Kitob muallifi Imom Sa’labiy rahimahulloh aytadilar: “Abu Muhammad Xalil ibn Ahmad ibn Muhammad ibn Mas’ud Muzakkar rahimahullohning bunday deganlarini eshitdim: “Ba’zi ulug‘lardan shunday hikoya keltirilgan:
“Mansur ibn Ammor aytadi: “Bir xaroba joyga kirdim. U yerda qo‘rquv bilan namoz o‘qiyotgan yigitni ko‘rdim. Ichimda: “Albatta, bu yigitda bir gap bor. Ehtimol, u Alloh azza va jallaning valiy do‘stlaridandir” dedim. Namoz o‘qib bo‘lgunicha kutib turdim. Namozidan salom bergach, unga salom berdim. U alik oldi. Unga: “Jahannamda bir vodiy borligini bilmadingizmi? Alloh taolo u haqida shunday degan:
كَلَّا إِنَّهَا لَظَى
“Yo‘q! Albatta u(jahannam) kuchli alangadir”.
نَزَّاعَةً لِّلشَّوَى
“Boshning terisini sidirib oluvchidir”. (Bosh terisi shilib olingan do‘zaxiyga Alloh taolo yana yangi teri ato etadi. Jahannam o‘ti esa yana uni shilib oladi va shu tariqa to‘xtovsiz davom etaveradi.)
تَدْعُو مَنْ أَدْبَرَ وَتَوَلَّى
“U chaqiradir; orqaga ketgan va yuz o‘girganni”.
(Maorij surasi, 15-17-oyatlar).
Oyatni eshitgan yigit chuqur nafas oldi-da, ho‘ngrab yig‘lab yubordi, oh tortdi-yu, hushidan ketdi. O‘ziga kelganda, menga: “Yana Qur’on oyatidan o‘qib bering!” dedi. Men:
وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ
“Yoqilg‘isi odamlar va tosh bo‘lgan” (Baqara surasi, 24-oyat) degan oyatni o‘qidim. Oyatni eshitishi bilanoq joni uzilib, yerga yiqildi.
Libosini ko‘tarib, ko‘ksini ochsam, ko‘kragi ustiga:
فَهُوَ فِي عِيشَةٍ رَّاضِيَةٍ
“Bas, u rozilik hayotidadir”.
فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٍ
“Oliy jannatdadir”.
قُطُوفُهَا دَانِيَةٌ
“Uning mevalari yaqindir” (Haaqqoh surasi, 21-23-oyatlar) degan oyatlar yozilganini ko‘rdim.
Kech bo‘lgach, uyquga yotdim. Tushimda uni karovat ustida, boshiga toj kiyib o‘tirgan holda ko‘rdim. Undan: “Alloh taolo seni nima qildi?” deb so‘radim. Shunda u: “U Zot menga Badr ahlining savobini berdi va yana ziyoda qildi” deb javob berdi. Men yana undan: “Nega senga ularning savobi mislicha savob berdi?” desam, u: “Chunki, ular kofirlarning qilichlari bilan o‘ldirildilar. Men esa Malikul G‘afforning qilichi bilan o‘ldirildim” deya javob berdi”.
Bu qissani Yofi’iy degan olim “Rovzur rayohiyn fiy hikayatis solihiyn” kitobida zikr qilgan”.
Is'hoq Sa’labiyning “Qotla-l-Qur’an” nomli
asaridan Nozimjon Iminjonov tarjimasi
O‘MI Matbuot xizmati
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Bir boy odam ko‘ngli tusagan, xayoliga kelgan har qanday narsani sotib olaverardi. Bir faqir kishi esa o‘zi xohlagan narsani sotib ololmas, farzandlariga taom, libos olib berolmasdi. Faqir farzandlariga ovqat olib berish uchun ish izlar edi. Shu asnoda boyagi boyning uyiga borib, unga qo‘riqchi sifatida ishga kirmoqchi bo‘ldi. Boy undan «nima ish qilishni istaysan» deb so‘radi. Bechora faqir «bolalarim uchun nima ish bo‘lsa qilaveraman» dedi.
Boy: «Sen uyimni qo‘riqlaysan, narsalarni yig‘ishtirasan va uyni chiqindilardan tozalaysan», dedi.
Faqir: «Ishni qachondan boshlayman» deb so‘radi.
Boy: «Hozirdan boshlaysan» dedi.
Bechora faqir ishni boshlash uchun kiyimlarini almashtira boshladi. Kunlarning birida kambag‘al ishchi ishdan xorib, charchab uyiga yo‘l oldi. Farzandlariga biroz taom, shirinliklar ko‘tarib olgan edi. Ertasi kuni ishga borsa, boy kech kelgani uchun uni haqorat qila boshladi. Oradan kunlar o‘tdi. Bechora faqir boy buyurgan barcha ishlarni qilib yurardi.
Bir kuni boy hamma narsasidan ayrilib, hech vaqosiz qoldi. Kambag‘al, faqir ishchisiga beradigan puli ham qolmadi. Bechora ishchi esa pul olmay boyning uyida tekinga xizmat qilib yurdi.
Kunlar o‘tib boyning moddiy holati yaxshilana boshladi. Ana shunda boy tekinga xizmat qilgan faqirning qadriga yetib, maoshini oshirib, mashaqqatli ishini biroz kamaytirdi. Unga o‘zining yer maydonidan bir qismini ajratib berib, u yerga faqir ishchisi va uning oilasi istiqomat qilishi uchun uy qurish harakatlarini boshlab yubordi.
Azizlar, ishingiz orqaga ketganda ham sizni tashlab ketmagan insonni qadrlang. Ishingiz o‘nglanganda uning sizga ko‘rsatgan muruvvatini munosib taqdirlang.
Unutmang, boylik, molu dunyo birovni kamsitish, tahqirlash uchun emas, balki sinov uchun beriladi.
Alloh taolo barchamizni O‘zining hidoyatidan ayirmasin va xotimamizni chiroyli qilsin!