Sayt test holatida ishlamoqda!
14 Iyun, 2025   |   18 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:39
Shom
20:01
Xufton
21:39
Bismillah
14 Iyun, 2025, 18 Zulhijja, 1446

Imom Ashraf Ali Tahonaviy

11.11.2017   10712   4 min.
Imom Ashraf Ali Tahonaviy

Ulug‘ alloma, nafaqat Hindistonda balki butun dunyoda shuhrat qozongan, “Ummat hakimi” degan ulug‘ nomga sazovar bo‘lgan bu zotning to‘liq ismlari Ashraf Ali Tahonaviy ibn Munshiy Abdulhaq ibn Hofiz Fayz Ali ibn G‘ulom Farid Shahid ibn Jalol ibn Rahmatulloh ibn Omonulloh ibn Atiyqulloh Xatib ibn Hofiz Habibulloh ibn Odam ibn Muhammad Jalol ibn Sodrjahondir.

U kishining nasablari ota tomonidan ikkinchi xalifa va buyuk sahobiy hazrat Umar roziyallohu anhuga borib taqaladi. Ona tomondan esa sahoba hazrat Ali ibn Abu Tolib roziyallohu anhuga borib taqaladi.

Alloma Ashraf Ali Tahonaviy hijriy 1280 yil (milodiy 1863) Tahona qishlog‘ida dunyoga kelganlar. Tahona qishlog‘i Hindistonnng shimolida joylashgan bo‘lib u yerdan ko‘plab ulamolar yetishib chiqqan.

Burhoniddin Marg‘inoniyning “Hidoya” asarini ustozlari alloma Mahmud Hasan Devbandiydan o‘rganganlar. Zafar Ahmad Usmoniy u kishi haqida bunday deganlar: “Shayx Tahonaviy mazhabda o‘rtaholligi va mo‘tadilligi, shuningdek, ixtilofli masalalarda kengbag‘rligi va keng fikrligi bilan ajaralib turgan”.

Shu bilan birga Tahonaviy muomalot masalalarida muammo bo‘lmasligi uchun  to‘rtta mazhabning birortasiga to‘g‘ri kelsa odamlar butunlay shariatni tashlab ketmasliklari uchun o‘sha mazhab bo‘yicha fatvo berar edilar.

Har bir yetuk inson yuqori darajaga etishida, albatta, unga ustoz lozim. Shuningdek, Imom Tahonaviyning mana shunday yetuk darajaga yetishlarida u kishining ustozlarining o‘rni juda katta.

Ustozlari:

  1. Shayx Nabil Muhammad Ya’qub ibn Mamluk Ali Na’nutiy. U kishi Hindistonning mashhur ulamolaridan bo‘lib hijriy 1249 yil (milodiy 1833) Nanota shahrida dunyoga kelgan va shu yerda hijriy 1302 yil (milodiy 1984) vafot qilgan. Ilmni otalari shayx Mamluk Alidan o‘rgangan. Shuningdek, keyinchalik Devbandda o‘qiganlar.
  2. Shayx Mahmud Hasan Devbandiy tariqatda yetuk ustozlardan bo‘lib, hijriy 1268 yilda (milodiy 1851) Bariliy shahrida dunyoga kelgan.
  3. Manfa’at Ali Devbandiy. U kishi mashhur faqihlardan bo‘lib Devbandda tug‘ilib o‘sgan. Ustozlari Ya’qub ibn Mamuk Ali Nanutiy va Ahmad Dehlaviy kabi Devband ustozlaridan ilm olishgan, 1327 yil Konfurda vafot qilgan.
  4. Abdulali ibn Nasib Ali Hanafiy Mirtahiy. Mashhur ulamolaridan sanaladi. U kishi Merta qishlog‘ida dunyoga kelganlar. Muhammad Qosim Nanutiy, Ahmad Ali Sahoranfuriy Fayz Hasan Sahoranfuriy va boshqa ko‘plab ulamolardan dars olgan.
  5. Shayx Mulla Mahmud. Tahonaviy u kishidan Hadis kitoblarini o‘rgangan.

             Tahonaviy o‘z asridagi turli ilm sohalarini mukammal egallagan mashhur olim bo‘lib, masalalarni aniqlashda va dalillarni chuqur o‘rganishda ilm toliblari orasida shuhrati keng tarqalgan. Tahonaviyning yetuk ilmi va ma’rifatidan foydalanish uchun musulmon o‘lkalarning turli chekkalaridan ilm talabidagilar jamoa-jamoa bo‘lib yog‘ilib kelar edi. Ular Tahonaviyning ilmidan hayratlanib, uni qattiq hurmat qilishardi.

