Sayt test holatida ishlamoqda!
08 Fevral, 2025   |   9 Sha`bon, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:07
Quyosh
07:27
Peshin
12:42
Asr
16:06
Shom
17:51
Xufton
19:06
Bismillah
08 Fevral, 2025, 9 Sha`bon, 1446

Qur’on zabt etgan qalblar: Naqiyr, qitmiyr va fatiyl o‘rtasidagi farq

21.03.2018   4214   2 min.
Qur’on zabt etgan qalblar: Naqiyr, qitmiyr va fatiyl o‘rtasidagi farq

Alloh taolo Qur’oni Karimda marhamat qilib aytadi:

 

وَمَنْ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلَا يُظْلَمُونَ نَقِيرًا 

“Kimki u xoh erkak bo‘lsin, xoh ayol – mo‘minlik holida savobli ishlar qilsa, aynan ular jannatga kirurlar va ularga xurmo danagining ipicha ham zulm qilinmagay” (Niso surasi, 124-oyat).

Naqiyr – xurmo mevasi danagining o‘rtasida bo‘ladigan nuqtaga aytiladi (yuqoridagi rasmda chap tarafda).

 

Alloh taolo Qur’oni Karimda shunday degan:

 

يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لِأَجَلٍ مُسَمًّى ذَلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُ وَالَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ مَا يَمْلِكُونَ مِنْ قِطْمِيرٍ 

“(Alloh) kechani kunduzga kiritur va kunduzni kechaga kiritur, U Quyosh va Oyni ham (sizlar uchun) bo‘yin sundirib qo‘ygandir – har biri muayyan muddatgacha sayrda bo‘lur. Ana shu sizlarning Rabbingiz – Allohdir, Podshohlik faqat Unikidir. (Ey, mushriklar!) Sizlar Uni qo‘yib iltijo qilayotgan narsa (soxta ma’buda)laringiz esa, xurmo danagining pardasicha narsaga ham ega emasdir (Fotir surasi, 13-oyat).

Qitmiyr – xurmo mevasi danagining yupqa pardasiga aytiladi (yuqoridagi rasmda o‘ng tarafda).

 

Alloh taolo Qur’oni Karimda bunday deb marhamat qilgan:

 

أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يُزَكُّونَ أَنْفُسَهُمْ بَلِ اللَّهُ يُزَكِّي مَنْ يَشَاءُ وَلَا يُظْلَمُونَ فَتِيلًا 

O‘zlarini poklayotgan kimsalarni ko‘rmaysizmi? Haqiqatan, Alloh kimni xohlasa (o‘shani) poklaydi, (Alloh tomonidan) xurmo danagining ipicha ham zulm qilinmaydi (Niso surasi, 49-oyat).

Fatiyl – xurmo mevasi danagining o‘rtasidan ko‘tarilib turgan ingichka ipga aytiladi (yuqoridagi rasmda o‘rtada).

 

Internet materiallaridan

Nozimjon Iminjonov tarjimasi

O‘MI matbuot xizmati

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Lazzati ketadi-yu, gunohi qoladi...

5.02.2025   2673   2 min.
Lazzati ketadi-yu, gunohi qoladi...

Hakimlardan biri aytadi: “Odam dard oldida yiqilishi ayb emas, balki lazzatlar jarligiga qulab ketishi haqiqiy aybdir”.

Aliy roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi, u zot: “Gunohdan lazzatlansang,  u lazzat ariydi, uning gunohi esa qoladi. Agar yaxshilik yo‘lida xorisang, charchoqlar tarqab ketadi, yaxshilik (foydaga) qoladi”, dedilar.

Men Shayx Aliy Tantoviydan hayotlarida o‘qigan eng go‘zal hikmat qaysi ekanini so‘raganimda, u zot: “Yetmish yildan oshibdiki, o‘qish bilan bandman va Ibn Javziy rahimahullohning “Saydul-xotir” kitobida rivoyat qilgan “Shak yo‘qki, toatning mashaqqati ketadi va uning savobi qoladi, ma’siyatlarning lazzati ketadi va uning gunohi qoladi” degan hikmatidan go‘zalrog‘ini o‘qiganim yo‘q”, degan edilar. 

Ushbu ma’nolarni Kusayyir Izza ham aytib, bunday deganlar:

 Haromdan totsang gar lazzat qaymog‘in,
Mazasi ketib qolar, gunohi-ori...

Doimo yodingizda tutingki, hayotda insonni chalg‘itadigan ziynatlar qarshisida nafs ustidan g‘olib bo‘lishdan-da lazzatliroq narsa yo‘q.

Har kishining o‘z lazzat unsurlari bor:

Obidlarning lazzati munojotda.

Ulamolarning lazzati tafakkurda.

Saxiylarning lazzati ehsonda.

Muslihlar (islohotchilar)ning lazzati hidoyatda.

Badbaxtlarning lazzati birov bilan g‘ijillashishda.

Pastkashning lazzati dilozorlikda.

Zalolatdagilarning lazzati ig‘vo va buzg‘unchilikda.

Hech nafsingizdan: “Mening lazzatim nimada?” deb so‘rab ko‘rganmisiz. Hayotning qadr-qimmatini belgilaydigan lazzat puldor bo‘lish, obro‘ orttirish, katta-katta mansab­larda emas. Aslida u  o‘zingizdan keyin qoldiradigan yaxshi nomdadir... U – riyosiz qilayotgan yaxshi ishingizda. U – foydali ilmda. U – farzandlaringizga o‘rgatgan ilmingizda. Ular Qur’on tilovati ila sizga savob yo‘llashadi. Siz undan dunyo va oxiratda foyda olasiz. Hayotning mazmuni bo‘lgan lazzat – bu biror-bir yaxshi odatdir. Sizdan keyin atrofingizdagilar uni odat qilib, hayotlariga tatbiq etadilar. Bu lazzat hayotning qaysi jabhasida bo‘lmasin, Allohning roziligiga erishtiradi...

Hasson Shamsiy Poshoning "Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar" nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.