Misr davlatida xizmat safarida bo‘lib turgan O‘zbekiston musulmonlari idorasi bo‘lim mudirlari Muhammad Ayubxon domla Homidov va Kamoliddin Mahkamov O‘zbekistonning Misrdagi elchixonasi vakillari hamroxligida al-Azhar kutubxonasi faoliyati bilan yaqindan tanishib, boy tajribalarini o‘zlashtirdilar.
Al-Azhar kutubxonasi mudiri Abdulmajid Ahmad Abdullatif va malakali mutaxassislardan noyob asarlarni saqlash, ta’mirlash, elektron nusxalarini olish va foydalanish tartiblari borasidagi ko‘p yillik tajribalar o‘rganildi.
Ma’lumki, O‘zbekiston musulmonlari idorasida saqlanayotgan arab yozuvidagi qo‘lyozma asarlar, toshbosma kitoblarning saqlash va ta’mirlash holati monitoring qilinib, ularning elektron bazasini shakllantirish ishlari boshlangan. Shu bilan birga, Diniy idora fondida saqlanayotgan qadimiy qo‘lyozmalarni bosqichma-bosqich ta’mirlash uchun zarur kimyoviy moddalarni ishlatish, fondni zamonaviy texnologik uskunalar bilan jihozlash bo‘yicha amaliy harakatlar ham boshlab yuborilgan.
Misr safari mana shunday ishlarni eng yuqori sifatda amalga oshirishda juda qo‘l keladi. Diniy idora fondidagi qo‘lyozma va toshbosma manbalarni ta’mirlashda muayyan muammolar bor edi. Ayniqsa, soha mutaxassislari maslahati va tajribasiga ehtiyoj katta. Chunki so‘nggi yillarda fonddagi ayrim asarlarni ta’mirlash zarurati paydo bo‘lmoqda. Bunday dolzarb masalalarning oqilona yechimi – innovatsiya, intellektual bilim va ilm-fanning yangi yutuqlarini amaliyotga tatbiq etishdir.
Bu borada jahon miqyosida noyob hisoblangan Misr davlatidagi yirik kutubxonalar, ilmiy tadqiqot markazlari va muzeylarning boy tajribalari juda ham katta foyda berishiga ishonamiz.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Islom tinchlik va omonlik dini bo‘lishlik bilan bir qatorda, o‘zgalarni ham doimo tinchlikka ergashishlikka, uni asramoqlikka chaqiradi. Yaratgan tomonidan bu dinni Islom deb nomlanishi ham fikrimizning yaqqol isbotidir[1].
Islom so‘zi arabcha “salama” yoki “salima” so‘zlaridan olingan bo‘lib, bu so‘zlar “tinchlik”, “omonlik”, “xavfsizlik”, “salomat bo‘lish” kabi ma’nolarni anglatadi. Islom so‘zining lug‘aviy ma’nosidan shu ayon bo‘ladiki, Islom faqat va faqat tinchlikka da’vat etadi.
Din sifatida esa u o‘zida tinchlikni mujassamlagan va uning timsoliga aylangan. U bashariyatni sabr-toqatli, tinchliksevar, mehr-muruvvatli, tartibli, bag‘rikeng, qanoatli bo‘lishlikka targ‘ib etadi.
Agar Qur’oni karim yoki Hadislarda zikr etilgan muslim yoki mo‘min so‘zlarining ma’no, mazmuniga ahamiyat beradigan bo‘lsak, shu aniq bo‘ladiki Alloh va Uning Rasuli sollallohu alayhi vasallam nazdida, “muslim” o‘zida tinchlik va omonlikni mujassamlagan bo‘lsa, “mo‘min” esa mehr-muxabbat, tinchliksevar, bag‘rikenglik, og‘ir-bosiqlik, sokinlik, kabi asl insoniy fazilatlarga ega shahs tushuniladi.
“The Fatwa on Terrorism and Suicide Bombings” kitobidan
Davron NURMUHAMMAD tarjimasi
[1] "Albatta, Allohning huzuridagi din Islomdir" (Oli Imron surasi, 19-oyat); "Va sizga Islomni din deb rozi bo‘ldim" (Moida surasi, 3-oyat); "U sizlarni bundan oldin va (Qur’on)da Payg‘ambar sizlarga guvoh bo‘lishi uchun, sizlar esa, odamlarga guvohlar bo‘lishingiz uchun musulmonlar deb nomladi" (Haj surasi, 78-oyat).