Ramazon poklanish oyi. Ya’ni, ro‘zadorda ruhiy axloqiy tozalanish bo‘ladi. Sahardan shomgacha yeb-ichishdan tiyila olgan odamda sabr-qanoat tuyg‘usi ortadi. Irodasi mustahkamlanadi. Irodali, sabrli insonlar xotirjam bo‘lishadi. Xotirjam kishilar tillarini g‘iybatdan, behuda gap-so‘zlardan tiyadi. Ko‘ngillaridan hasadu g‘arazni, gina-kuduratni haydaydi. Odamlarga e’tiborli, rahm-shafqatli bo‘lishga intiladi. Shu sababdan ham Ramazon oyi nomiga ma’rifat, mag‘firat, tinchlik, xotirjamlik, sabr oyi kabi sifatlar qo‘shib aytiladi.
Hujjatul Islom Imom G‘azzoliy ta’rificha: “Ro‘za tutish jon uchun zakot, badan uchun riyozat, yaxshilik uchun da’vat, gunohlardan saqlanish”, demakdir. Islomning besh ustunidan biri bo‘lmish ro‘za tufayli o‘zaro ahillik, totuvlik, bag‘rikenglik tuyg‘ulari kuchlanadi. Hamjihatlik va hamkorlikka intilish ortadi. Ro‘zador ushbu amallarga alohida e’tibor berishi kerak:
— biror kishi uni haqoratlasa yo urishsa, “Men ro‘zadorman”, deyish;
— quyosh botishi bilan tezda, shom namozini o‘qishdan oldin biror narsa (suv, xurmo) bilan og‘izni ochish;
— og‘izni ochishda rivoyat qilingan duolar bilan duo qilish;
— ortiqcha gap, lag‘v so‘zlardan tilni tiyish;
— ro‘zani buzmaydigan, ammo huzurbaxsh, nafsni taltaytiradigan narsalarni tark etish;
— oila a’zolari va qarindoshlarga kengchilik bilan muruvvat qilish. Beva-bechora, yetimlar va kambag‘allarga xayr-ehsonni ko‘paytirish;
— Qur’on qiroati, zikr va salavotlarni ko‘paytirish.
“RAHMAT OYI RAMAZON”kitobidan
Joriy yil 24-25 fevral kunlari O‘zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo markazi direktor o‘rinbosari G‘ulomiddin Xolboyev va markaz bosh mutaxassisi Hikmatilla Toshtemirov Turkiya davlatida bo‘lib, Turk davlatlari tashkiloti (TDT) Musulmon diniy idoralari Fatvo hay’ati tadbirida ishtirok etishdi.
“Miya o‘limiga oid hukmlar”, “Ayolning mahramsiz safar qilishi”, “Norasmiy nikohni bekor qilish” kabi masalalarning yechimi mavzusida o‘tkazilgan mazkur yig‘ilishda O‘zbekiston, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Ozarbayjon, Turkiya ulamolari, dinshunoslar, islomshunoslar hamda jurnalistlar qatnashdi.
“Ayolning mahramsiz safar qilishi” mavzusida boshqa ishtirokchilar qatorida O‘zbekiston musulmonlari idorasi Fatvo markazi vakili G‘ulomjon Xolboyev ham so‘zga chiqdi.
Kunning ikkinchi yarmida “Norasmiy nikohni bekor qilish” mavzusi ko‘rib chiqilib, Hikmatilla Toshtemirov bu mavzuning kun tartibiga kelish sabablari, muammolar haqida gapirib, so‘zi oxirida manbalarga tayangan holda uning yechimini taklif etdi.
Shuningdek, “Miya o‘limi bilan bog‘liq masalalar” mavzusida ham vakillarimiz faol ishtirok etishdi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati