Sayt test holatida ishlamoqda!
24 Dekabr, 2025   |   4 Rajab, 1447

Toshkent shahri
Tong
06:21
Quyosh
07:47
Peshin
12:28
Asr
15:18
Shom
17:03
Xufton
18:22
Bismillah
24 Dekabr, 2025, 4 Rajab, 1447

Sadaqa – raddi balo

21.03.2020   5456   3 min.
Sadaqa – raddi balo

Bismillahir Rohmanir Rohiym.

Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.

Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Xalqimiz doimo xayrli ishlar qilishga undab: "Sadaqa raddi balo" degan iborani ishlatadi. Darhaqiqat, inson Alloh taolo yo‘lida xayrli ishlarni amalga oshirsa, Alloh taoloning roziligini qo‘lga kiritadi. Alloh taolo roziligini qo‘lga kiritgan inson esa har qanday ofat-balolardan omonda bo‘ladi.

“Sadaqa” so‘zi  arabcha “sidq”, “sodiq” so‘zlaridan olingan bo‘lib, “chin yurakdan”, “ sidqi dildan”, “iymon-e’tiqodga mos holda ish bajarish” degan ma’nolarini anglatadi.  “O‘zbek tilining izohli lug‘ati” kitobida “ sadaqa” so‘ziga bunday izoh beriladi: “Sadaqa (arabcha) – xayr, ehson, sadaqa, muhtojlarga beriladigan xayru-ehson”.

Alloh taolo mo‘min-musulmonlarni xayr-sadaqa qilishga buyurib bunday marhamat qiladi: “Ey, sizlar! Alloh yo‘lida ehson qilish uchun chaqirilmoqdasiz. Bas, (aniqki) sizlarning orangizda baxillik qiladigan kimsalar ham bordir. Kim baxillik qilsa, bas, faqat o‘z zarariga baxillik qilur. Alloh G‘aniy (boy), sizlar esa faqirdirsiz. Agar sizlar (Allohga itoat etishdan) bosh tortsangiz, U (o‘rningizga) sizlardan boshqa bir qavmni almashtirib qo‘yar, so‘ngra ular sizlarga o‘xshagan bo‘lmaslar (balki Allohga itoat qilurlar) (Muhammad surasi, 38-oyat).

Xayr-sadaqa qilish bilan insonning moli kamayib qolmaydi. Balki boyligiga baraka kiradi. Hadis sharifda bunday deyiladi: “Har kuni tongda insonlar uyqudan uyg‘onganda yer yuziga ikkita farishta tushadi. Ulardan biri: “Alloh, infoq-ehson qilgan insonning molini to‘ldir”, desa, ikkinchisi: “Alloh, baxil odamning moliga talofat yetkaz” deb duo qiladi.

Xayr-sadaqa qilish bilan banda Alloh taoloning mag‘firatiga sazavor bo‘ladi.

Ikrima roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam Oisha roziyallohu anhoga: “Ey Oisha, bir dona xurmoni bo‘lsa ham sadaqa qil. Chunki u och qolganni to‘ydiradi va xuddi suv olovni o‘chirgandek, xatoni o‘chiradi, dedilar.

Sadaqa qilish yomonliklarning daf bo‘lishiga sabab bo‘ladi. Anas ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Albatta, Alloh azza va jalla bir sadaqa sababidan yetmishta yomon o‘limni qaytaradi", dedilar.

Ushbu hadis sharifni sharh qilgan ulamolar insonning sadaqasi Allohning dargohida qabul bo‘lsa, bu sadaqa tufayli unga kelayotgan yomonliklar, ofat-balolar daf bo‘ladi. Shuning uchun har bir kishi yaxshilikni, sadaqa qilishni zinhor past sanamasligi, sadaqa qilish bilan  ulug‘ ajrlarga, darajalarga yetishish mumkinligini bilishi va shunga yarasha amal qilishi lozim.

Boshqa hadisda Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kishining o‘z qo‘li bilan kambag‘alga (sadaqa) berishi, uni yomon hollarga tushib qolishidan saqlaydi”, deganlar.

Qilayotgan xayr-sadaqalarimizni Alloh taolo ijobat qilib, barchamizni turli ofat-balolardan asrasin!

 

Ruhiddin AKBAROV

O‘zbekiston musulmonlari idorasi

Qashqadaryo viloyati vakilligi xodimi

 

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Videolar

Amaliy tadbirlarning navbatdagisi poytaxtimizning Olmazor tumanida bo‘lib o‘tdi

24.12.2025   2503   4 min.

Shu yil 23 dekabr kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining tashabbusi o‘tkazib kelinayotgan amaliy tadbirlarning navbatdagisi poytaxtimizning Olmazor tumanida bo‘lib o‘tdi.

Tadbirga O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Zayniddin domla Eshonqulov boshchilik qildi. Shuningdek, unda Diniy idora bo‘limi boshliqlari Islomiddin domla Zuhriddinov, Muzaffar domla Kamolov va Masjidlar bilan ishlash bo‘limi yetakchi mutaxassisi Dilmurod Rahimovlar qatnashdi.

Mazkur tumandagi “Islomobod” masjidida o‘tkazilgan tashkiliy yig‘ilishda Toshkent shahar vakilligi rahbariyati, tuman-shaharlar bosh imom-xatiblari va Olmazor tumanidagi masjid imom-xatiblari ham ishtirok etdi.

Tadbir avvalida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining “Inson qadri” kitobi taqdimoti o‘tkazildi. Unda Zayniddin domla Eshonqulov mazkur kitob bugungi hayotimiz bilan naqadar uyg‘un ekani, dinimizda ham inson va uning qadr-qimmati yuksak ulug‘lanishi, har bir diniy soha xodimining faoliyati uchun dasturamal bo‘lib xizmat qilishini alohida ta’kidlab o‘tdi. Ushbu kitob barcha ishtirokchilarga tarqatildi.

Tadbir davomida tuman bosh imom-xatiblari uchun namunaviy maxsus kiyim namunasi taqdimot qilindi. Unda chakmon, duxoba va milliy do‘ppilar namoyish qilindi.

Shuningdek, Toshkent shahri, xususan, Olmazor tumanida 2025 yil davomida amalga oshirilgan ishlar sarhisob qilindi. Unda shahardagi imom-xatiblar faoliyatidagi yutuqlar e’tirof etilib, ba’zi kamchiliklar bo‘yicha tegishli tavsiyalar berildi.

Shundan so‘ng Toshkent shahar bosh imom xatibi o‘rinbosari Rustamov Ergashali boshchiligida tumanlar bosh imom-xatiblari, shuningdek, tajribali imom-xatiblardan tarkib topgan Ishchi guruh tuzilib, ular Olmazor tumanidagi 21 ta masjid va mahallasiga biriktirildi.

Tadbir doirasida amaliyoti nazarda tutilgan yo‘nalishlar bo‘yicha quyidagilar amalga oshirildi:

Birinchi yo‘nalish bo‘yicha imom-xatiblar 7 toifaga mansub 105 ta oilaga kirib, ma’naviy-ma’rifiy targ‘ibot va amaliy yordam tadbirlarini olib bordi: Xususan:  

- 20 ta xonadonda yot g‘oyalar ta’siriga moyil bo‘lganlar bilan suhbatlashilib, tushunchalari to‘g‘rilandi;

- 15 ta xonadonda jazo muddatini o‘tayotganlarning oila a’zolari, muqaddam sudlanganlar bilan suhbat qilindi;

- 20 ta notinch oila o‘rganilib, muammoning sabablari bartaraf etish, arazlashganlarni yarashtirish choralari ko‘rildi;

- 15 ta xonadonda ichkilikka ruju qo‘yganlar bilan suhbat qilinib, zararli odatlardan saqlanish to‘g‘risida nasihat qilindi;

- nogiron, kasal, ehtiyojmand fuqarolar, shuningdek, tabarruk yoshdagi qariyalar yashaydigan 20 ta oilaga kirilib, ulardan hol-ahvol so‘rash barobarida sovg‘a-salomlar ulashildi, davolanish va dori-darmon uchun moddiy yordam ko‘rsatildi.

Kirilgan 105 ta xonadonning ichidan moddiy imkoniyati cheklanganlariga  homiylarni jalb qilgan holda jami 42 000 000 (qirq ikki million) so‘mlik ro‘zg‘orlik mahsulotlari ehson qilindi. Ular orasidan o‘ta nochor bo‘lganlarining moddiy ta’minotidan xabardor bo‘lib turish rejalashtirildi;

Ikkinchi yo‘nalish bo‘yicha imom-xatib faoliyati o‘rganildi. Jumladan, jamoani boshqarish, masjidni toza va ozoda saqlash, unda qulay sharoitlar yaratish jihatlari ko‘rib chiqildi.

Uchinchi yo‘nalish bo‘yicha Ishchi guruh a’zolari o‘zlariga biriktirilgan 21 ta masjidda peshin namozini ado qilib, jamoatga ma’ruza qilib berdilar. Tinchlik ne’mati, shukronalik, aqidada adashmaslik, mazhabga ergashish kabi muhim mavzudagi chiqishlarda 3800 ga yaqin tinglovchi qamrab olindi.

Shuningdek, yakuniy yig‘ilishda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Zayniddin domla Eshonqulov qish mavsumini betalofat o‘tkazish bo‘yicha so‘z yuritdi.

Yig‘ilishda mehnat migrantlari va ularning oila a’zolari bilan muloqatni muntazam yo‘lga qo‘yish, kadrlar masalasiga e’tiborni kuchaytirish, ma’ruzalarni Fatvo markazidan chiqarilgan juma tezislari va qo‘shimcha adabiyotlardan foydalangan holda boyitish, haftaning dushanba va payshanba kunlari ma’ruzalar qilish haqida so‘zladi.

Diniy idora Moliyaviy nazorat va tahlil bo‘limi boshlig‘i Islomiddin Zuhriddinov masjidlarda ish yuritish hujjatlarini takomillashtirish, ehson qutilardagi tushumlarni komissiya a’zolari ishtirokida dalolatnoma asosida bankdagi hisob raqamlarga kirim qilish, to‘y va marakalarni ixchamlashtirish, janoza marosimlarda bid’at-xurofatlarga chek qo‘yish to‘g‘risida gapirdi.

Masjidlar bilan ishlash bo‘limi boshlig‘i Muzaffar Kamolov mavjud mahallalarga barcha imom-xatib va imom-noiblarni biriktirish, mahalla yettiligi bilan homkorlikda ishlarni yo‘lga qo‘yish, shar’iy dalil va hayotiy misollar asosida ma’ruza qilish, kiber jinoyatchilikning oldini olish haqida aytib o‘tdi.

Tadbir so‘ngida amalga oshirilgan ishlar tahlil qilinib, Olmazor tumani imom-xatiblari yutuq va kamchiliklari yuzasidan ko‘rsatma va tavsiyalar berildi.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi

Matbuot xizmati

VIDEO