Sayt test holatida ishlamoqda!
24 Oktabr, 2025   |   2 Jumadul avval, 1447

Toshkent shahri
Tong
05:26
Quyosh
06:45
Peshin
12:12
Asr
15:47
Shom
17:33
Xufton
18:45
Bismillah
24 Oktabr, 2025, 2 Jumadul avval, 1447

Abdulaziz Komilov AQShda Diniy erkinliklarni ilgari surish bo'yicha Vazirlar konferentsiyasida ishtirok etadi

16.11.2020   1925   1 min.
Abdulaziz Komilov AQShda Diniy erkinliklarni ilgari surish bo'yicha Vazirlar konferentsiyasida ishtirok etadi

O'zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vaziri Abdulaziz Kamilov 2020-yilning 16-noyabr' kuni O'zbekiston Respublikasi Tashqi ishlar vaziri Abdulaziz Kamilov Varshava shahrida (Pol'sha) onlayn shaklda bo'lib o'tadigan Diniy erkinliklarni ilgari surish bo'yicha vazirlar konferentsiyasida ishtirok etadi.
O'zbekiston tashqi siyosat idorasi rahbari konferentsiya ishtirokchilariga videomurojaat yo'llab, mamlakatimizning diniy erkinlikni ta'minlash borasidagi tajribasi to'g'risida ma'lumot beradi.
Habar.uz sayti eslatib o'tishicha, joriy yilning may oyida ikki tomonlama munosabatlar tarixida birinchi bor O'zbekiston muftiysi Usmonxon Alimov rasmiy delegatsiya tarkibida Vashington shahriga tashrif buyurib, konfessiyalararo iftorda va mamlakatimizda e'tiqod erkinligini ta'minlash masalalariga bag'ishlangan davra suhbatida ishtirok etgan edi.

O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Musulmon bo‘lmaganlarni ichki va tashqi tajovuzlardan saqlashlik

24.10.2025   9   3 min.
Musulmon bo‘lmaganlarni ichki va tashqi tajovuzlardan saqlashlik

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Islom fiqhiga ko‘ra musulmon bo‘lmaganlarning haq-huquqlarini muhofaza qilish – mamlakatning eng asosiy vazifalaridan biri hisoblanadi. Agarda biror shahs uning qaysi millatga, dinga mansubligidan qat’i nazar musulmon bo‘lmagan fuqaroga tajovuz, jabr-zulm qilsa bunday jinoyatlardan musulmon bo‘lmaganlarni himoya qilish o‘sha davlatning majburiyatlaridan sanaladi.

Alloh taolo Qur’oni karimda: Va zulm qilganlarni esa, fisqu fujurlari sababli yomon azobga tutdik”[1], deb marhamat qilgan.

Qur’on karimda o‘zgalarga ozor beruvchi hamda zulm qiluvchilar ulkan azobga duchor bo‘lishlari zikr etilmoqda. Shunga ko‘ra Islom dini musulmon bo‘lmaganlarni ichki jabr-zulmdan va zo‘ravonliklardan himoya qilishga alohida e’tibor qaratadi va musulmon bo‘lmaganlarni muhofaza qilishni Islom davlatining burchi hamda majburiyatlaridan qilib qo‘ygan.

Islom dini hech bir musulmonga qo‘li va tili bilan ham musulmon bo‘lmaganlarning huquqlariga tajovuz qilishlariga, ularga qarshi kuch ishlatib ozor berishlariga ruhsat bermaydi.

Shafqatsizlik, berahmlik va o‘zgalarga zulm qilish bu dunyoda ham oxiratda ham mushkul (og‘ir), iztirobli va alamli oqibatlarga olib borishi haqida juda ko‘p oyat va hadislarda aytib o‘tilgan. Ayniqsa musulmon bo‘lmaganlarga nisbatan zulm qilish alohida man etilgan.

Abu Dovudning “Sunan” asarida Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning: “Qiyomatda jabr chekkan, zulm ko‘rgan odamlarning himoyachisi men bo‘laman” deb aytgan hadislari avvalgi mavzuda keltirib o‘tilgandi.

Bugungi kunda ham har bir millat, davlat o‘zining xoh musulmon xoh musulmon bo‘lmagan fuqarolarining hayotlarini tashqi hujum va tajovuzlardan hamda turli hil urushlardan muhofaza qilishga javobgar sanaladi.

Hazrati Ali ibn Abu Tolib roziyallohu anhu aytadilar: “Musulmon bo‘lmagan aholi soliqni to‘lar ekan endi ularning moli ham va joni ham bizning molimiz va jonimiz kabi bo‘lishi lozim”[2].

Hanbaliy mazhabiga oid manbalardan biri “Matalib uli al-nuha”da quyidagilar bayon etiladi: “Islom davlati o‘zining musulmon bo‘lmagan aholisini azob-uqubatlarning har qanday ko‘rinishlaridan to‘la muhofaza etishga majbur, chunki ular shu davlatning fuqarolari hisoblanadi”[3].

Qur’oni karim oyatlari, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning sunnatlari hamda Islom olami ulamolarining bildirgan fikrlariga ko‘ra musulmon musulmon bo‘lmaganni uning musulmon bo‘lmaganligi sababli joniga qasd qilishga, or-nomusini haqorat qilishga hamda mol-mulkini talon-taroj qilishga hech qanday haqqi yo‘q.

Shu bilan birga Islom dini musulmon bo‘lmaganlarning nafaqat joni yoki molining havfsizligini ta’minlaydi, balki musulmon bo‘lmaganlarning ibodatgohlarini ham muhofaza etadi.


“The Fatwa on Terrorism and Suicide Bombings” kitobidan
Davron NURMUHAMMAD tarjimasi


[1] Qur’oni karim, 7:165.
[2] Ibn Qudama, al-Mug‘niy, 9:181, al-Zayla’y, Nasb al-raya, 3:381.
[3] Mustafo ibn Sa’d, Matalib uli al-nuha, 2:602-603.

Maqolalar