Hozir ko‘pchilik yoshlar telefoniga termulgan. Boshini ko‘taray demaydi. Doimo yonida olib yuradi. Uyg‘onsa, avval telefoniga qaraydi. Uyquga yotganda ham telefoniga tikilib uxlab qoladi. Bir tanish yigit bor. U ham ko‘pchilik qatori telefon shaydosi. Qayerga borsa, nima ish qilsa, nima yesa, nima ichsa, kimlar bilan o‘tirsa, hammasini rasmga olib, internetga joylardi. Agar o‘sha yigitga:
“Uka kitob ham o‘qib tur. Doim telefonga termulib o‘tirasan. Nuqul selfi qilib, rasmingni qo‘yaverasan. Vaqt, umr g‘animat. Buni sovurma” desam, nima deb javob berishi mumkin, buni aniq bilmaymiz. Taxmin qilib ko‘ramiz.
Biroz uyalib, xijolat bo‘lib, “Foydali ma’lumotlarni telefonda o‘qiyman. Rasm qo‘ygim kelaveradi-da. Qayerda yurganimni, nima qilayotganimni, nima yeb o‘tirganimni qo‘yish odat bo‘lib qolgan” deb yoki shunga o‘xshash ma’noda javob bersa kerak.
Men yana undan: “Kitobning o‘zidan o‘qigan boshqa. Ustozlarimiz aytishganki, kitobning muqovasini ushlab, asta ochib, qo‘ling bilan varaqlab-varaqlab o‘qiganing boshqa. Uning ta’siri ham boshqacha bo‘ladi. Bundan tashqari sen yeb o‘tirgan ovqatni yeya olmaydiganlar bor. Shuni o‘ylasang bo‘lmaydimi?!” deb so‘rasam, u “Xo‘p, endi o‘zimning rasmlarimni kamroq qo‘yib, ko‘proq kitob o‘qishga harakat qilaman” deb yoki shunga o‘xshash ma’noda javob bersa kerak.
Oxirida men unga: “O‘qigin! Ko‘proq Qur’on o‘qigin!” deyman. U esa “Xo‘p bo‘ladi, rahmat” deb aytsa kerak.
Azizlar, vaqtimizning qadriga yetaylik. Bu umr chegaralangan. Bir kun tugaydi. Har bir daqiqamizdan savob olishni yo‘lga qo‘yaylik. Buning uchun avvalo qiladigan ishimiz shariatga muvofiq bo‘lsin. Keyin o‘sha ishni bajarishimizdan oldin niyatimizni chiroyli qilib olaylik!
Zero, Muoz ibn Jabal roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam shunday marhamat qilganlar:
“Qiyomat kuni to to‘rt narsa haqida so‘ralmagunicha bandaning qadami joyidan siljimaydi:
1) Umrini qanday o‘tkazgani haqida;
2) Yoshligidan qanday foydalangani haqida;
3) Molini qayerdan topib, qayerga sarf qilgani to‘g‘risida;
4) Bilgan narsasiga qanchalik amal qilgani to‘g‘risida”.
Alloh taolo bizni vaqtning qadriga yetib, undan unumli foydalanadigan bandalaridan qilsin!
Nozimjon Hoshimjon tayyorladi
Xolid ibn Valid roziyallohu anhu yoshlari o‘tib, keksayib qolgan chog‘larida Mus'hafi sharifni olib, yig‘lab turib shunday der edilar: “Jihodlar bilan ovora bo‘lib seni o‘qiy olmay qoldik”.
Bu qandayin go‘zal uzr! Xo‘sh, biz o‘zimizni nima deb oqlaymiz?! Xolid ibn Valid roziyallohu anhu shundayin gap aytdilar, ammo biz nima deymiz?! Qiyomat kunida “Qur’oni karim o‘qishdan seni nima chalg‘itdi?!” – deb so‘ralsak, nima deb javob beramiz?! Toki u bizni zararimizga emas, foydamizga hujjat bo‘lishi uchun ko‘ksimizga bosib, kechayu kunduz tilovat qilib bormaymizmi?! Axir Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Alloh taoloning zikrini lozim tut, Qur’oni karim tilovatida mahkam bo‘l. Chunki bu sening osmondagi ruhing, yerdagi zikringdir” [1], deganlar.
Quroni karim oyatlarini tadabbur qilmasdan, ma’nolari haqida fikr yuritmagan holda, hech qanday tushunchasiz ko‘p tilovat qilish asosiy maqsad emas. Agar inson bir necha oyatni tadabbur qilsa, tafsir kitoblariga murojaat etsa yoki tafsir darslariga qatnashsa, ma’nolarni o‘zlashtirsa va ularga amal qilsa, bu ishi o‘sha inson uchun ulkan yaxshilik, xayr-baraka bo‘ladi.
Imom G‘azzoliy hazratlari bunday deydilar: “Qur’on siz so‘rashingiz mumkin bo‘lgan va u sizning so‘rovlaringizga javob bera oladigan tirik Rasuldir. Siz unga quloq solsangiz, u sizni qondiradi”.
Qalblari iymon nuri ila qorishib ketgan zotlar uchun, albatta, Qur’onda shifo bordir. Yana Qur’oni karimda sarosima, shaytoniy vasvasalar, nafsu havoga ergashishdan saqlovchi shifo bor. Qur’on o‘qigan paytimizda bizni farishtalar qurshab oladi va ular ham bizga qo‘shilib Rahmon bo‘lgan Zotning oyatlariga quloq tutadi. Samo farishtalari tuni bilan Qur’onga qoim bo‘ladigan yer farishtalariga yaqinlashadilar. Endi ayting-chi, odamlar uxlayotgan paytda, tun qorong‘usida biz Qur’on tilovat qilyapmizmi?! Yeru osmonlar Robbi bizga quloq soladigan darajada oyatlarini tilovat qilyapmizmi?!
Alloh taoloning shifo oyatlari quyidagilardir:
«...Va mo‘min qavmlarning ko‘ngillariga shifo beradir» (Tavba surasi, 14-oyat).
«Ey odamlar! Sizga o‘z Rabbingizdan mav’iza, ko‘ksingizdagi narsaga shifo, mo‘minlarga hidoyat va rahmat keldi» (Yunus surasi, 57-oyat).
«Biz Qur’onni mo‘minlar uchun shifo va rahmat o‘laroq nozil qilurmiz...» (Isro surasi, 82-oyat).
«...U iymon keltirganlar uchun hidoyat va shifodir...» (Fussilat surasi, 44-oyat).
«...Unda (asalda) odamlar uchun shifo bordir...» (Nahl surasi, 69-oyat).
«Bemor bo‘lganimda menga shifo beradigan ham Uning O‘zi» (Shuaro surasi, 80-oyat).
Qur’oni karimni tilovat qilish, eshitish, amal qilish va har bir ishda undagi hukmlarga tayanib ish ko‘rishdan chetlashmang!
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Imom Ahmad rivoyati.