O‘tgan kuni Jizzax shahri “Xo‘ja Nuriddin” jome masjidida eshitish va gapirish qobiliyati cheklangan kishilar bilan diniy-ma’rifiy suhbat bo‘lib o‘tdi. Tadbirda imom-xatiblar, otinoyilar va imkoniyati cheklangan kishilarning 120 nafari ishtirok etdi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasining Jizzax viloyati vakili Mehmon Jabborov va Diniy idora mas’ul xodimi Munira Abubakirova eshitish va gapirish qobiliyati cheklanganlar borasida yurtimizda olib borilayotgan keng kshlamli islohotlar va xayriya tadbirlari haqida so‘zlab berdilar.
Ma’lum bo‘lishicha, Jizzax shahrida eshitish va ko‘rish qobiliyati cheklangan shaxslar orasida missionerlar ta’siriga tushib qolish, o‘z dinlaridan voz kechish holatlari kuzatilgan. Shuningdek, yoshlar orasida missionerlar tomonidan turli adabiyot va risolalar tarqatish holatlariga guvoh bo‘lingan.
Dunyo miqyosida g‘oyaviy tahdid sifatida namoyon bo‘layotgan missionerlik faoliyat xatti-harakatlarini o‘z o‘rnida anglash, doimo ogoh bo‘lish va mazkur harakatni o‘z vaqtida bartaraf etish bugungi kunning dolzarb vazifasi ekanini anglash lozim.
Shu sababli, ushbu hududdagi diniy muhitni sog‘lomlashtirish maqsadida, imkoniyati cheklangan shaxslar uchun diniy-ma’rifiy suhbatlar va surdo tarjimalari olib borildi. So‘zga chiqqan notiqlar asosiy maqsad imkoniyati cheklangan kishilarning dinimizni o‘rganishga bo‘lgan ehtiyojlarini ta’minlash, bu boradagi ishtiyoqlarini qo‘llab-quvvatlash, Islom dinining insonparvar g‘oyalarini targ‘ib qilish va shu orqali yot g‘oyalarga barham berish ekanini ta’kidladilar. Shunday tadbirlar orqali nogironligi bo‘lgan shaxslarning ijtimoiy faolligini oshirish, ularni tushkunlikdan asrash va jamiyatda fuqarolar tengligini ta’minlash ham ko‘zda tutilgani alohida qayd etildi.
Yakunda eshitish va ko‘rish qobiliyati cheklangan shaxslar o‘qilgan ma’ruzalardan Islom dini haqida zarur ma’lumotlar olganlari va missionerlarning kirdikorlarini yaqqol tushunib yetganlarini ma’lum qilishdi. Bunday tadbirlar davomiy bo‘lishini istashdi.
Tadbir so‘ngida “Vaqf” xayriya jamoat fondi tomonidan mehr-muruvvat hadyalari tarqatildi. Jizzax shahridagi ko‘r, soqov, gung, jismonan nogironligi bo‘lgan kishilarning xonadonlariga borib sovg‘alar ulashildi.
Ushbu tadbirlarning muhim jihati shundaki, yuzlab ko‘ngli yarimta, qalbi o‘ksik kishilarimizga shodlik ulashildi, xonadonlariga xursandchilik kirib bordi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bir hadislarida: «Alloh taologa farzlardan keyingi eng sevimli amal musulmonning qalbiga xursandlik kirgizishdir», deganlar.
Eshitish va gapirish qobiliyati cheklangan bunday insonlarning siniq ko‘ngillarini ko‘tarib, dillariga xursandchilik ulashish har bir vijdonli inson uchun huzurbaxsh amallardan ekaniga shubha yo‘q.
Munira ABUBAKIROVA,
O‘MI mutaxassisi
Do‘stona va samimiy ruhda o‘tgan uchrashuvda Markaz rahbari O‘zbekiston Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan yurtimizda bunyod etilayotgan O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi haqida jumladan, Markaz doirasida amalga oshirilayotgan tadbirlar, barcha ilmiy va tashkiliy ishlar haqida ma’lumot berdi.
– O‘zbekiston Islom ilmi, fiqh va hadis sohasida yuksak merosga ega. Bu zaminda mashhur ulamolar, buyuk faqihlar, muhaddislar, mutafakkirlar va san’atshunoslar yetishib chiqqan, – dedi Islom uyushmasi bosh kotibi. – Ushbu merosning Islom olamidagi ahamiyati va dolzarbligini ko‘rsatishda O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi muhim o‘rin tutadi. Bu yurtning taniqli va mashhur allomalari tufayli Islom sivilizatsiyasining asl mohiyati xususan, insonparvarlik va bag‘rikenglik qadriyatlari bugungi kunga qadar saqlanib qolgan. Mazkur megaloyiha bu boy merosni jahon hamjamiyatiga tanitishda asosiy ahamiyatga ega. Biz Butunjahon Islom uyushmasi nomidan ushbu sa’y-harakatlarni to‘liq qo‘llab-quvvatlaymiz. O‘zbekiston Prezidentining madaniyat va ma’rifatga qaratgan e’tibori barcha musulmon mamlakatlar uchun namuna bo‘ladi. Markaz bilan hamkorlik qilishdan benihoyat mamnunmiz! – deya ta’kidladi Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa.
