01 Июн, 2025, 5 Зулҳижжа, 1446
01 Июн, 2025, 5 Зулҳижжа, 1446
- рўзадор бармоғи ёки намланган пахта билан қулоғини тозаласа, рўзаси очилмайди. Зеро, қулоқ пардаси бирон бир нарсани бош томонга ўтказмайди;
- рўзадор аёлни гинеколог кўриги рўзаси бузмайди;
- ички бавосил (геморрой) ва қошиқ билан томоқни текшириш ҳам рўзани бузмайди;
- тери остига (ёнбошга) қилинган укол, эмлаш ҳам кўпчилик фуқаҳолар наздида рўзани бузмайди;
- рўзадор боши ёки бошқа аъзоларидан қон олдирса рўзаси очилмайди;
- рўзадор остини (маҳражини) ювиб, уни қуритмай ўрнидан туриб кетса рўзаси бузилади. Чунки қолган сув ичига кетиб қолиши мумкин. Агар ювгандан кейин орқасини бирор нарса билан артиб, ўрнидан турса рўзаси бузилмайди;
- рўзадор аёл пахтани жинсий аъзосига қўйиб, уни ичига киритиб юборса рўзаси бузилади, пахтанинг бир тарафи ташқарида турса рўза бузилмайди;
- рўзадорнинг орқасига термометр ёки ҳароратни ўлчовчи тиббий жиҳозни киритилса рўза очилмайди;
- эркак ва аёлнинг орқаси ҳамда олди томонидан тиббий боғлама муолажалари киритилса рўза бузилади.
- рўзадорнинг териси орқали кирган нарса рўзасини бузмайди. Агар сувнинг совуқлигини ичида сезса ҳам рўзаси очилмайди. Шу каби юз терисини ёғласа ёки сурма қўйса рўза бузилмайди, агарчи оғзида унинг таъмини сезса ёки тупигида рангини кўрса ҳам;
- Дори сотувчи дорихонадаги дориларнинг таъми ва ҳидларини сезса ҳам рўзаси бузилмайди;
- Рўзадор қулоғига ихтиёрсиз кирган сув рўзани бузмайди, аммо қасддан сув киритса рўзаси очилади;
- Рўзадор тамаки ҳидини қасддан ҳидласа ёки ичига киритса, шубҳасиз рўзаси очилади ( “Раддул муҳтор” китоби);
Рўзадор оғзини хурмо, ҳўл ёки қуруқ мевалар билан очиши суннат. Сув билан ҳам очиш жоиз. Бир оз тамадди қилгандан сўнг шом намозини адо қилиш суннатга мувофиқдир.
Фатво ҳайъати
Иброҳим ибн Адҳам Басрада эканликларида у кишини одамлар қуршаб олишиб: “Нимага биз дуо қилсак ижобат бўлмаяпти? Ҳолбуки, Аллоҳ таоло: «Парвардигорингиз: “Менга дуо қилингиз, Мен сизлар учун (дуоларингизни) ижобат қилай!” деди...»[1], дейишди.
Иброҳим ибн Адҳам жавоб бериб айтдилар: “Эй Басра аҳли, ўн нарса сабабли қалбларингиз ўлиб бўлган бўлса, қандай қилиб дуоларингиз ижобат бўлсин?!
1. Аллоҳни таниб туриб, Унинг ҳаққини адо қилмайсиз.
2. Қуръонни ўқиб туриб, унга амал қилмайсиз.
3. Расулуллоҳнинг муҳаббатларига даъвогар бўла туриб, у зотнинг суннатларини ташлаб қўясиз.
4. Шайтоннинг душманлигини айтасиз-у, ўзинигиз унга итоат қиласиз.
5. Жаннатга киришга даъвогарсиз-у, бунинг учун амал қилмайсиз.
6. Жаҳаннамдан қутулиш даъвосида бўла туриб, ўзингизни унга улоқтирасиз.
7. Ўлим ҳақ деб туриб, унга тайёргарлик кўрмайсиз.
8. Ўзингизнинг камчиликларингиз қолиб, бошқаларнинг айблари билан оворасиз.
9. Ўликларни кўмасизлар-у, ундан ибрат олмайсиз.
10. Аллоҳнинг неъматларини еб, шукр қилмайсиз”.
Дуоларимиз ижобат бўлишини хоҳласак, ушбу ўн нарса борасида нафсимизни тергаб, ҳисоб-китоб қилишимиз даркор экан.
Қалбингиз қалбларнинг қай бир тоифасидан?!
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: “Қалблар тўрт турлидир: (Биринчиси) Нур таратадиган чироғи бор соф қалб. (Иккинчиси) Ғилофли қулфланган қалб. (Учинчиси) Тескари қалб. (Тўртинчиси) Икки томонли қалб. Соф қалбга келсак, у мўминнинг қалби бўлиб, унинг чироғи нуридир. Ғилофли қалб эса кофирнинг қалбидир. Тескари қалб мунофиқнинг қалби бўлиб, у таниб, сўнг инкор қилган қалбдир. Икки томонли қалб эса ўзида иймон ва мунофиқликни жамлаган қалбдир. Ундаги иймон покиза сув билан ўсадиган ўсимликка ўхшайди. Ундаги мунофиқлик эса қон ва йиринг билан катталашадиган ярага ўхшайди. Қайси бири кўп бўлса, шуниси устун келади”[2].
Мустафо Содиқ Рофиий раҳматуллоҳи алайҳ: “Энг катта хато – атрофингни тартибга солиб, қалбингни назоратсиз ташлаб қўйишингдир”, деганлар.
[1] Ғофир сураси, 60-оят.
[2] Ибн Касир ривояти, Исноди жаййид ҳасан.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа