Sayt test holatida ishlamoqda!
30 Dekabr, 2025   |   10 Rajab, 1447

Toshkent shahri
Tong
06:23
Quyosh
07:49
Peshin
12:31
Asr
15:22
Shom
17:07
Xufton
18:26
Bismillah
30 Dekabr, 2025, 10 Rajab, 1447

Hech bir holatda kanda qilmang

18.02.2019   16940   3 min.
Hech bir holatda kanda qilmang

«Insonga zarar yetganda, yotgan holda, yo o‘tirib yoki tik turib ham Bizga iltijo qiladi. Undan zararini ketkazganimizda esa, go‘yo yetgan zararidan Bizga duo qilmagandek ketaveradi. Mana shu tarzda isrofchi (tajovuzkor)larga o‘z qilmishlari ziynatli (chiroyli) qilib qo‘yildi» (Yunus, 12).

«Insonga zarar yetganda, yotgan holda, yo o‘tirib yoki tik turib ham Bizga iltijo qiladi…»
Abu Lays Samarqandiy tafsirida: “Agar bandaga kasallik, kambag‘allik va balo kabi yomon ko‘radigan narsalari tegsa, banda yotgan holida ham Allohga iltijo qiladi. Kasali yengilroq bo‘lsa o‘tirgan holida duo qiladi, agar kasalligidan asorati qolgan bo‘lsa, yurib turganda ham duo qiladi”, degan.

Mahmud Zamaxshariy oyat tafsirida: «Bu oyatda duo qiluvchining uch holatini aytib o‘tishdan nima foyda deyilsa, men aytamanki, buning ma’nosi “Zarar ko‘rgan inson toki o‘sha zarari yo‘qolmaguncha Yaratganga duoyu iltijo qilishdan to‘xtamaydi. U bizga har qanaqa holatida ham, tura olmay yotib qolganda, tik tura olmay o‘tirib qolganda yoki tik tura oladi-yu, ammo yurishga toqati yo‘q bo‘lsa va ba’zisi esa to‘shakka “mix­lanib” qolib yotganda ham duo qilaveradi. Bu bilan banda o‘ziga yengillik va sog‘liq so‘raydi va musibatni o‘zidan daf qilishga harakat qiladi».

«Undan zararini ketkazganimizda esa, go‘yo yetgan zararidan Bizga duo qilmagandek ketaveradi. Mana shu tarzda isrofchilarga o‘z qilmishlari ziynatli qilib qo‘yildi».
Faxriddin Roziy tafsirida bunday deyiladi: “Bu oyatda balo, musibat tushganda inson sabrsiz bo‘lishi, rohat-farog‘atda bo‘lganda oz shukr qilishi bayon qilingan. Agar inson boshiga biror tashvish tushsa, uni o‘zidan uzoqlashtirishini, musibatni ne’matga almashtirishini Alloh taolodan so‘rab jiddu jahd bilan turib, o‘tirib, yotib zorlanib duo qiladi. Agar Alloh undan musibatni daf etib omonlik va ofiyat bersa, shukrdan yuz o‘giradi. Boshiga tushgan u musibatni eslamaydi va ne’matlar qadrini bilmaydi. Xuddi boshiga tushgan musibatni ketkazish uchun duo qilmagan insondek bo‘lib oladi. Aqlli inson balo-musibatga sabr qilishi, huzur-halovat va ne’matlarga erishganda shukr qilishi vojib bo‘ladi. Kishi qiyinchilik vaqtida duosi qabul bo‘lishi uchun rohat-farog‘atda bo‘lgan vaqtida ko‘p zorlanishi va duo qilishi kerak.

Abdulloh ibn Abbos (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: «Nabiy (sollallohu alayhi va sallam) dedilar: “Xursandchilik kunlarida Allohni tanisang, qiyin kunlarda Alloh seni taniydi”» (Hokim, Naysaburiy).
Abu Dardo (roziyallohu anhu): “Alloh taologa xursandchilik kun­laringda duo qilgin, qiyin kunlaringda qilgan
duoingni qabul qiladi”, dedilar.

Suhayb (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: «Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) bunday deganlar: “Mo‘min kishining holiga ajablanasan. Alloh unga nimani qazo qilsa, yaxshilik bo‘ladi. Agar unga g‘am yetsa, sabr qiladi, bu unga yaxshilik bo‘ladi. Agar unga xursandchilik yetsa shukr qiladi, bu ham unga yaxshilik bo‘ladi. Bu holat mo‘mindan boshqaga bo‘lmaydi”» (Imom Muslim).


Abu Mansur Moturidiy, Abu Lays Samarqandiy,
Mahmud Zamaxshariy, Ibn Kasir,
Olusiy va Qurtubiy tafsirlari asosida
Badriddin SADRIDDIN o‘g‘li
tayyorladi.

Qur'oni karim
Boshqa maqolalar
Videolar

Amaliy tadbirlarning navbatdagisi poytaxtimizning Olmazor tumanida bo‘lib o‘tdi

24.12.2025   12521   4 min.

Shu yil 23 dekabr kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining tashabbusi o‘tkazib kelinayotgan amaliy tadbirlarning navbatdagisi poytaxtimizning Olmazor tumanida bo‘lib o‘tdi.

Tadbirga O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Zayniddin domla Eshonqulov boshchilik qildi. Shuningdek, unda Diniy idora bo‘limi boshliqlari Islomiddin domla Zuhriddinov, Muzaffar domla Kamolov va Masjidlar bilan ishlash bo‘limi yetakchi mutaxassisi Dilmurod Rahimovlar qatnashdi.

Mazkur tumandagi “Islomobod” masjidida o‘tkazilgan tashkiliy yig‘ilishda Toshkent shahar vakilligi rahbariyati, tuman-shaharlar bosh imom-xatiblari va Olmazor tumanidagi masjid imom-xatiblari ham ishtirok etdi.

Tadbir avvalida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlarining “Inson qadri” kitobi taqdimoti o‘tkazildi. Unda Zayniddin domla Eshonqulov mazkur kitob bugungi hayotimiz bilan naqadar uyg‘un ekani, dinimizda ham inson va uning qadr-qimmati yuksak ulug‘lanishi, har bir diniy soha xodimining faoliyati uchun dasturamal bo‘lib xizmat qilishini alohida ta’kidlab o‘tdi. Ushbu kitob barcha ishtirokchilarga tarqatildi.

Tadbir davomida tuman bosh imom-xatiblari uchun namunaviy maxsus kiyim namunasi taqdimot qilindi. Unda chakmon, duxoba va milliy do‘ppilar namoyish qilindi.

Shuningdek, Toshkent shahri, xususan, Olmazor tumanida 2025 yil davomida amalga oshirilgan ishlar sarhisob qilindi. Unda shahardagi imom-xatiblar faoliyatidagi yutuqlar e’tirof etilib, ba’zi kamchiliklar bo‘yicha tegishli tavsiyalar berildi.

Shundan so‘ng Toshkent shahar bosh imom xatibi o‘rinbosari Rustamov Ergashali boshchiligida tumanlar bosh imom-xatiblari, shuningdek, tajribali imom-xatiblardan tarkib topgan Ishchi guruh tuzilib, ular Olmazor tumanidagi 21 ta masjid va mahallasiga biriktirildi.

Tadbir doirasida amaliyoti nazarda tutilgan yo‘nalishlar bo‘yicha quyidagilar amalga oshirildi:

Birinchi yo‘nalish bo‘yicha imom-xatiblar 7 toifaga mansub 105 ta oilaga kirib, ma’naviy-ma’rifiy targ‘ibot va amaliy yordam tadbirlarini olib bordi: Xususan:  

- 20 ta xonadonda yot g‘oyalar ta’siriga moyil bo‘lganlar bilan suhbatlashilib, tushunchalari to‘g‘rilandi;

- 15 ta xonadonda jazo muddatini o‘tayotganlarning oila a’zolari, muqaddam sudlanganlar bilan suhbat qilindi;

- 20 ta notinch oila o‘rganilib, muammoning sabablari bartaraf etish, arazlashganlarni yarashtirish choralari ko‘rildi;

- 15 ta xonadonda ichkilikka ruju qo‘yganlar bilan suhbat qilinib, zararli odatlardan saqlanish to‘g‘risida nasihat qilindi;

- nogiron, kasal, ehtiyojmand fuqarolar, shuningdek, tabarruk yoshdagi qariyalar yashaydigan 20 ta oilaga kirilib, ulardan hol-ahvol so‘rash barobarida sovg‘a-salomlar ulashildi, davolanish va dori-darmon uchun moddiy yordam ko‘rsatildi.

Kirilgan 105 ta xonadonning ichidan moddiy imkoniyati cheklanganlariga  homiylarni jalb qilgan holda jami 42 000 000 (qirq ikki million) so‘mlik ro‘zg‘orlik mahsulotlari ehson qilindi. Ular orasidan o‘ta nochor bo‘lganlarining moddiy ta’minotidan xabardor bo‘lib turish rejalashtirildi;

Ikkinchi yo‘nalish bo‘yicha imom-xatib faoliyati o‘rganildi. Jumladan, jamoani boshqarish, masjidni toza va ozoda saqlash, unda qulay sharoitlar yaratish jihatlari ko‘rib chiqildi.

Uchinchi yo‘nalish bo‘yicha Ishchi guruh a’zolari o‘zlariga biriktirilgan 21 ta masjidda peshin namozini ado qilib, jamoatga ma’ruza qilib berdilar. Tinchlik ne’mati, shukronalik, aqidada adashmaslik, mazhabga ergashish kabi muhim mavzudagi chiqishlarda 3800 ga yaqin tinglovchi qamrab olindi.

Shuningdek, yakuniy yig‘ilishda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Zayniddin domla Eshonqulov qish mavsumini betalofat o‘tkazish bo‘yicha so‘z yuritdi.

Yig‘ilishda mehnat migrantlari va ularning oila a’zolari bilan muloqatni muntazam yo‘lga qo‘yish, kadrlar masalasiga e’tiborni kuchaytirish, ma’ruzalarni Fatvo markazidan chiqarilgan juma tezislari va qo‘shimcha adabiyotlardan foydalangan holda boyitish, haftaning dushanba va payshanba kunlari ma’ruzalar qilish haqida so‘zladi.

Diniy idora Moliyaviy nazorat va tahlil bo‘limi boshlig‘i Islomiddin Zuhriddinov masjidlarda ish yuritish hujjatlarini takomillashtirish, ehson qutilardagi tushumlarni komissiya a’zolari ishtirokida dalolatnoma asosida bankdagi hisob raqamlarga kirim qilish, to‘y va marakalarni ixchamlashtirish, janoza marosimlarda bid’at-xurofatlarga chek qo‘yish to‘g‘risida gapirdi.

Masjidlar bilan ishlash bo‘limi boshlig‘i Muzaffar Kamolov mavjud mahallalarga barcha imom-xatib va imom-noiblarni biriktirish, mahalla yettiligi bilan homkorlikda ishlarni yo‘lga qo‘yish, shar’iy dalil va hayotiy misollar asosida ma’ruza qilish, kiber jinoyatchilikning oldini olish haqida aytib o‘tdi.

Tadbir so‘ngida amalga oshirilgan ishlar tahlil qilinib, Olmazor tumani imom-xatiblari yutuq va kamchiliklari yuzasidan ko‘rsatma va tavsiyalar berildi.

 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi

Matbuot xizmati

VIDEO