Joriy yilning 10-11 dekabr kunlari Toshkentda bo‘lib o‘tishi kutilayotgan “O‘zbekistonning madaniy merosi jahon to‘plamlarida” loyihasining 2018 yil yakunlari va 2019 yil uchun “Yo‘l xaritasi”ni ishlab chiqishga bag‘ishlangan xalqaro multimedia forumida mamlakatimiz va xorijlik 300 dan ortiq olimlar, mutaxassislar, ekspertlar ishtirok etishi kutilmoqda. Bu haqda O‘zA xabar berdi.
O‘zbekiston elektron ommaviy axborot vositalari milliy assotsiatsiyasi tashabbusi bilan bir qator hamkor tashkilotlar ko‘magida tashkil etilayotgan ushbu nufuzli tadbirda xorijiy mamlakatlarning kutubxonalari, muzeylari, ilmiy muassasalari, shaxsiy kolleksiyalaridan topilgan yangi osori atiqalar haqida batafsil ma’lumot beriladi.
Shunday nodir topilmalardan biri mutafakkir Mir Alisher Navoiyning Buyuk Britaniyadan topilgan, uning tiriklik paytida ko‘chirilgan noyob qo‘lyozmasidir.
O‘zbekiston elektron ommaviy axborot vositalari milliy assotsiatsiyasi boshqaruvi raisi, “O‘zbekiston madaniy merosi dunyo to‘plamlarida” loyihasi rahbari Firdavs Abduxoliqov bu haqda shunday dedi:
– Mazkur qo‘lyozmalar “Xamsa” beshligi tarkibiga kirgan, alohida muqovalangan dostonlar bo‘lib, XV asr oxiri XVI asr boshlaridan Hirotda, temuriy shahzoda, Husayn Boyqaroning katta o‘g‘li Badiuzzamon Mirzo topshirig‘iga ko‘ra Alisher Navoiyga tuhfa qilish uchun ko‘chirilgan, – dedi F.Abduxoliqov. – Bu qo‘lyozmalar Buyuk Britaniyaning Oksford shahridagi Bodlean kutubxonasida saqlanmoqda. Biz bu yerda faqat to‘rtta dostonni topa oldik. Demak, ulardan yana biri qayerdadir bo‘lishi kerak. Kitoblar juda chiroyli bezatilgan, alohida did va mahorat bilan ko‘chirilgan. Qo‘lyozmalar Navoiy asarlarining asosiy kotibi Sulton Ali Mashhadiy tomonidan ko‘chirilgan, miniatyuralarni Kamoliddin Behzod ishlagan bo‘lishi haqiqatga yaqin. Hali bu asarlar tegishli mutaxassislar tomonidan jiddiy o‘rganilishi, tadqiq etilishi lozim. Chunki biz bu topilmalar haqida taniqli navoiyshunos olimlarimizga aytganimizda, ular hayratda qolishdi. Buni qarangki, shu paytgacha bu qo‘lyozmalar adabiyotshunoslarimiz uchun sir bo‘lib kelgan. Biz kelgusida, albatta, buyuk bobolarimizga tegishli bu javohirlarning asliyatdan qolishmaydigan faksimile nusxalarini tayyorlab, Vatanimizga tuhfa etamiz. Forumning yana bir ahamiyatli jihati shundaki, unda ishtirokchilar xorijiy mamlakatlarda saqlanayotgan “Katta Langar Qur’oni”, “Devoni Husayniy”, “Me’rojnoma”, “Zafarnoma”, “Temur tuzuklari”, “Ravzatus-safo” kitoblari bilan tanishishga muvaffaq bo‘ladi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Bismillahir Rohmanir Rohiym
“Agar bilsangiz, ro‘za tutishlaringiz o‘zingiz uchun yaxshirokdir” deb marhamat qilgan Alloh taologa hamdu sanolar bo‘lsin!
Ro‘za tutish ovqat hazm qilish tizimidagi bir qancha kasalliklarga shifo bo‘ladi. Ro‘za –miya va yurak qon hujayralarini faollashtiradi va tartibga soladi. Ro‘za ortiqcha vazndan xalos etadi va tanadan zaharli moddalarni chiqarib yuboradi.
Tibbiyot xodimlari aytadilar: “Ro‘za qon hujayralarini birinchi kundan boshlab yangilaydi. Qon hujayralari va dangasa hujayralar faol ishlay boshlaydi. Ro‘za tutish butun tanani tozalash amaliyotidir. Badanga yiliga bir marta shunday parvarish juda muhim”.
Olib borilgan tadqiqotlarda ro‘za qon bosimining ko‘tarilishi bilan bog‘liq 100 dan ortiq kasalliklarga davo bo‘lishi aniqlangan. Xususan, ro‘za qon bosimining ortishi, qandli diabet, surunkali astma, nafas olish, yurak, jigar, allergiya, surunkali ekzema, teri kasalliklari kabi juda ko‘plab kasalliklarga shifo bo‘ladi. Ayniqsa, ro‘za – yurak saratoni, miya xurujiga qarshi samarali sanaladi.
Olimlar “ro‘za xujayralarda to‘plangan zaharlarni davolashning eng foydali usuli” degan xulosaga kelishgan. Hatto G‘arb davlatlarida zamonaviy tibbiyot muvaffaqiyatsizlikka uchragan ayrim kasalliklarni davolashda ro‘za orqali davolaydigan markazlar samarali faoliyat yuritmoqda.
Iftorlikda xurmo iste’mol qilish jigar faoliyatini tartibga soladi. Xurmo – jigarda to‘planib qolgan zaharlarni yo‘qotuvchi eng yaxshi tabiiy dori hisoblanadi.
2016 yilda Nobel mukofotiga sazovor bo‘lgan yaponiyalik olim Yosinori Osumi aniqlagan eng qiziq holatlardan biri – organizmning eng faol ishlaydigan vaqti – ochlik paytida bo‘larkan. Ya’ni, ochlik orqali odam organizmi birinchi o‘rinda o‘zidagi turli darajada zararlangan, kasallangan, keraksiz hujayralardan qutulib, ularni energiyaga aylantirib iste’mol qilib yuborar ekan.
Natijada, ro‘za tutish orqali organizm turli xiltlar, chiqitlar va toksinlardan tozalanadi.
Shuningdek, bu jarayonda yo‘q qilingan zararli hujayralar o‘rni yangi yosh hujayralar bilan qoplanadi, tana yosharadi. Ro‘za orqali ruh gunohlardan poklanib yengil bo‘ladi, organizm ham tozalanib, yangilanadi.
Bir so‘z bilan aytganda, ro‘za tutish orqali hech qanday dori-darmon va salbiy oqibatlarsiz bir necha yillar davomida erishish mumkin bo‘lgan ijobiy natijalar bir oy davomida qo‘lga kiritiladi. Ro‘za butun tananing faoliyatini oshiradi va ortiqcha yog‘larni kamaytiradi. Ayniqsa, ro‘zador masjidga ko‘proq yurib borsa, sog‘liq uchun yanada foydali bo‘ladi.
Muborak ramazon oyini foydasiz ishlar bilan isrof qilmasdan, uni g‘animat bilib, ibodatlar bilan o‘tkazishga harakat qiling. Alloh taolo tutayotgan ro‘zamizni, o‘qiyotgan namoz va qilayotgan barcha ibodatlarimizni qabul etsin.
Davron NURMUHAMMAD