Sayt test holatida ishlamoqda!
26 Oktabr, 2025   |   4 Jumadul avval, 1447

Toshkent shahri
Tong
05:28
Quyosh
06:47
Peshin
12:12
Asr
15:44
Shom
17:30
Xufton
18:43
Bismillah
26 Oktabr, 2025, 4 Jumadul avval, 1447

Neyrofiziologlar Hudoga ishonishning ilmiy izohini topdilar

15.09.2020   1678   2 min.
Neyrofiziologlar Hudoga ishonishning ilmiy izohini topdilar

Neyrofiziologlarning aniqlashicha, yashirin naqshlarni ongsiz ravishda ko'rish qobiliyatiga ega bo'lgan odamlar dinga e'tiqod qilishlari va Hudoga ishonishlari ehtimoli ko'proq. Ularning tadqiqotlari natijalari Nature Communications ilmiy jurnalida e'lon qilindi.
"Biz ongsiz ravishda aniq bo'lmagan munosabatlar va naqshlarni payqagan odamlar, agar ular dinga e'tiqod qilmagan oilada o'sgan bo'lsalar ham, ko'proq dindor bo'lishadi deb o'ylaymiz", dedi Adam Green, tadqiqot mualliflaridan biri, Jorjtaun universiteti (AQSh) dotsenti.
Eksperimentlar davomida displeyda bir qator fikrlar paydo bo'ldi, ular keyinchalik tezda yo'q bo'lib ketdi. Ko'ngillilar o'zlarining pozitsiyalarini yodlab olishlari va klaviatura yordamida ko'paytirishlari kerak edi.
Yashirin narsa shundaki, nuqta ekranda tasodifan paydo bo'lmadi, ular tushunarsiz, ammo hisoblab chiqiladigan naqshga bo'ysunishdi. Buni bilib olgach, tadqiqot qatnashchilari ulardan bittasining koordinatalarini bilib, deyarli hech qanday xatoliksiz barcha raqamlarning o'rnini hisoblashga muvaffaq bo'lishdi. Qoida tariqasida, sinov paytida ko'pchilik ilgari taxmin qilishga vaqt topolmaydi, ammo yashirin naqshlarni ko'rish qobiliyati ularning ba'zilariga ushbu sinovdan muvaffaqiyatli o'tishga yordam beradi.
Islam.ru xabariga ko'ra, Vashington va Qobulning 200 ga yaqin aholisi ishtirok etgan bunday tajribalar natijalarini taqqoslab, olimlar har ikki madaniyat vakillariga xos bo'lgan, har jihatdan bir-biridan juda uzoq bo'lgan qiziqarli naqshga e'tibor qaratdilar.
Ma'lum bo'lishicha, bunday sinovlarda eng yaxshi ishtirok etgan ko'ngillilar eksperimentning boshqa ishtirokchilariga qaraganda ko'p hollarda dindorlar bo'lib chiqishgan. Qizig'i shundaki, bu nafaqat nasroniylar va musulmonlarga, balki dinga e'tiqod qilmagan oilalarda o'sib, keyinchalik dindor bo'lganlarga ham xos bo'lgan, deb xabar beradi TASS.

O'zbekiston musulmonlari idorasi matbuot xizmati

Yangiliklar
Boshqa maqolalar

Diniy idorada Usmon Mus'hafi matni tadqiq qilinmoqda

24.10.2025   3305   3 min.
Diniy idorada Usmon Mus'hafi matni tadqiq qilinmoqda

Shu yil 17 oktyabr kuni O‘zbekiston musulomonlari idorasi Kutubxonasida Hazrati Usmon Mus'hafi matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha yig‘ilish bo‘lib o‘tdi. Unda Idoraning “Qur’on va tajvidni o‘rgatish” bo‘limi boshlig‘i Shayx Alijon qori Fayzulloh va Kutubxona bo‘limi boshlig‘i Kamoliddin Mahkamov boshchiligida bo‘lim xodimlari ishtirok etdi.
 

