Sayt test holatida ishlamoqda!
26 Oktabr, 2025   |   4 Jumadul avval, 1447

Toshkent shahri
Tong
05:28
Quyosh
06:47
Peshin
12:12
Asr
15:44
Shom
17:30
Xufton
18:43
Bismillah
26 Oktabr, 2025, 4 Jumadul avval, 1447

2. BAQARA SURASI, 177 OYaT

29.10.2020   5882   5 min.
2. BAQARA SURASI, 177 OYaT

۞لَّيۡسَ ٱلۡبِرَّ أَن تُوَلُّواْ وُجُوهَكُمۡ قِبَلَ ٱلۡمَشۡرِقِ وَٱلۡمَغۡرِبِ وَلَٰكِنَّ ٱلۡبِرَّ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةِ وَٱلۡكِتَٰبِ وَٱلنَّبِيِّ‍ۧنَ وَءَاتَى ٱلۡمَالَ عَلَىٰ حُبِّهِۦ ذَوِي ٱلۡقُرۡبَىٰ وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينَ وَٱبۡنَ ٱلسَّبِيلِ وَٱلسَّآئِلِينَ وَفِي ٱلرِّقَابِ وَأَقَامَ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَى ٱلزَّكَوٰةَ وَٱلۡمُوفُونَ بِعَهۡدِهِمۡ إِذَا عَٰهَدُواْۖ وَٱلصَّٰبِرِينَ فِي ٱلۡبَأۡسَآءِ وَٱلضَّرَّآءِ وَحِينَ ٱلۡبَأۡسِۗ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ صَدَقُواْۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُتَّقُونَ١٧٧

177. Yuzingiznimashriqyokimag'ribgaburishingizginayaxshilikemas, Allohga, qiyomatkuniga, farishtalarga, kitoblarga, payg'ambarlargaimonkeltirgan, o'ziyaxshiko'rganmoliniqarindoshlarga, etimlarga, miskinlarga, musofirlarga, so'rovchilarga, qullarniozodqilishgaberadigan, namozniadoqiladigan, zakotniberadigan, ahdlashgandavafoqiladigan, qiyinchilikvamuhtojlikda, musibatetganidasabrqiladiganlaryaxshilardir. Anashularsiddiqdirlar, anashulartaqvolilardir.

Yuzni mashriq yoki mag'rib tomonga (qiblaga) yo'naltirib, ibodat qilishlarning o'zigina yaxshilik sanalmaydi. Ushbu oyati karimada Alloh taolo yaxshi insonlarning (abrorlarning) bir necha sifatlarini zikr etmoqda. Ularning eng birinchi fazilati albatta imonli bo'lishlaridir. Allohga, qiyomat kunining kelishiga, Allohning farishtalariga, nozil qilgan kitoblariga, yuborgan payg'ambarlariga imon keltirgan mo'minlargina yaxshi sanaladi. Insoniyat baxtu saodati yo'lida har qancha ulkan yaxshiliklar qilmasin, buyuk kashfiyotlar va ixtirolarni o'ylab topmasin, kishida imon bo'lmasa, uning yaxshiliklari sariq chaqa kabi qadr topmaydi, savob berilmaydi. Mo'minlarning keyingi fazilatlariga saxovatpeshalik, insonparvarlik kiradi: ular eng yaxshi ko'rgan mollaridan qavmi-qarindoshlariga, etimlarga, kambag'al-bechorahol kishilarga, safarda qiynalib qolgan musofirlarga, tilanchi-so'rovchilarga, qullarni ozod qilish uchun ehson qilishsa, ulkan ajr-savoblarga sazovor bo'lishadi. Yana chin mo'minlar namozlarini o'z vaqtida, barcha arkonlarini o'rniga qo'yib ado etishadi, zakotlarini Alloh buyurgan egalariga berishadi, ahdlashishsa, albatta vafo qilishadi, boshlariga har qanday qiyinchilik va mashaqqat kelsa, chiroyli sabr qilishadi. Ana shunday insonlargina sodiq mo'min va chin taqvoli sanalishadi, ular mo'minliklari uchun ham Allohdan qo'rqishadi, gunohlardan tiyilishadi, Parvardigorning amr-farmonlarida qoim turishadi.

Ilohiy ma'lumotlarga chin dildan ishonib, hech ikkilanmay tasdiq etuvchi va amal qiluvchi, tili bilan dili bir zotlar «siddiq» deb ataladi. Ularning oxiratdagi darajasi rasullar va shahidlar qatorida turadi. Islom tarixida bu sharafga birinchi bo'lib Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning payg'ambarliklarini, me'rojga chiqqanlarini hech taraddudlanmay tasdiq etgan ulug' sahobiy, Islom davlatining ilk xalifasi Abu Bakr Siddiq roziyallohu anhu erishganlar. Taqvodorlar esa Alloh taolodan qo'rquvchi, U Zot taqiqlagan ishlardan chetda bo'luvchi, qabohat va karohiyatli narsalardan hazar qiluvchi kishilardir. Allohning uqubati va azoblaridan saqlanish uchun Uning buyruqlarini bajarish, qaytariqlaridan chetlanish «taqvo» deyiladi. Taqvo Alloh taolodan qo'rqish, harom va shubhali narsalardan tiyilishdir. Bunday xislat sohibi taqvodor (muttaqiy) sanaladi. Taqvodor kishi ishonchli sanaladi, undan hech kim ziyon ko'rmaydi. Islomda barcha insonlar biri-biri bilan tengdir, ular faqat taqvolari bilan ajralib turishadi. Qur'oni karimda: «Allohnazdidasizlarningenghurmatlirog'ingiztaqvodorrog'ingizdir», deyilgan.

Tafsiri irfon
Boshqa maqolalar

Diniy idorada Usmon Mus'hafi matni tadqiq qilinmoqda

24.10.2025   2960   3 min.
Diniy idorada Usmon Mus'hafi matni tadqiq qilinmoqda

Shu yil 17 oktyabr kuni O‘zbekiston musulomonlari idorasi Kutubxonasida Hazrati Usmon Mus'hafi matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha yig‘ilish bo‘lib o‘tdi. Unda Idoraning “Qur’on va tajvidni o‘rgatish” bo‘limi boshlig‘i Shayx Alijon qori Fayzulloh va Kutubxona bo‘limi boshlig‘i Kamoliddin Mahkamov boshchiligida bo‘lim xodimlari ishtirok etdi.
 

Yig‘ilishda “Mo‘yi muborak” madrasa-muzeyida saqalanayotgan Hazrati Usmon Mus'hafi matnini tadqiq qilishda e’tibor qaratish kerak bo‘lgan jihatlarga urg‘u qaratildi. Xususan, Shayx Alijon qori Fayzulloh Hazrati Usmon Mus'hafi xatiga oid muhim qoida, qiroatlar va ularning yozilish qoidalari hamda Mus'hafi sharifni yozishda omonatdorlikka alohida e’tibor qaratish alohida ta’kidladi. Shuningdek, tadqiqotda amalga oshirish lozim bo‘lgan muhim vazifalar belgilab olindi.


Hozirda maxsus reja asosida Hazrati Usmon Mus'hafi matnini tadqiq qilish ishlari olib borilmoqda. Tadqiqotda quyidagi jihatlarga alohida e’tibor qaratilgan: 
 

  1. Tadqiqot ishiga O‘zbekiston musulmonlari idorasi Kutubxona, “Qur’on va tajvidni o‘rgatish” bo‘limi va Toshkent islom instituti “Qur’on ilmlari” kafedrasi xodimlari jalb etilgan.
  2. Hazrati Usmon Mus'hafi asl nusxasining elektron shakli tadqiqotning asosiy obyekti sanaladi.
  3. Hazrati Usmon Mus'hafining tanqidiy matni tayyorlanmoqda.
  4. Tanqidiy matn tayyorlashda Turkiya va Angliyada saqlanayotgan Usmon Mus'hafi nusxalaridan ham foydalanilmoqda.
  5. Har bir satr alohida yozilib, satrlar va oyatlar raqamlari qizil rangda ajratilib ko‘rsatilmoqda.
  6. Toshkentdagi Usmon Mus'hafining o‘ziga xos xususiyatlariga urg‘u berilmoqda.
  7. XIX asrda qog‘oz sahifaga ko‘chirilgan matnda uchrayotgan ayrim kamchiliklar snoskada qayd etilib, izohlab borilmoqda.
     

Ma’lumot o‘rnida O‘zbekiston musulmonlari idorasi Kutubxonasida Qur’oni karim qo‘lyozma nusxalarining nodir namunalaridan biri  Hazrati Usmon Mus'hafi saqlanadi. Qur’oni karimning ushbu noyob va qadimiy qo‘lyozma nusxasi tadqiqotchilar va keng jamoatchilikning doimiy e’tiborida bo‘lgan.
 

2023 yil 22 dekabr kuni Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev rahbarligida o‘tkazilgan Respublika ma’naviyat va ma’rifat kengashining kengaytirilgan yig‘ilishida muzeylar faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha yetti yillik dastur qabul qilinishi e’lon qilindi. Ushbu yig‘ilish topshiriqlari bo‘yicha tuzilgan 50-son Bayonnomaning 47-bandida Muqaddas kitob – Usmon Qur’oni sahifalarining konservatsiya va restavratsiya qilinishini ta’minlash belgilangan.


Mazkur dasturni amalga oshirish maqsadida O‘zbekiston Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi sa’y-harakati bilan mahalliy va xorijlik mutaxassislar, jumladan, Kembrij universitetidan Kristine Rose, fransiyalik restavratorlar Axelle Deleau va Coraliye Barbe, Istanbul qo‘lyozmalar ustaxonasi va arxiv bo‘limi mudiri Nil Baydar ishtirokida Hazrati Usmon mus'hafini kelgusida muhofaza qilish bo‘yicha bosqichma-bosqich ta’mirlash rejasi ishlab chiqildi.


Unga ko‘ra, “Yengil restavratsiya ishlari”ni amalga oshirishda Hazrati Usmon Qur’oni sahifalarini skaner qilish va matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha yo‘nalishlar belgilab olingan edi. 
 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

Diniy idorada Usmon Mus'hafi matni tadqiq qilinmoqda Diniy idorada Usmon Mus'hafi matni tadqiq qilinmoqda Diniy idorada Usmon Mus'hafi matni tadqiq qilinmoqda Diniy idorada Usmon Mus'hafi matni tadqiq qilinmoqda Diniy idorada Usmon Mus'hafi matni tadqiq qilinmoqda