Sayt test holatida ishlamoqda!
06 Yanvar, 2025   |   6 Rajab, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:24
Quyosh
07:49
Peshin
12:34
Asr
15:28
Shom
17:12
Xufton
18:31
Bismillah
06 Yanvar, 2025, 6 Rajab, 1446

Agar bir oy umringiz qolsa...

12.09.2018   7779   2 min.
Agar bir oy umringiz qolsa...

Bir kishi xotini bilan hech yaxshi chiqisholmaydi. Uyda har kuni oddiy narsalar tufayli tortishuv bo‘lardi. Kishi bu tortishuvlardan bezor bo‘lib ajrashishni istadi. Bularning munoqashalari tufayli ikki taraf oilalarning ham orasiga sovuqchilik tushadi. Kishi bir kun parishon holda, maslahat so‘rash uchun ko‘pni ko‘rgan, odamlarning hurmatini qozongan bir ahli ilm zotning oldiga borib, ahvolini aytadi. U zot:

— Endi ajrashsang ham hech bir o‘zgarish bo‘lmaydi. Bir oy umring qolibdi, nima qilsang qil, deydi.

Bu gapni eshitgan kishi dahshatga tushib, rangi oqargan holda chiqib ketadi. Yo‘lda uchragan tanishlaridan rozi rizolik so‘ray boshlaydi. Uyiga qaytib, "xotin kel, shuncha payt seni xafa qildim, yaxshi er bo‘lolmadim, haqqinga rioya  qilolmadim, meni kechir, mendan rozi bo‘l, deydi.

Xotini, "tavba, bu odamga nima bo‘ldi, bunday gaplar gapiryapti", deb unga rahmi kelib:

— Bey, aslida siz rozi bo‘ling, men doim beodoblik qildim, sizni ko‘p ranjitdim, deydi. Ikkovining ham qalbi yumshab ko‘zlari yoshlanadi...

Keyin er, xafalashgan qaynotasinikiga boradi. Ulardan ham yig‘lab rozilik so‘raydi. Xotini ham, qaynonasidan kechirim so‘raydi. Endi uyda har kun jannatiy hayotda yashardilar va bir-birlarini hech ranjitmasdilar...

Lekin u kishi, xotiniga, muhtaram zot aytgani haqida hech gapirmaydi. Bir oy to‘lishini sanay boshlaydi. Kunlar yaqinlashguncha yaxshiliklari ortar, kechalari ibodat qilardi.

Uning yaxshi ishlari ko‘paygani sari xotinini ham, ikki oilaning ham munosabatlari iliqlashib, yaxshiliklari ortib borardi.

Bir oy o‘tadi. Ha bugun o‘ladi, ertaga esa... Lekin o‘lmaydi. Aniq bir oy demadi, bir oy atrofida, dedi. Balki bir necha kun hali bordir, deb o‘ylaydi.

Bir necha kun kutdi, yana o‘lmadi. Keyin u zotning oldiga borib so‘raydi:

— Afandim, men o‘lmadim.

— O‘lish nimasi? — deydi u zot.

— Afandim, siz bir oycha umring qoldi, degandingiz, bir oy bo‘ldi. Biroq men o‘lmadim.

U zot esa:

— Birodar, men seni qachon o‘lishingni bilmayman, lekin shuni bilamanki, o‘lim haq, bir kun albatta o‘lasan. O‘ladigan odam janjal, nizo bilan hayotini zaharlamaydi. Hozirgi hayotingizdan xursandmisan? — deydi.

— Ha, hech tortishmayapmiz.

— Qani, endi shunday davom etinglar, — deydi u zot.

U oilaning ikki farzandi bo‘lib, gulday yashnab ulg‘ayadilar.

Hayotimizdagi ko‘p muammolar o‘limning haq ekanini unutishimiz tufaylidir!

