Sayt test holatida ishlamoqda!
29 Aprel, 2025   |   1 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:55
Quyosh
05:23
Peshin
12:25
Asr
17:15
Shom
19:21
Xufton
20:44
Bismillah
29 Aprel, 2025, 1 Zulqa`da, 1446

Munosabat: ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan soxta payg‘ambarlik da’vosi yuzasidan

22.08.2020   4397   2 min.
Munosabat: ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan soxta payg‘ambarlik da’vosi yuzasidan

Kuni kecha ijtimoiy tarmoqlarda o‘zini Malabek o‘g‘li Jamollidin, deb tanishtirgan shaxsning “Allohning vakili qilib yuborilgani, hamma uchun yagona din “Imon yo‘li dasturi” dinini targ‘ib qilish, bunga 35 yil tayyorgarlik ko‘rgani, muayyan ibodatlar dasturi borligini” aljirab chiqqan videosi tarqaldi.

Bu kabi holat birinchisi va oxirgisi ham emas, ahyon-ahyonda uchrab turishi tabiiy holdir. Bu borada Savbon roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisi sharifda Nabiy sollallohu alayhi vassallam: “...Kelajakda ummatimda o‘ttizta kazzob bo‘lur. Ularning har biri o‘zining nabiyligini da’vo qilur. Holbuki, men nabiylarning xotimi-tugatuvchisiman. Mendankeyinnabiykelmas”, dedilar” (ImomTermiziyva Abu Dovudrivoyatlari).

“Kazzob” so‘zi arabcha so‘z bo‘lib, “ko‘p yolg‘on gapiruvchi”, “o‘ta ketgan yolg‘onchi” ma’nolarini ifoda etadi. Demak, Nabiy alayhissalomdan keyin hech qanday payg‘ambar yoki rasul chiqishi mumkin emas. Bordi-yu, kimdir payg‘ambarlik yo rasullikni da’vo qilsa, u yolg‘onchi deya inkor etiladi va unga qarshi chiqiladi.

Ma’lumki, Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam rasul (elchi) va nabiylarning so‘nggisidirlar. Bu haqida Alloh taolo: “Muhammad sizlardan biron erkakning otasi bo‘lgan emas. Lekin Allohning Rasuli va Nabiylarning so‘nggisidir. Alloh har bir narsani o‘ta bilguvchidir”, deya xitob qilgan (“Ahzob” surasi, 40-oyat).

Ushbu oyatga ko‘ra, kimda-kim Muhammad sollallohu alayhi vasallamdan keyin yana payg‘ambar yo rasul chiqadi deb aytsa, e’tiqod qilsa, kofir bo‘ladi. Chunki u mazkur oyatni inkor qilgan va Muhammad sollallohu alayhi vasallamning eng so‘nggi payg‘ambar va rasul ekanini tan olmagan bo‘ladi.

Imom Muslim va Imom Termiziy rivoyat qilingan hadisi sharif matnida Payg‘ambar alayhissalomning “Men bilan nabiylar tugatildi”, degan so‘zlarini eslab o‘tish ham maqsadga muvofiq hisoblanadi.

Shu o‘rinda,hurmatli bloger hamda faol internet foydalanuvchilariga din masalasidagi har qanday noodatiy holatni ommaga ko‘rsatish hamisha ham to‘g‘ri bo‘lavermasligini ta’kidlamoqchimiz. Chunki, bu odamlarning e’tiqodi bilan bog‘liq masala hisoblanadi.

Shundan kelib chiqib, O‘zbekiston musulmonlari idorasi bunday xatti-harakatni qat’iy qoralashini, ilmu ma’rifat rivojlangan bugungi davrda odamlarning vaqtlarini olib, bu kabi asossizlavhalarni tarqatish hech qanday mantiqqa to‘g‘ri kelmasligini hamda mo‘min-musulmonlarimizdan bu kabi shaxslarning soxta da’volariga chalg‘ib qolmasliklarini so‘rab qolamiz.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo hay’ati

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Imom Moturidiyga qanday unvonlar berilgan?

28.04.2025   5022   1 min.
Imom Moturidiyga qanday unvonlar berilgan?

Ilgari musulmonlar ayrim ulamolarni ulug‘lab, “Shayxul Islom” (Islom dini shayxi), “Faxrul Islom” (Islom dini faxri), “Hujjatul Islom” (Islom dini hujjati), “Najmul ulamo” (Ulamolar yulduzi), “Muftiy saqolayn” (Insu-jin muftiysi), “Lisonul mutakallimiyn” (Mutakallimlarning so‘zlovchi tili) kabi unvonlar bilan ataganlar. Bunday atash aslo mubolag‘a bo‘lmagan. Balki u muhtaram ulamolar haqiqatdan ushbu unvonlarga loyiq bo‘lganlar. Masalan, “Shamsul aimma” (Imomlar quyoshi) unvoni berilgan Saraxsiy rahmatullohi alayh o‘n ikki ming risolani yod olgani naql qilingan.

Abu Mansur Moturidiyni yaqindan tanigan ulamolar va shogirdlari tomonidan u zotning martabalarini namoyon etuvchi ko‘plab unvonlar berilgan:  

–      Imomul hudo (To‘g‘ri yo‘lga boshlovchi);

  • Imomul mutakallimiyn (Kalom ilmi olimlari peshvosi);
  • Musahhihu aqoidil muslimiyn (Musulmonlarning aqidalaridan xatolarni tuzatuvchi);
  • Roisu ahli sunna val jamoa (Ahli sunna val jamoa boshlig‘i);
  • Nosirus sunna va qomi’ul bid’a (Sunnatni himoya qiluvchi va bid’atlarni bostiruvchi);

–  Muvattidu aqoidi ahlis sunna (Ahli sunna aqidalari asoschisi).

Abu Mansur Moturidiyning mazkur unvonlari ham aslo mubolag‘a emas, balki u zot haqiqatan shu martabaga loyiq zot bo‘lganlar.

Ulamolar aytadilarki, Hujjatul Islom (Islom dini hujjati) deyilganda faqat Imom G‘azoliy tushunilganidek, Imomul hudo (to‘g‘ri yo‘lga boshlovchi) deyilganda ham faqat Imom Moturidiy tushuniladi.   

Abdulqodir Abdur Rahim,
Imom Buxoriy nomidagi Toshkent Islom instituti
katta o‘qituvchisi.