Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
23 Декабр, 2025   |    ,

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:21
Қуёш
07:46
Пешин
12:27
Аср
15:17
Шом
17:02
Хуфтон
18:21
Bismillah
23 Декабр, 2025, ,

Ўтган ишга кўз-ёш тўкманг

15.12.2023   2867   3 min.
Ўтган ишга кўз-ёш тўкманг

Ўтган ишга кўз-ёш тўкиб, ҳасрат чекиб ўтирадиганларга дунё кулиб боқмайди. Шунингдек бошқаларнинг қийинчилиги устидан кулиб, вақтларини зое кетказадиганларга ҳам кунлар шафқат қилмайди. Кунлар ўтиб кетаверади, улар эса ортда қолиб кетаверадилар.

Тўкилган сутга, яъни қўлдан кетган ишга ўксиниб ўтирманг, балки ишингизга қўшимча куч, саъй-ҳаракат беринг, токи бу ҳаракат сизни қўлдан чиқарганларингиз ўрнини ёпадиган ютуқларга эриштирсин!

Агар қандайдир ишни бажаришда фурсатни қўлдан бой берсангиз ва бундан ичингиз алангаланса, унинг оловини ушбу оят билан ўчиринг:

“Шояд Роббимиз унинг ўрнига ундан кўра яхшироғини берса. Биз ўз Роббимизга рағбатлимиз, дедилар” (Қалам сураси, 32-оят).

Ҳеч қачон афсусланманг, агар олдинги ишингиз натижаса яхши бўлган бўлса, кейинги сафаргиси зўр бўлади. Агар ёмон бўлган бўлса, тажриба бўлади.

Ўтган иш ҳақида ўйлаб, унинг атрофида айланиб юрманг, агар унда яхшилик бор бўлганида эди унга ҳозир эришган бўлардингиз!

Дунё сизга қанчалик торлик қилса ҳам, муаммоларингиз қанча кўпайса ҳам, машаққатлар сизга кетма-кет тўқнашса ҳам, сизда ўзингизни ўнглашга, янгидан ҳаракат қилиб кўришга имкон бўлади. Албатта ўзингизда азму-қарор топа оласиз!

Қандай бўлиши ҳақида ўйлаб вақтингизни зое кетказманг, дарров ишга киришинг! Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қуйидаги ҳадисларини доим ёдингизда тутинг:

“Сенга бирор мусибат етса, “Шундай қилмаганимда бундай бўларди, ундай бўларди”, дема. Балки: “Аллоҳ шуни тақдир қилди, Аллоҳ нимани хоҳласа қилади”, деб айтгил. Чунки “Ундай қилмаганимда эди, бундай қилмаганимда эди” каби сўзлар шайтонга иш очиб беради” (Имом Муслим ривояти).

Умид учқуни қанчалик кичик бўлмасин, ҳаёт қийинчиликлари ортидан қанчалик заифлашмасин асло ўчмайди. Чунки қалбингиздаги умид боғичининг нариги тарафи Аллоҳга боғлангандир!

Мододмики Аллоҳ сиз билан экан, умидсизлик сизга раҳна солмайди. Фақат сизнинг вазифангиз – Аллоҳдан умидингизни униб-ўсиши, бутун вужудингизга ёйилиши учун ишонч билан озуқалантиришингиздир!

Кўпчилик одамлар сизда умидсизлик уйғотишга ҳаракат қилишади, сизга доим “Бўлди, таслим бўл, энди ортингга қайт”, деб айтишади. Сиз уларга эътибор берманг, қайрилиб ҳам қараманг, ўзингиз учун танлаган йўлингиздан юришда давом этинг. Зеро ҳақ узра собит туриш нақадар ҳам катта жасорат!

Аллоҳ қудрати, фазлу-марҳамати шу қадар кенг Зотки, сиз ўта умидсизликка тушгандан “Калити яратилмаган ҳам бўлса керак”, деб ўйлаганингиз эшикни ҳам очиб бера олади. Асосийси сиз шунга ишонсангиз, Аллоҳдан мадад сўрасангиз, ҳақ йўлда собит турсангиз бўлгани!

Доктор Ҳассон Шамси Пошонинг "Метин қоялар" китобидан

Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Неъматуллоҳ Исомов таржимаси.

Бошқа мақолалар
Мақолалар

Аҳли сунна вал жамоа кимлардан иборат?

22.12.2025   4338   2 min.
Аҳли сунна вал жамоа кимлардан иборат?

Бу уммат бошидан охиригача бир ақида – ашъарий-мотуридийлик ақидасида эди. Муфассирлар, ҳадис шориҳлари, фуқаҳолар, навҳ ва луғат уламолари, буларнинг деярли барчаси эътиқодда бир йўлни тутишган эди. Бу гапни исботлашга ҳожат йўқ, бу ҳақиқат экани кундек равшан аксиомадир. Уламоларнинг таржимаи ҳоллари ҳақида ёзилган китоблар олимларни бу мазҳабларга мадҳ ва мақтов ўлароқ нисбат берганини кўрасиз. Буюк уламолар ҳақида маълумотлар келтирилганда Имом Фалончи, мазҳаби шофеъий, ё ҳанафий, ақидада ашъарий ё мотуридий, дейилган. Кўпинча олимнинг тасаввуфдаги тариқатига ҳам тўхтаб ўтилади. Масалан, Имом Жунайд тариқатида бўлса, Жунайдий нисбати берилади.

Бу одат яқин-яқингача давом этиб келаётган эди. Бунга биров эътироз ҳам билдирмаган, инкор ҳам қилмаган. Бирон олим ҳақида гапирилар экан, фиқҳда тўрт мазҳабда қайсига эргашиши, ақидада ашъарийми мотуридийми қайси манҳажда экани ва тариқатдаги йўли баён қилинмай қолмаган. 

Бу дастур умматни шарқию ғарбини, шимолию жанубини минг йилдан бери ягона қалбга, ягона фикр атрофига жамлаб келади. Бирон одам оғриса, бутун тана ўша касал аъзо учун қайғуриб, даволашга киришарди. 

Тарихимизни зийнатлаб турган, бугунги шармандаликларни бир мунча тўсиб турган тарихий ғалабаларимиз ҳам шу ақида, шу тафаккур воситасида қўлга киритилган.

Ҳиттинда салибчиларни ер тишлатиб, Қуддусни қайтариб олган Салоҳиддин Айюбий ва унинг қўшини айни шу мазҳаб ва тариқатларда бўлишган. Биронталари бугунги салафийликни билган эмас. 

Музаффар Қутз, Зоҳир Бейбарс ва улар билан елкадош бўлган Изз ибн Абдуссалом каби уламолар мазҳабда бўлишган. Айни Жолутда мўғулларни тор-мор келтиришда ҳам асосий қуролимиз бирлик эди. Ўша пайтда бошини баланд кериб: “Бидъатчисизлар, ширк келтиряпсизлар, қабрларни зиёрат қилиш ширк”, деб қичқирадиган шаллақилар бўлмаганди. 
 
Султон Муҳаммадхон Фотиҳ ва унинг қаторидаги олим ва муршидлар динда бир манҳажни тутишган эди. Кофирлар қўлида қолиб кетган шаҳар (Қустантиния)ни фатҳ қилиб, машҳур ҳадисда келган башоратга* ноил бўлишди. Аммо ҳадис мусулмон ашъарий-мотуридий қўмондон ва унинг қўшини ҳақида эканидан қалблари ёниб, ҳасад қилаётган бугунги бемазҳаб тоифалар ҳадиснинг тасдиғини бузиб талқин қилишмоқда. (давоми бор)

Доктор Аҳмад Муҳаммад Фозил,
Истанбулдаги Султон Муҳаммад Фотиҳ жомеъаси,

исломий илмлар куллияси доктори

*Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Қустантиния, албатта, фатҳ қилинажак. Унинг амири нақадар яхши амир, қўшини нақадар яхши қўшин!”. (Имом Аҳмад ва Ҳоким ривояти).

Ҳадис илми мактаби ўқитувчиси
Абдулбосит Абдулвоҳид ўғли таржимаси

МАҚОЛА