Maryam Osiyo tarjimasi

O‘MI Matbuot xizmati

 

Manba

Ibratli hikoyalar
Boshqa maqolalar

Namozda qiroat masalasi

4.01.2025   5187   2 min.
Namozda qiroat masalasi

Hanafiy mazhabimiz fiqh kitoblarida namozdagi qiroatga doir masalalar, shu­ningdek, qiroat hamda alohida bob yoki fasllarda batafsil bayon qilingan. Chunki qiroat namoz ichidagi farzlardan biridir. Namozda qiroat mukammal bo‘lmog‘i zarur.
Fiqh kitoblarimizda, shuningdek, na­mozga tegishli ilmlarni o‘qib-o‘rganish tungi nafl (tahajjud)ning savobidan or­tiqroq va afzal ekani ham ta’kidlangan.

Biz “Hidoya”, “Muxtasarul-viqoya”, “al-Ix­tiyor”, “Maslakul-muttaqiyn” va bosh­qa o‘n­lab hanafiy mazhabimiz fiqh kitobla­rida bayon etilgan namozda Qur’on oyatla­rini xato qilmaslikka doir masalalarni va fatvolarni jamlab, ikki qismli kitob qilinadi.
Kitobning 1-qismi besh vaqt namozda zam sura qilib o‘qiladigan oyatlar qiroatida yuz beradigan xatoliklarga doir muhim ma’lumotlar to‘plandi. Quyida shu kitobning 1-qismidan parcha havola etmoqdamiz:

  1. Namozxon Masad surasining “Tabbat yadaa abii Lahab” (تبت يدا أبي لهب ) jumlasini “Tabbat adaa abi Lahab” (تبت أدا أبي لهب ) deb o‘qisa, namozi buziladi.
  2. Quraysh surasi qiroatida “Rihlata-sh-shitai va-s-soyf” (رحلة الشتاء والصيف) jumlasidagi “soyf” (صيف) ni “siyn” (س) bilan “sayf” (سيف) deb o‘qisa, namozi buziladi.
  3. Shuningdek, mazkur jumladagi “shitaaun” (شتاء) so‘zini “to” (ط) harfi bilan “shitoun” (شطاء) deb o‘qisa, namozi buziladi.
  4. Mazkur sura oxiridagi “…ka’asfin…” (كعصف) so‘zining (harflari o‘rnini almashtirib) “ka’afsin” (كعفص) deb o‘qisa, namozi buziladi.
  5. Ma’un surasi qiroatida “…yadu’’u-l-yatiym” (يدع اليتيم) jumlasini “…yaduu-l-yatiym” (يدع اليتيم) deb “ayn”ni tashdidsiz (ya’ni, bitta qilib) o‘qisa, namozi buzilmaydi. Lekin “dol”ni sukunli qilib “yad’u-l-yatiym” (يدع اليتيم) deb o‘qisa, namozi buziladi.
  6. Falaq surasi qiroatida “va min sharri g‘osiqin izaa vaqab” (ومن شر غاسق إذا وقب) jumlasidagi “g‘osiqin” so‘zini “fosiqin” deb o‘qisa, namozi buziladi.
  7. Naas surasi qiroatida “…Mina-l-jinna­ti va-n-naas” jumlasini “mina-l-jinnata” deb nasb qilib o‘qisa, namozi buziladi.
  8. Fiyl surasidagi “…kaydahum fiy tazliyl” (كيدهم في تضليل) jumlasini “Zo-izg‘i” (ظ) harfi bilan o‘qisa, ba’zi ulamolar “namoz durust bo‘lmaydi”, deyishgan.
  9. Tiyn surasi boshlanishida “Va-t-tiyn” so‘zini “to-itqi” (ط) harfi bilan o‘qisa, namozi buziladi.
  10. Ixlos surasining “Qul huvallohu ahad” (قل هو الله احد) jumlasidagi “ahad” (احد) so‘zini “te” (ت) harfi bilan “ahat” (احت) deb o‘qisa, namozi buziladi.

    Davomi bor...

Imom Saraxsiyning “Muhit” asari va boshqa manbalar asosida
O‘zRFASHI katta ilmiy xodimi, ToshDSHU dots.nti
Bahriddin UMURZOQOV tayyorladi.