06 Апрел, 2025, 8 Шаввол, 1446
06 Апрел, 2025, 8 Шаввол, 1446
Авф ибн Молик розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Қиёмат аломатларини санаганларида: “...Чорва ўлати каби орангизда тарқаладиган ўлат”, дедилар (Имом Бухорий ривояти).
Яъни орангизда бир касаллик тарқалади ва шу сабабли ўлим кўпаяди. Бу ҳодиса Умар розияллоҳу анҳу даврида Шомда тарқалган вабо деб таҳмин қилинади. Ушбу вабода Абу Убайда ва бошқа кўплаб саҳобалар вафот этишган.
Ибн Ҳажар Асқалоний раҳимаҳуллоҳ “Фатҳул борий” китобида бундай ёзади: “Айтишларича, қиёматнинг бу аломати Умар розияллоҳу анҳунинг ҳукмронлиги даврига тўғри келиб, у кўплаб одамларнинг ҳаётига зомин бўлган. Бу воқеа Қуддус фатҳидан сўнг бўлганди”.
Тарихчиларнинг ёзишича, ҳижрий 18 йилда Амавос ҳудудида вабо эпидемияси бошланиб, кейинчалик Шом ерларига тарқалиб кетган. Бу вабода кўп сонли саҳоба ва бошқа мусулмонлар вафот этди.
Ибн Касир раҳматуллоҳи алайҳнинг айтишича, қурбонлар сони 25 минг кишига етган. Ушбу вабо туфайли вафот этган машҳур саҳобалардан бири Абу Убайда Омир ибн Жарроҳ розияллоҳу анҳу эди.
Ҳозирги кунда инсониятга давоси маълум бўлмаган (масалан, одамнинг иммунитет танқислиги вируси (ОИВ) ва ҳ.к.) касалликлар турининг тобора кўпайиб бораётганига гувоҳ бўлмоқдамиз. Замонавий илм-фан ва цивилизация ривожланиши инсонларни бундай касалликлардан ҳимоя қила олмайди.
Бинобарин, фан-техника тараққиёти одамларни тақдирдан (қадар) қутқаради, деган ҳаёлларга берилмаслик лозим. Ҳар бир инсоннинг ўлими олдиндан белгилаб қўйилган, Аллоҳ унинг жонини бирор сабаб билан олади.
Бемор истеъмол қиладиган дорилар фақатгина ташқи сабаблардир. Аллоҳ таоло дори ичган ҳар кишига шифо беравермайди. Масалан, дорининг бош оғриғини йўқ қилиши бу унинг ички таъсири эмас, балки Аллоҳ таолонинг хоҳиш ва иродасига боғлиқдир.
Қиёмат кунининг кичик аломатлари (биринчиси);
Қиёматнинг кичик аломатлари: Пайғамбар алайҳиссаломнинг вафот этишлари (Иккинчи қисм);
Қиёматнинг кичик аломатлари: Қуддуснинг фатҳ этилиши (3 қисм).
Манбалар асосида
Баҳриддин ХУШБОҚОВ
таржимаси.
1. Шайтон инсонларнинг қўлидаги нарсага таъмагирлик қилишга васваса қилади.
Шунда Аллоҳ таолонинг қуйидаги ваъдасини эсланг: “Ерда ўрмаловчи бирор нарса (жонзот) йўқки, унинг ризқи (таъминоти) Аллоҳнинг зиммасида бўлмаса! (У) унинг қароргоҳини ҳам, оромгоҳини ҳам билур. Ҳаммаси аниқ Китоб (Лавҳул-маҳфуз)да (ёзилган)дир” (Ҳуд сураси, 6-оят).
2. Шайтон узун орзулар қилишга васваса қилиб, ўлимни унуттиради.
Шунда Аллоҳ таолонинг қуйидаги оятини эсланг: “Бирор жон эртага нима иш қилишини билмас. Бирор жон қаерда ўлишини ҳам билмас. Албатта, Аллоҳ (ҳамма нарсани) билувчи ва хабардор зотдир (Луқмон сураси, 34-оят).
3. Шайтон бу дунёни ўйин-кулгу, маишат билан ўтказишга васваса қилади.
Шунда Аллоҳ таолонинг қуйидаги оятини эсланг: “(Эй, Муҳаммад!) Уларга қўйиб беринг: есинлар, фойдалансинлар ва орзулар уларни машғул қилаверсин! Бас, яқинда (қилмишларининг оқибатини) билиб олурлар” (Ҳижр сураси, 3-оят).
4. Шайтон инсонлардан умидвор бўлишга, уларга суянишга васваса қилади.
Шунда Аллоҳ таолонинг қуйидаги оятини эсланг: “Кимки Аллоҳга тақво қилса, У унга (ташвишлардан) чиқиш йўлини (пайдо) қилур. Яна, уни ўзи ўйламаган жойдан ризқлантирур. Кимки Аллоҳга таваккул қилса, бас, (Аллоҳнинг) ўзи унга кифоя қилар...” (Талоқ сураси, 2-3 – оятлар).
5. Шайтон мусулмонлар устидан мазах қилишга, уларни камситишга васваса қилади.
Шунда Аллоҳ таолонинг қуйидаги оятини эсланг: “Ҳолбуки, куч-қудрат фақат Аллоҳники, Унинг пайғамбариники ва мўминларникидир. Лекин мунофиқлар (буни) билмаслар” (Мунофиқун, 8-оят).
6. Шайтон обрў-эътибор қозониш, одамларнинг олқишларига учишга васваса қилади.
Шунда Аллоҳ таолонинг қуйидаги оятини эсланг: “(Эй, Муҳаммад!) Роббингизнинг раҳматини (пайғамбарликни) улар тақсимлайдиларми?! Уларнинг дунё ҳаётидаги тирикчиликларини ҳам уларнинг ўрталарида Биз тақсимлаганмиз ва бир-бирларини бўйин сундириш (ишлатиш)лари учун баъзиларини баъзиларидан даражаларини кўтариб қўйганмиз. Роббингизнинг раҳмати эса улар тўплайдиган нарса (бойлик)ларидан яхшироқдир” (Зуҳруф сураси, 32-оят).
7. Шайтон зиқналик қилишга, мол-дунё тўплашга васваса қилади.
Шунда Аллоҳ таолонинг қуйидаги оятини эсланг: “Сизларнинг ҳузурингиздаги нарсалар тугаб кетур. Аллоҳ даргоҳидаги нарсалар эса боқийдир. Биз, албатта, сабр этганларни ўзлари қилиб ўтган гўзал (солиҳ) амаллари баробаридаги мукофот билан тақдирлаймиз” (Наҳл сураси, 96-оят).
8. Шайтон ғурурга кетишга, бошқаларни паст санашга васваса қилади.
Шунда Аллоҳ таолонинг қуйидаги оятини эсланг: “Эй, инсонлар! Дарҳақиқат, Биз сизларни бир эркак (Одам) ва бир аёл (Ҳавво)дан яратдик ҳамда бир-бирларингиз билан танишишингиз учун сизларни (турли-туман) халқлар ва қабила (элат)лар қилиб қўйдик. Албатта, Аллоҳ наздида (энг азизу) мукаррамроғингиз тақводорроғингиздир..." (Ҳужурот сураси, 13-оят).
Аллоҳ таоло барчамизни тўғри йўли – ҳидоятида собит қадам қилсин. Шайтон васвасасидан ўз паноҳида сақласин.
Даврон НУРМУҲАММАД
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 