03 Июн, 2025, 7 Зулҳижжа, 1446
03 Июн, 2025, 7 Зулҳижжа, 1446
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Агар муваффақиятга эришмоқчи бўлсангиз:
1. Мансаб ҳақида ўйламанг, асосий мақсадингиз орқага қайтмаслик бўлсин.
Агар муваффақиятга эришмоқчи бўлсангиз:
2. Вақтни беҳуда сарфламанг, вақт жуда қадрли, умрингиз эса, чекланган. (Тартибли бўлинг): намозингиз, уйқингиз, эрталаб туришингиз, ишингиз, овқатланишингиз, учрашувларингиз ва машғулотларингизни режалаштиринг.
Агар муваффақиятга эришмоқчи бўлсангиз:
3. Мўъжиза кутиб ўтирманг, имкониятлар ўз-ўзидан юзага келмайди. Имкониятларни сиз яратасиз.
Агар муваффақиятга эришмоқчи бўлсангиз:
4. Машғулотлар оғирлигидан ёки овқатнинг таъмидан ёш болалардек шикоят қилманг. Ўзингиздан сабрли ва мослашувчанлик қобилиятига эга шахсият яратинг. Ҳар қандай қийинчиликларга мослашинг ва уларни енгиб ўтинг.
Агар муваффақиятга эришмоқчи бўлсангиз:
5. Йиқилгандан кейин қайтадан туришни давом эттиринг. Сиз ўйлаганингиздан кўра кучлироқсиз. Озуқа, уйқу, машғулотлар, ёрқин табассум, ғажиб ташлайдиган тишларингизни намоён қиладиган кулишингиз, ўзингизга ишонч ва ҳечан букилмайдиган қадлингиз – буларнинг барчаси сизда мавжуд. Сиз – муваффақият учун яратилган қаҳрамонсиз.
6. Одамлар билан ҳаддан ташқари кўп аралашишдан эҳтиёт бўлинг. Бу ижтимоий зеҳнингизни ошириши, одамлар билан мулоқот қилиш малакасини пайдо қилиши мумкин, аммо ақлингиз янгича ғоялар яратишга қодир бўлмай қолади. Шунинг учун одамлар билан аралашинг, аммо меъёрда.
7. Бирор кишини ўзингизга ўрнак қилишдан эҳтиёт бўлинг. Бу сизнинг ақлингизни тўлиқ бузиб ташлайди. Фақат ўзингизни ўзингизга ўрнак қилинг. Сиз табиатан ақлсиз қилиб яратилган эмассиз, балки ақлингизни бировга тақлид қилишга йўналтиришингиз – уни зое кетказиш демакдир.
8. Чуқур муносабатлардан узоқ бўлинг. Ҳеч кимни ҳаётингизда асосий ўринга қўйманг. Хоҳлаганингизча яқин бўлинг, аммо бир куни уларсиз қолишингиз мумкинлигини доим эсда тутинг.
9. Бошқалар сиздан ким бўлишингизни хоҳлаётган бўлса, ўшандай бўлишдан сақланинг. Ҳеч нарсани ўзгартирманг, ўзингизни ва ҳаётингизни ўзингиз яхши кўрадиган тарзда яшанг.
Ҳомиджон домла ИШМАТБЕКОВ
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Одамларнинг устига ёлғончи йиллар соя солади. Ўша кезларда ёлғончи тасдиқланади, ростгўй ёлғончига чиқарилади. Хоин киши ишонарли бўлади, омонатдор киши хоинга чиқариб қўйилади ва рувайбиза гапиради”, дедилар. У зотга: “Рувайбиза” ким? – дейилди. Пайғамбаримиз алайҳиссалом: “Омманинг ишини гапирадиган эси паст одам”[1], дедилар.
Ибн Манзур “Лисонул араб” китобида: “Рувайбиза – бир иш қилиш қўлидан келмайдиган нотавон одам. Кўпинча, бу сўз эси пастларга нисбатан ишлатилади, чунки улар уйида кўп ўтиришади ва катта ишлар билан кам шуғулланишади”, деган[2].
Давраларда ўтириб пойинтар-сойинтар гап гапирадиган кишини учратганмисиз?
Ёки маза-бемаза ишлар тўғрисида узундан-узун мақолалар ёзадиган мухбирларни учратасизми?
Ёхуд бекорчи кўрсатувларга чиқиб, бирорта фойда келтирмайдиган ишларни гапирадиган одамларни кўрган бўлсангиз керак. Кўпинча бундай ҳолатлар зарар келтириб, дилни хира қилади. Одамларнинг бошини айлантириб, фикрларини чалғитади.
Ҳаммажлисларнинг қай бири яхшироқ?
Ибн Аббос розияллоҳу анҳумодан ривоят қилинади: “Ё Аллоҳнинг Расули, бизларга қай бир ҳаммажлис яхшироқ?” – дейишди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Уни кўриш сизга Аллоҳни эслатадиган, у билан гаплашиш илмингизга илм қўшадиган ва амали сизларга охиратни эслатадиганидир”, [3] дедилар.
Бизнинг ҳамсуҳбатларимиз орасида бундай сифатлилар топиладими?
Дўст-ёрлар билан бирга ўтирсангиз, ўша ўтиришингизни Ҳабибимиз соллаллоҳу алайҳи васаллам ўргатган лафзлар билан якунлаш эсингиздан чиқмасин. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай деганлар: “Биров бир даврада ўтирса ва беҳуда гаплар кўпайиб кетса, ўрнидан тураётиб: “Субҳанакаллоҳумма ва биҳамдика, ашҳаду аллаа илаҳа иллаа анта. Астағфирука ва атуубу илайк”, дейдиган бўлса, ўша мажлис давомида бўлган ишлар мағфират қилинади”[4].
Ўйлаб кўринг, шу зикрни айтиш учун қанча вақт кетади? Бор-йўғи бир неча сония. Бироқ қанчадан-қанча одамлар бу фазилатдан бебаҳра қолишяпти. Ахир, бу оламлар Робби тарафидан бўладиган афв ва мағфиратку...
Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.
[1] Ибн Можа ривояти.
[2] Лисонул араб, 7/153.
[3] Имом Абу Довуд, Имом Термизий ривояти.
[4] Имом Термизий ривояти.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа