OZ-OZ O'RGANIB DONO BO'LUR...
* * *
Zahiruddin Muhammad Bobur xazinalari
* * *
MUBAYYaN VA NASRIY BAYoNI
* * *
IYMON-E_''TIQOD KITOBI
* * *
NAZM
Kimki iymon bularg'a keltursa,
Ushbu deganlar ustida tursa,
Qutular bandaliqtin, o'lmaktin,
Talamoqtin, jihotiy bo'lmaktin.
Dunyaviydur, bularni yod olingiz,
Uxraviyni deyin, quloq solingiz.
Jovidoniy azob ila mehnat
Ko'rmasu oqibat borur jannat.
NASRIY BAYoN
Iymonning natijayu foyidasi haqida
Kimki bularga (Allohga, oxirat kuniga, farishtalariga, Kitoblariga, payg'ambarlariga, taqdirga) iymon keltirsa, shu aytilgan narsalar ustida tursa, u qul bo'lishdan, o'lishdan, talanmoqdan, jihotiy bo'lmoqdan, ya'ni birovning qo'lida mulk bo'lmoqdan qutuladi.
Bular iymonning dunyoviy (bu dunyodagi) natija va foydalaridir, yod olingizlar. Endi uxroviy (oxiratdagi) natijalarini aytayin, quloq solingizlar.
(Iymonning oxiratdagi foydasi shuki,) u inson abadiy azob bilan mehnat-qiynoqda qolmaydi va oqibatda jannatga erishadi.
IZOH. Mo''minlarning jannatga kirib, u erda abadiy qolishiga dalillar.
Baqara surasi, 25-oyat ma'nosi: “(Ey Rasulim!) Iymon keltirgan va solih amallar qilgan zotlarga ular uchun ostidan anhorlar oqib turguvchi jannatlar (tayyorlab qo'yilgani)dan xushxabar bering! U erda ularga qachon rizq qilib bir meva berilsa: «Bu – bundan oldin (dunyoda) bizlarga rizq qilib berilgan narsa-ku!» – derlar. Ularga (ta'mi, lazzati butkul o'zgacha go'zallikda bo'lishi bilan birga, dunyodagi mevalarning) o'xshashlari berilgani uchun (shunday derlar). Ular uchun u erda pokiza juftlar ham bordir. Va ular u erda abadiy qolurlar”.
“Solih amallar” «Solih» so'zi «yaxshi» degan ma'noda bo'lib, istilohda «solih amal», “Alloh uchun qilingan hamda savob qozonishga vasila bo'lgan ibodat va ishlar”dir. Mu'oz ibn Jabal roziyallohu anhu: «Solih amalda ilm, niyat, sabr va ixlos bo'lishi lozim», deganlar.
“Pokiza juftlar” – hayz, kir, noxush hid, yomon xulq kabi narsalardan tamoman pok bo'lgan juftlar bordir (Bayzoviy).
Baqara surasi, 82-oyat ma'nosi: “Iymon keltirib, solih amallar qilgan kishilar esa jannat ahlidirlar, ular u erda abadiy qolurlar”.
Niso surasi, 122-oyat ma'nosi: “Iymon keltirib, solih amallar qilgan kishilarni esa ostidan anhorlar oqib turadigan jannatlarga kiriturmiz, u erda abadiy qolurlar. Allohning va'dasi haqdir (qat'iy bir haqiqatdir), Allohdan ko'ra to'g'ri so'zlaguvchi kim bor?”.
Gunohkor mo''minlar do'zaxda abadiy qolmasligiga esa ushbu oyati karimalar dalildir (ma'nolari):
Oli Imron surasi, 152-oyat ma'nosii: “Alloh mo''minlarga nisbatan behad fazlu karam sohibidir”.
Maryam surasi, 72-oyat ma'nosi: “Keyin muttaqiy bo'lgan (ibodat va itoat bilan gunohlardan saqlangan) kishilarni qutqarurmiz (jannatga kiriturmiz). (Bayzoviy izohi).
Nasriy bayon va sharh muallifi:
Mirzo KYeNJABYeK.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Samarqand viloyati vakilligi tashabbusi hamda yillik ish rejasi doirasida Paxtachi tumanida ma’naviyat, mehr-shafqat va xayr-saxovat ruhi bilan yodda qolarli sayyor yig‘ilish o‘tkazildi.
Yig‘ilish avvalida viloyat bosh imom-xatibi Ahmadxon domla Alimov ishchi guruh a’zolari bilan uchrashib, sayyor uchrashuvlarni samarali va mazmunli tashkil etish yuzasidan muhim ko‘rsatma va topshiriqlar berdi. U kishi har bir masjid imom-xatibi hamda mas’ul shaxslarga aholi bilan yuzma-yuz muloqot qilish, ularning muammolarini eshitish va imkoniyatdan kelib chiqib joyida hal etish zarurligini alohida ta’kidladi.
Shundan so‘ng Ahmadxon domla, Paxtachi tumani bosh imom-xatibi I.Isayev hamrohligida tuman markazidagi “Xo‘ja Ziyovuddin” jome masjidi hududida og‘ir ijtimoiy ahvoldagi, bemor va nogironligi bor oilalar xonadonlariga tashrif buyurdi. Ushbu tashriflar doirasida:
Har bir xonadonda samimiy muloqot o‘rnatilib, ezgu duolar qilindi. Ota-onalarning minnatdorliklari barcha ishtirokchilar qalbiga iliqlik bag‘ishladi.
Viloyat ishchi guruhi Paxtachi tumanidagi 12 ta masjidda Peshin namozini ado etib, jamoatga quyidagi yo‘nalishlarda ta’sirli ma’ruzalar qildi:
Shuningdek, viloyat bosh imom-xatibi o‘rinbosari Nursultonxon domla Abdumannonov “Xo‘ja Ziyovuddin” jome masjidida “Salomatlik va osoyishtalik – eng katta boylik” mavzusida ma’naviy-ma’rifiy quvvatga to‘la ma’ruza qildi.
Yig‘ilish yakunida Paxtachi tumanidagi 16 mahallaning ijtimoiy ahvoli, aholining ehtiyojlari va muammolari tahlil qilindi. Masjid hujjat yuritishi, obodonchilik ishlari va jamoat bilan muloqot samaradorligini oshirish bo‘yicha aniq yo‘nalishlar belgilandi.
Rahbarlar tomonidan aholi bilan yaqin hamkorlik qilish, diniy-ma’naviy muhitni sog‘lomlashtirish va xayr-saxovat ishlarini yanada kengaytirish yuzasidan qat’iy ko‘rsatmalar berildi.
Tadbir so‘ngida barcha ishtirokchilar yurtimiz tinchligi, osmonimiz musaffoligi va yurtboshimiz olib borayotgan xayrli ishlariga zafarlar tilab, birgalikda xayrli duo qildilar.
Bu sayyor yig‘ilish Paxtachi ahli uchun nafaqat amaliy yordam, balki ma’naviy ko‘tarinkilik, birdamlik va kelajakka ishonch ruhini uyg‘otgan yodda qolarli kun bo‘ldi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Samarqand viloyat vakillgi Matbuot xizmati