Alloh taolo Qur’onda مَيِّتٌ (“mayyit” ko‘rinishida bo‘lib, “yo” harfi harakatli va tashdidli) lafzini zikr qilganda, buning ma’nosi “Hali o‘lmagan, ammo yaqinda o‘ladigan tirik kimsa” degani bo‘ladi. Ushbu so‘zdagi “yo” harfi harakatli bo‘lganidek, u inson ham harakatdadir, tirikdir. Bunga misol:
إِنَّكَ مَيِّتٌ وَإِنَّهُم مَّيِّتُونَ
“Albatta, sen ham o‘lguvchisan, ular ham o‘lguvchidirlar” (Allohdan boshqa har bir tirik jon o‘ladi. Hamma ham o‘ladi. O‘lmaydigan hech kim yo‘q. Faqat Alloh taoloning O‘zigina qoladi.) (Zumar surasi, 30-oyat).
Ammo مَيْتَ (“mayta” ko‘rinishida bo‘lib, “yo” harfi sukunli) lafzini zikr qilganda, buning ma’nosi “Ruhi ajragan, o‘lgan, vafot etgan” degani bo‘ladi. So‘zdagi “yo” harfi sukunli, harakatsiz bo‘lganidek, u kimsa yoki jonzot ham harakatsizdir, o‘lgandir. Bunga misol:
حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ
“Sizlarga o‘limtik...harom qilindi” (Moida surasi, 3-oyat).
Qur’on lug‘atidagi bu ajoyiblikni, harf harakatining voqelikka munosibligini ko‘ring!
Shayx Solih Turkiyning “Min rovai’il Qur’an”
nomli maqolasidan
Nozimjon IMINJONOV
tarjimasi
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Haqiqatda, imom Abu Hanifa Rasuli Mustafoga ergashgan sahobalaridan ba’zilarini ko‘rgan, uning ko‘rgani sahihdir va bu guruhning soni yetti nafardir va shu sabab sharafdir.
Anas, Jobir, Ma’qal ibn Yasor shuningdek, Vosila ibn Asqo’ – vafo egasi. Shuningdek, Abdulloh ibn Unays, u ibn Jaz’i deb ham tanilgan. Oisha bilan yakunlayman, udir binti Ajrad. Ular asrlarning eng yaxshisidan, poklik egalaridan edilar
Sharq muftiysi, Burhonuddin Ibrohim ibn Hasan Mulla Ahsoiy yozgan.
Izoh: Imom Abu Hanifa rahmatullohi alayh tobeinlardan hisoblanadilar. U zot: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning as’hoblaridan yettitalari bilan ko‘rishdim. Ular: Anas ibn Molik, Abdulloh ibn Jaz’i Zubaydiy. Jobir ibn Abdulloh, Ma’qal ibn Yasor, Vosila ibn Asqo’, Oisha binti Umar va Abdulloh ibn Unaysdir”, deganlar.