат қилинган. Демак, мўмин киши унинг ҳар қандай кўринишидан йироқ юриши лозим. Афсуски, бугун ижтимоий тармоқлар орқали ўзга жинс вакиллари билан муносабатларда мана шу жиҳатларга эътибор қаратилмаяпти. Номаҳрамлик масалаларига бепарво бўлиш ва ўзаро ножўя суҳбатлар ортидан оилалар бузилиб кетяпти. Ҳали оила қурмаган ёшлар ҳаёсизлик, зинонинг виртуал кўринишларига, яъни “онлайн муҳаббат”га ружу қўймоқда. Бу нарсалар шариатимизда қатъиян ман қилинган.
Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам зинодан қайтариб айтадилар: “Эй инсонлар! Зинодан қўрқинглар, унда олтита зарар бор. Шундан учтаси бу дунёда, учтаси охиратда бўлади. Бу дунёдагилари: зино руҳий гўзалликни кетказади, камбағаллик келтиради, умрни қисқартиради. Охиратдагилари эса – Аллоҳнинг ғазаби, ҳисобдан ёмон ўтиш ва жаҳаннам азобидир” (Имом Бухорий ва Имом Муслим ривояти).
Кундалик ҳаётимизда ҳам фаҳшга ружу қўйганларнинг боши балодан чиқмаслигига кўп бор гувоҳ бўламиз. Бу ҳам ҳадиснинг нақадар ҳақ эканидан далолатдир.
Қуръони каримда: “(Эй Муҳаммад!) Мўминларга айтинг, кўзларини (номаҳрам аёллардан) қуйи тутсинлар ва авратларини (зинодан) сақласинлар! Мана шу улар учун энг тоза (йўл)дир. Албатта, Аллоҳ улар қилаётган (сир) синоатларидан хабардордир”, дея марҳамат қилинган (Нур сураси, 30-оят).
Оятда Аллоҳ таоло эркакларни номаҳрам аёлларга шаҳват назари билан қарашдан ман этмоқда. Чунки бундай назар зинога етаклайди ва бундай қараш кўз зиноси ҳисобланади. Афсуски, бугун кўча-кўйда, жамоат жойларида, айниқса, телевизор ва қўл телефонимиз қаршисида ўзимизни номаҳрамлардан, беҳаё тасвирлардан тия олмаяпмиз. Ёшимиз улғайиб нафсимизни жиловлаб олгандирмиз. Лекин фарзандларимизнинг бу иллат исканжасидан асрай оляпмизми?
Таҳрим сураси 6-оятда: “Эй иймон келтирганлар! Ўзларингизни ва оила аъзоларингизни ёқилғиси одамлар ва тошлар бўлмиш дўзахдан сақлангиз...” дея марҳамат қилинган. Оят тафсирларида уламоларимиз ўтдан сақланиш гуноҳларни тарк қилиш ва тоат-ибодат билан бўлади. Бунда оила бошлиғи аёлини ҳам фарзандларини дўзах азобидан сақлашга масъул эканини таъкидлашган.
Хулоса қилиб айтганда, мўмин киши ахлоқий бузуқликка етаклайдиган ҳар қандай нарсадан узоқ юриши, аҳли оиласини ҳам бу ботқоқдан асраши шарт. Бунинг учун эса динимизни мукаммал ўрганиб, Қуръону суннатда келган амалларни ҳаётимизга татбиқ қилишимиз, фарзандларимизга бузуқлик гуноҳи кабира эканини англатишимиз, энг асосийси, уларга Аллоҳни танитишимиз зарур. Шундагина улар ёлғиз қолса ҳам, Аллоҳнинг кузатувида эканини ҳис этади, шайтон васвасаларига, нафсининг хоҳишларига учмайди, иншоаллоҳ.
Бобур МУҲАММАД
Жорий йилнинг 21-31 октябрь кунлари Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги олий ва ўрта махсус диний таълим муассасалари талабалари ва педагог-ўқитувчилари, ишчи-ходимлари иштирокида “Хусусий тартибда диний таълим беришнинг ҳуқуқий оқибатлари: назарий асослари ва амалий жиҳатлари” мавзусида давра суҳбатлари ташкил этилди.
Мазкур тадбирлар таълим муассасаларнинг “Ёшлар билан ишлаш, маънавият ва маърифат бўлими” масъуллари ҳамда Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги ходимларини иштирокида ташкил этилди. Давра суҳбатларида ёшларнинг экстремистик ва турли оқимларнинг ёт ғоялари таъсирига тушиб қолишини олдини олиш бўйича сўз юритилди.
Шу билан бирга таълим муассасалар кесимида “Соғлом эътиқод – экстремизмга қарши курашнинг маънавий асоси”, “Виждон эркинлиги қонунда диний таълим олиш тартиби”, “Миссионерлик ва прозелитизмнинг маънавий барқарорликка таҳдиди ҳамда уни олдини олиш масалалари”, “Биз терроризмга қаршимиз” мавзуларида ҳам қўшимча маънавий-маърифий тадбирлар ўтказилди.
Тадбирларга Дин ишлари бўйича қўмита, Ўзбекистон мусулмонлари идораси ходимлари, ҳуқуқ-тартибот орган масъуллари ва Ўзбекистон халқаро ислом академиясининг минтақавий филиаллари ўқитувчилари таклиф этилди.
Давра суҳбатлар давомида мамлакатимизда диний соҳада амалга оширилаётган ислоҳотлар, Ўзбекистон Республикасида қонуний лицензия асосида фаолият олиб бораётган олий ва ўрта махсус диний таълим муассасалар ва уларда яратилган шарт-шароитлар билан бир қаторда таълим муассасаси педагог-ўқитувчилари, ишчи-ходимлари ҳамда талабаларига хусусий тартибда диний таълим беришнинг ҳуқуқий оқибатлари ҳақида атрофлича маълумотлар берилди.
Шунингдек, мавзулар юзасидан тайёрланган видеороликлар тақдим этиш баробарида вояга етмаган шахсларнинг қонуний ҳақ-ҳуқуқларини ҳимоя қилиш мақсадида янги қонун лойиҳаси ишлаб чиқилгани, унга кўра эндиликда ота-оналар ёхуд уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан вояга етмаган фарзандини ноқонуний диний таълимга жалб этиш маъмурий жавобгарликка тортишга асос бўлиши мумкинлиги ҳақида маълумотлар тақдим этилди.
Тадбирлар якунида мавзу юзасидан иштирокчилар томонидан берилган саволларга мутахассислар томонидан батафсил жавоблар берилди.
Абдуносир Бобамирзаев,
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
масъул ходими