Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
01 Июн, 2025   |   5 Зулҳижжа, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:10
Қуёш
04:52
Пешин
12:26
Аср
17:33
Шом
19:53
Хуфтон
21:28
Bismillah
01 Июн, 2025, 5 Зулҳижжа, 1446

Рамазон 2023: энг узоқ ва энг қисқа вақт рўза тутиладиган жойлар

23.03.2023   1956   6 min.
Рамазон 2023: энг узоқ ва энг қисқа вақт рўза тутиладиган жойлар

 

Бу йил Шимолий қутбга яқин мамлакатларда рўза 18 соатгача давом этади. Жанубий қутбга яқин мамлакатларда 12 соатгача. 

Фото: Songyuth Unkong / EyeEm / Getty Images

23 март куни мусулмонларнинг муқаддас Рамазон ойи бошланади. Тонг отишидан қуёш ботишигача бўлган рўза яшаш манзилига қараб 12 дан 18 соатгача давом этади. Ислом арконларига кўра, рўзадор киши кундузи овқатланиш, ичиш, чекиш ва жинсий яқинликдан сақланиши лозим. 

Нега Рамазон ҳар йили ҳар хил кунда бошланади? 

 

Ҳар йили Рамазон аввалгига қараганда 10-12 кун олдин бошланади. Чунки Ислом тақвими ҳижрий қамарий тақвимга асосланган ва ойлар 29 ёки 30 кундан иборат. Бу йил Маккада рўзанинг биринчи куни 23 март, пайшанба куни бўлади. 

Қамарий йил қуёш йилидан 11 кунга қисқа бўлгани учун Рамазон ойи 2030 йилда икки марта, аввалига 5 январда, кейин эса 25 декабрда бошланади.

Кейинги сафар Рамазон 33 йилдан кейин, 2056 йилда 23 мартда бошланади. 

Дунё бўйлаб рўза тутиш вақтлари 

Рўза тутиш соатларининг миқдори бутун дунё бўйлаб фарқ қилади. 

Чили ёки Янги Зеландия каби дунёнинг энг жанубий мамлакатларида яшовчи мусулмонлар бу йил ўртача 12 соат, Исландия ёки Гренландия каби шимолий мамлакатларда яшовчилар эса 17 соатдан ортиқ рўза тутишади. 

Шимолий яримшарда яшовчи мусулмонлар учун бу йил рўза тутиш соатлари бироз қисқаради ва 2031 йилгача, яъни Рамазон энг қисқа кунни қамраб олгунга қадар камайиб боради. Экватордан жанубда яшовчи мусулмонлар учун эса бунинг акси бўлади. 

20 апрелдан 22 августгача қуёш ботмайдиган Норвегиянинг Лонгйир каби шимолий шаҳарларда Макка, Саудия Арабистони ёки энг яқин мусулмон мамлакати вақти бўйича рўза тутилади. 

Қуйида дунё шаҳарларида рўза тутиш соатларининг ўртача миқдори келтирилган. Ҳақиқий миқдори ҳисоблаш усулларига қараб ўзгариб туради. 

Қайси шаҳарларда рўза тутиш вақти энг узун? 