Yig‘ilishda “Mo‘yi muborak” madrasa-muzeyida saqalanayotgan Hazrati Usmon Mus'hafi matnini tadqiq qilishda e’tibor qaratish kerak bo‘lgan jihatlarga urg‘u qaratildi. Xususan, Shayx Alijon qori Fayzulloh Hazrati Usmon Mus'hafi xatiga oid muhim qoida, qiroatlar va ularning yozilish qoidalari hamda Mus'hafi sharifni yozishda omonatdorlikka alohida e’tibor qaratish alohida ta’kidladi. Shuningdek, tadqiqotda amalga oshirish lozim bo‘lgan muhim vazifalar belgilab olindi.


Hozirda maxsus reja asosida Hazrati Usmon Mus'hafi matnini tadqiq qilish ishlari olib borilmoqda. Tadqiqotda quyidagi jihatlarga alohida e’tibor qaratilgan: 
 

  1. Tadqiqot ishiga O‘zbekiston musulmonlari idorasi Kutubxona, “Qur’on va tajvidni o‘rgatish” bo‘limi va Toshkent islom instituti “Qur’on ilmlari” kafedrasi xodimlari jalb etilgan.
  2. Hazrati Usmon Mus'hafi asl nusxasining elektron shakli tadqiqotning asosiy obyekti sanaladi.
  3. Hazrati Usmon Mus'hafining tanqidiy matni tayyorlanmoqda.
  4. Tanqidiy matn tayyorlashda Turkiya va Angliyada saqlanayotgan Usmon Mus'hafi nusxalaridan ham foydalanilmoqda.
  5. Har bir satr alohida yozilib, satrlar va oyatlar raqamlari qizil rangda ajratilib ko‘rsatilmoqda.
  6. Toshkentdagi Usmon Mus'hafining o‘ziga xos xususiyatlariga urg‘u berilmoqda.
  7. XIX asrda qog‘oz sahifaga ko‘chirilgan matnda uchrayotgan ayrim kamchiliklar snoskada qayd etilib, izohlab borilmoqda.
     

Ma’lumot o‘rnida O‘zbekiston musulmonlari idorasi Kutubxonasida Qur’oni karim qo‘lyozma nusxalarining nodir namunalaridan biri  Hazrati Usmon Mus'hafi saqlanadi. Qur’oni karimning ushbu noyob va qadimiy qo‘lyozma nusxasi tadqiqotchilar va keng jamoatchilikning doimiy e’tiborida bo‘lgan.
 

2023 yil 22 dekabr kuni Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev rahbarligida o‘tkazilgan Respublika ma’naviyat va ma’rifat kengashining kengaytirilgan yig‘ilishida muzeylar faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha yetti yillik dastur qabul qilinishi e’lon qilindi. Ushbu yig‘ilish topshiriqlari bo‘yicha tuzilgan 50-son Bayonnomaning 47-bandida Muqaddas kitob – Usmon Qur’oni sahifalarining konservatsiya va restavratsiya qilinishini ta’minlash belgilangan.


Mazkur dasturni amalga oshirish maqsadida O‘zbekiston Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi sa’y-harakati bilan mahalliy va xorijlik mutaxassislar, jumladan, Kembrij universitetidan Kristine Rose, fransiyalik restavratorlar Axelle Deleau va Coraliye Barbe, Istanbul qo‘lyozmalar ustaxonasi va arxiv bo‘limi mudiri Nil Baydar ishtirokida Hazrati Usmon mus'hafini kelgusida muhofaza qilish bo‘yicha bosqichma-bosqich ta’mirlash rejasi ishlab chiqildi.


Unga ko‘ra, “Yengil restavratsiya ishlari”ni amalga oshirishda Hazrati Usmon Qur’oni sahifalarini skaner qilish va matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha yo‘nalishlar belgilab olingan edi. 
 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

Diniy idorada Usmon Mus'hafi matni tadqiq qilinmoqda Diniy idorada Usmon Mus'hafi matni tadqiq qilinmoqda Diniy idorada Usmon Mus'hafi matni tadqiq qilinmoqda Diniy idorada Usmon Mus'hafi matni tadqiq qilinmoqda Diniy idorada Usmon Mus'hafi matni tadqiq qilinmoqda