2018 yilning 17 noyabr kuni Andijon “Sayyid Muhyiddin maxdum” o‘rta maxsus islom bilim yurtida tahsil olayotgan talabalar hamda bilim yurtimizda pedagogik amaliyot o‘tkazayotgan Toshkent islom institutining amaliyotchi talabalari o‘rtasida uchrashuv tashkil qilindi. Uchrashuv bilim yurtining ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar o‘tkazish zali mudir o‘rinbosari A.Meliboyev va “Ingliz tili” fani o‘qituvchisi B.Bozorboyevlar boshchiligida o‘tkazildi.
Uchrashuv avvalida bilim yurti ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo‘yicha mudir o‘rinbosari A.Meliboyev so‘z olib Toshkent islom instituti talabalari Turg‘unobev Nuriddinjon, Abdurahmonov Muhammadyusuf, Xalilov Shavkatjon, Najmiddinov Baxtiyorjon, Rasulov Boboravshan, muxammatdinov Ag‘zamatdin hamda Nuriddinov Yuldashboylarni tanishtirib o‘tar ekan, ular haqidagi ma’lumotlarni qisqacha tarif asosida yig‘ilganlarga yetkazdi. A.Meliboyev o‘z so‘zida davom etib ushbu oliygoh talabalari 2018 yilning 27 dekabriga qadar bilim yurtimizda amaliyot o‘tkazishlari haqida gapirib, Toshkent instituti talabalarini o‘rta maxsus islom bilim yurtlarida amaliyot o‘tkazishdan maqsadlari va ularga qo‘yiladigan talabalar haqida qisqacha tushuntirib berib o‘tar ekan, bilim yurti talabalariga ushbu amaliyotchilardan unumli foydalanib qolishliklari haqida tavsiya berdi. Shundan so‘ng ikki bilim yurtlari talabalari o‘rtasida ochiq muloqot tarzidagi suhbat davom etdi.
Suhbat davomida amaliyotchi talabalar tomonidan Toshkent islom instituti, ushbu joyda yaratilgan sharoitlar, darslik sifatida o‘qitiladigan adabiyotlar, institut talabalariga qo‘yiladigan talablar haqida tushunchalar berib o‘tildi. Suhbat davomida bilim yurtimiz talabalari o‘zlarini qiziqtirgan savolllarga batafsil javob oldilar.
Bilim yurti ma’naviy-ma’rifiy ishlar bo‘yicha mudir o‘rinbosari
A.Meliboyev
O‘MI Matbuot xizmati
Bugungi kunda taomlanish madaniyatimiz tobora g‘arb madaniyatiga moslashib borayotgani hech kimga sir emas. Restoranlarda vilkalar va pichoqlardan foydalanish odatiy holga aylangan, hatto o‘zimizning milliy taomlarimizni ham qo‘l bilan yeyishdan uyaladiganlar topiladi. Aslida esa, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning taomlanish odoblariga nazar tashlasak, go‘shtni pichoq bilan emas, tishlab yeyish tavsiya qilinganini ko‘ramiz.
Oisha roziyallohu anho rivoyat qilgan hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deydilar: "Go‘shtni pioq bilan kesib yemanglar, chunki bu ajam (musulmon bo‘lmagan)larning ishi. Uni tishlab yenglar, shunda yeyish osonroq va mazasi yoqimliroq bo‘ladi" (Abu Dovud, 3778-hadis).
Yana bir hadisi sharifda Sofvan ibn Umayya roziyallohu anhu bunday deydilar: "Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan birga taomlanayotib, go‘shtni suyagidan qo‘lim bilan ajratib yedim. Shunda u zot: Suyakni og‘zingga yaqin olib kelib yegin, ana shunda mazali va yoqimli bo‘ladi”, dedilar (Abu Dovud, 3779-hadis).
Bu hadislar bizga nimani o‘rgatadi? Eng avvalo, taomlanish madaniyati g‘arbga ergashish bilan o‘lchanmasligini anglatadi. Bugungi kunda ba’zi kishilar qo‘l bilan ovqat yeyishni madaniyatsizlik deb bilishadi. Aslida esa, bu aynan Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning sunnatlaridan biridir. Sunnatga mos kelgan narsa hech qachon or va uyat bo‘lishi mumkin emas.
Bundan tashqari, qo‘lda yeyishda miya ovqatga tayyorgarlik ko‘radi va hazm jarayoni yaxshiroq kechadi. Qo‘llar bilan ovqatni ushlaganda miya oshqozonga hazm jarayonini boshlash haqida signal yuboradi. Qo‘llar teridagi mikrobiota (foydali bakteriyalar) tufayli organizmning immunitetini kuchaytiradi. Qo‘l bilan yeyishda kishi ovqatning tuzilishi va haroratini his qilib, shunga muvofiq ish ko‘radi. Qo‘l bilan ovqat yeganda odam sekinroq yeydi va tanasiga yetarlicha to‘yinganlik signalini berishga imkoniyat beradi. Bu esa ortiqcha ovqat yeyishning oldini oladi. Bolalar uchun qo‘l bilan ovqat yeyish motorika (mayda qo‘l harakatlari) va mustaqillikni rivojlantiradi.
Demak, taomlanishda ham biz sunnatni unutmasligimiz, o‘z madaniyatimiz va islomiy qadriyatlarimizga sodiq qolishimiz kerak. G‘arb qadriyatlari hayotimizning ajralmas qismiga aylanib borayotgan bir paytda, biz sunnat yo‘lidan uzoqlashmaylik!