– Нуук, Гренландия: 17 соат

– Рейкявик, Исландия: 17 соат

– Ҳелсинки, Финляндия: 17 соат

– Стокҳолм, Швеция: 17 соат

– Глазго, Шотландия: 17 соат

– Амстердам, Нидерландия: 16 соат

– Варшава, Полша: 16 соат

– Лондон, Буюк Британия: 16 соат

– Остона, Қозоғистон: 16 соат

– Брюссел, Бельгия: 16 соат

– Париж, Франция: 15 соат

– Цюрих, Швейцария: 15 соат

– Бухарест, Руминия: 15 соат

- Оттава, Канада: 15 соат

– София, Болгария: 15 соат

– Рим, Италия: 15 соат

– Мадрид, Испания: 15 соат

– Сараево, Босния ва Герцеговина: 15 соат

– Лиссабон, Португалия: 14 соат

– Афина, Греция: 14 соат

– Пекин, Хитой: 14 соат

– Вашингтон, АҚШ: 14 соат

– Пхенян, Шимолий Корея: 14 соат

– Анқара, Туркия: 14 соат

– Работ, Марокаш: 14 соат

– Токио, Япония: 14 соат

– Исломобод, Покистон: 14 соат

– Кобул, Афғонистон: 14 соат

– Теҳрон, Эрон: 14 соат

– Бағдод, Ироқ: 14 соат

– Байрут, Ливан: 14 соат

– Дамашқ, Сурия: 14 соат

– Қоҳира, Миср: 14 соат

– Қуддус: 14 соат

– Кувайт, Кувайт: 14 соат

– Ғазо, Фаластин: 14 соат

– Деҳли, Ҳиндистон: 14 соат

– Ҳонконг: 14 соат

– Дакка, Бангладеш: 14 соат

– Маскат, Уммон: 14 соат

– Ар-Риёз, Саудия Арабистони: 14 соат

– Доҳа, Қатар: 14 соат

– Дубай, БАА: 14 соат

– Адан, Яман: 14 соат

– Аддис-Абеба, Эфиопия: 13 соат

– Дакар, Сенегал: 13 соат

– Абужа, Нигерия: 13 соат

– Коломбо, Шри-Ланка: 13 соат

– Бангкок, Таиланд: 13 соат

– Хартум, Судан: 13 соат

– Куала-Лумпур, Малайзия: 13 соат

– Сингапур: 13 соат

– Найроби, Кения: 13 соат

– Луанда, Ангола: 13 соат

– Жакарта, Индонезия: 13 соат

– Бразилиа, Бразилия: 13 соат

– Ҳараре, Зимбабве: 13 соат

– Йоҳаннесбург, Жанубий Африка: 13 соат 

– Буэнос-Айрес, Аргентина: 12 соат

– Сюдад дел Эсте, Парагвай: 12 соат

– Кейптаун, Жанубий Африка: 12 соат

– Монтевидео, Уругвай: 12 соат

– Канберра, Австралия: 12 соат

– Пуэрто Монт, Чили: 12 соат

– Крайсчерч, Янги Зеландия: 12 соат

Дунё янгиликлари
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Зулҳижжа ойи муборак бўлсин! Бу ойда қандай амаллар бажарилади?

07.06.2024   8452   2 min.
Зулҳижжа ойи муборак бўлсин! Бу ойда қандай амаллар бажарилади?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Зулҳижжа сўзи қандай маънони англатади?

“Ҳаж эгаси” деган маънони билдиради.

 

Зулҳижжа ойи қандай ой?

Бу ой Аллоҳ таоло уруш, қон тўкишни ҳаром қилган (Зулҳижжа, Зулқаъда, Муҳаррам, Ражаб) тўрт ойнинг бири, ҳижрий-қамарий тақвимнинг охирги ойидир.

 

Зулҳижжа ойи қандай фазилатларга эга?

Ҳаж ибодати адо этиладиган, қурбонлик қилинадиган, Арафа ва Қурбон ҳайити нишонланадиган ой. Бу ойда, айниқса унинг дастлабки ўн кунида қилинган ибодатлар Аллоҳ таоло учун энг севимли амаллардан саналади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Зулҳижжа ойининг ўн кунидаги амалдан кўра афзалроқ амал йўқдир”, деганлар (Имом Ибн Ҳиббон ривояти).

 

Бу ойда тутилган рўза икки йиллик гуноҳларга каффорот бўлади

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Арафа кунининг рўзаси ўзидан аввалги бир йил ва ўзидан кейинги бир йилнинг гуноҳларига каффорат бўлишини Аллоҳдан умид қиламан”, деганлар (Имом Муслим ривояти).

 

Зулҳижжа ойини Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қандай ўтказардилар?

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Зулҳижжа ойининг дастлабки тўққиз кунида, Ашуро кунида ва ҳар ойдан уч кунда – ойнинг аввалги душанбаси билан икки пайшанбасида – рўза тутардилар (Имом Аҳмад ривояти).

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам янада кўпроқ зикр қилардилар ва: “...Бу кунларда таҳлил (Лаа илаҳа иллаллоҳ Муҳаммадур Расулуллоҳ), такбир (Аллоҳу акбар) ва таҳмид (Алҳамдулиллаҳ) айтишни кўпайтиринглар!” дердилар (Имом Аҳмад, Имом Байҳақий ривояти).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ушбу дуони кўп айтардилар: Лаа илаҳа иллаллоҳу ваҳдаху лаа шарийка лаҳу, лаҳул мулку ва лаҳул ҳамду ва ҳува ъала кулли шайьин қодийр (Имом Термизий ривояти).

 

Даврон НУРМУҲАММАД

 

Мақолалар