Uchrashuv davomida Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa O‘zbekistonda olib borilayotgan islohotlar xususan, Islom sivilizatsiyasi markazining barcha tadbirlari, rejalashtirilgan turli anjumanlarga qiziqish bildirib, bu borada olib borilayotgan ishlarni yuksak baholadi va mamnuniyat bilan e’tirof etdi. Islom sivilizatsiyasi markazining ochilish marosimi qanchalik ahamiyatli ekanligiga esa alohida to‘xtaldi. Shu o‘rinda Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev Birlashgan Millatlar Tashkiloti Bosh Assambleyasining 72-sessiyasida so‘zlagan nutqidan quyidagi iqtiboslarni keltirdi: “Biz butun jahon jamoatchiligiga islom dinining asl insonparvarlik mohiyatini yetkazishni eng muhim vazifa, deb hisoblaymiz. Biz muqaddas dinimizni azaliy qadriyatlarimiz mujassamining ifodasi sifatida behad qadrlaymiz. Islom dini bizni ezgulik va tinchlikka, asl insoniy fazilatlarni asrab-avaylashga da’vat etadi. Islom sivilizatsiyasi markazining faoliyati ham shu maqsadga xizmat qiladi”. Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa O‘zbekiston Prezidenti tomonidan BMT minbaridan turib ilgari surilgan mazkur ulkan tashabbus Butunjahon Islom uyushmasi nomidan qo‘llab-quvvatlashini ta’kidlab o‘tdi.
Islom sivilizatsiyasi markazi rahbari O‘zbekiston Prezidenti tashabbusi bilan Markaz tarkibida Arab-islom xattotlik maktabini ochish yo‘lga qo‘yilganini ma’lum qildi. Shayx Muhammad Abdulkarim Al-Issa ushbu loyihani to‘la-to‘kis qo‘llab-quvvatladi:
– Yangi O‘zbekiston loyihasi bo‘lmish bu xattotlik maktabi orqali Qur’oni karimning har bir surasini maxsus arab xatida, bezaklar bilan boyitilgan tarzda qo‘lda ko‘chirish maqsadga muvofiq, – deya taklif qildi Bosh kotib, – O‘zbekistondagi bo‘lajak Arab-islom xattotlik maktabi faoliyatini yo‘lga qo‘yishda, shuningdek, jahon miqyosida mashhur bo‘lgan katta tajribaga ega xattotlarni ushbu markazga jalb etish, xattotlarning ish faoliyati samarali bo‘lishi uchun ularni rag‘batlantirish va umuman maktab faoliyatini rivojlantirishda astoydil hamkorlik qilishga tayyormiz.
Delegatsiya a’zolari Makka shahrida joylashgan Hiro madaniyat dahasi, Vahiy muzeyi, “Burj as-sa’a” minorasida joylashgan shu nomdagi muzey, Ka’ba kisvasi uchun qirol Abdulaziz majmuasi va Madina shahridagi “Bo‘ston” muzeyi, Payg‘ambarimiz (s.a.v) siyratlari va Islom sivilizatsiyasi muzeyi, Jidda shahridagi Islom san’ati muzeyi va kutubxonasiga tashrif buyurdi va hamkorlik bo‘yicha muzokaralar olib bordi.
Bundan tashqari, Islom sivilizatsiyasi markazi delegatsiyasi a’zolari muzey va kutubxonalarga qilgan tashriflari jarayonida Payg‘ambarimizning faoliyat va turmush tarzlarini ifodalovchi videolavhalar O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markaziga taqdim etilishi masalasini ham ko‘rib chiqishdi.
Shuningdek, uchrashuvda O‘zbekiston Prezidenti tashabbusi bilan Samarqandda yangidan bunyod etilayotgan Imom Buxoriy majmuasi ziyoratchilari uchun qulay shart-sharoitlar yaratish masalasida ham fikr almashildi. Bu borada Saudiya Arabistoni tajribasidan foydalanish maqsadida Butunjahon Islom uyushmasi Tadbirlar va konferensiyalar bo‘limi boshlig‘i Shokir Saloh al-Advaniy bilan muloqot o‘tkazildi. Muloqot davomida Islom uyushmasi vakili bu masalada Saudiya Arabistonining yetakchi tashkilotlaridan biri “Ilm” kompaniyasi ko‘mak berishini bildirdi. Keyingi muhokamalar videokonferensiya shaklida davom ettirilishiga kelishib olindi.