Shogirdlari ko‘p bo‘lib, ularning eng mashhurlari quyidagilar:

  1. Zafar Ahmad Usmoniy Tahonaviy. U kishi 1310 hijriy yil dunyoga kelgan. Dastlab Devbandda tahsil olgan. 3 yoshlarida onalaridan ajragan. Hijriy 1394 yil zulqada oyida vafot qilgan.
  2. Shayx Ishoq ibn Latif Hanafiy Bardavoniy. U zot Bardavon shahrida hijriy 1283 yilda dunyoga kelgan. Dastlab ustozi Mavlaviy Muhammad Hanifdan ilm olgan. Hijriy 1357 yilda Kalkuttada vafot qilgan.
  3. Shayx Ahmad Ali Fathfuriy. Katta mudarris ulamolardan bo‘lib hijriy 1292 yilda Fathfurda dunyoga kelgan. Fathfur Laknao shahri yaqinida joylashgan.
  4. Ibn Siroj Yaqin Hanafiy Kursaviy. U kishi fiqh va hadis ilmida katta olim sanaladi. Laknao shahridagi Kursiy qishlog‘ida dunyoga kelgan. Dastlab o‘z shahrida ilm olib so‘ngra Devbandga borib o‘qigan. Hijriy 1324 yilda Makkada vafot qilgan.
  5. Shayx Muhammad Mustafo Bajnuriy. Tabobat ilmida mashhur bo‘lgan. Dastlab ilmni otalari Sayyid Marvon Alidan o‘rgangan.

Abdulloh  PARPIYEV

Xalqaro  aloqalar  bo‘limi  xodimi

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Xorijiy hamkorlardan Qurbon hayiti munosabati bilan samimiy qutlovlar

09.06.2025   17195   2 min.
Xorijiy hamkorlardan Qurbon hayiti munosabati bilan samimiy qutlovlar

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev nomiga ma’naviy hayotimizda muhim o‘rin egallagan, azaldan xalqimizga xos bo‘lgan mehr-oqibat, bag‘rikenglik va saxovat kabi olijanob fazilatlarni o‘zida mujassam etgan muqaddas Qurbon hayiti – Iyd al-Adho munosabati bilan xorijiy davlatlar va hukumatlar, nufuzli xalqaro tashkilotlar va mintaqaviy tuzilmalar rahbarlaridan tabrik maktublari kelib tushmoqda.

 

Xorijiy hamkorlar o‘z qutlovlarida O‘zbekistonning ko‘p millatli xalqiga chuqur hurmat bildirgan holda, yurtimizga tinchlik, farovonlik va ravnaq tilab, do‘stlik va o‘zaro manfaatli hamkorlik aloqalarini har tomonlama rivojlantirishga qat’iy intilishlarini ta’kidlamoqdalar. 

 

Jumladan, quyidagilar o‘z tabriklarini yo‘llagan:

Qozog‘iston Respublikasi Prezidenti Qasim-Jomart Toqayev;

Qirg‘iz Respublikasi Prezidenti Sadir Japarov;

Tojikiston Respublikasi Prezidenti Emomali Rahmon;

Turkmaniston Prezidenti Serdar Berdimuhamedov;

Turkman xalqining milliy yetakchisi, Turkmaniston Xalq Maslahati Raisi Gurbanguli Berdimuhamedov;

Ozarbayjon Respublikasi Prezidenti Ilhom Aliyev;

Qozog‘iston Respublikasining birinchi Prezidenti Nursulton Nazarboyev;

Misr Arab Respublikasi Prezidenti Abdulfattoh as-Sisi;

Turkiya Respublikasi Prezidenti Rejep Tayyip Erdog‘an;

Eron Islom Respublikasi Prezidenti Mas’ud Pezeshkiyon;

Birlashgan Arab Amirliklari Prezidenti Shayx Muhammad bin Zoid Ol Nahayon;

Birlashgan Arab Amirliklari Vitse-prezidenti, Bosh vaziri, Dubay amirligi hokimi Shayx Muhammad bin Roshid Ol Maktum;

Birlashgan Arab Amirliklari Vitse-prezidenti, Bosh vaziri o‘rinbosari, Prezident ishlari bo‘yicha vaziri Shayx Mansur bin Zoid Ol Nahayon;

Birlashgan Arab Amirliklari Bosh vaziri o‘rinbosari, ichki ishlar vaziri Shayx Sayf bin Zoid Ol Nahayon;

Kuvayt Davlati Amiri Shayx Mish’al al-Ahmad al-Jobir as-Saboh;

Qatar Davlati Amiri Shayx Tamim bin Hamad Ol Soniy;

Qatar Davlati Amiri o‘rinbosari Shayx Abdulloh bin Hamad bin Halif Ol Soniy;

O‘mon Sultoni Haysam bin Toriq;

Iordaniya Hoshimiylar Podshohligi Podshohi Abdulla II;

Jazoir Xalq Demokratik Respublikasi Prezidenti Abdulmajid Tebbun;

Falastin Davlati Prezidenti Mahmud Abbos;

Islom hamkorlik tashkiloti bosh kotibi Husayn Ibrohim Toha;

Turkiy davlatlar tashkiloti bosh kotibi Kubanichbek Omuraliyev;

Turkiy davlatlar tashkiloti Oqsoqollar kengashi raisi Binali Yildirim;

Iqtisodiy hamkorlik tashkiloti bosh kotibi Asad Majid Xon;

Kavkaz musulmonlari idorasi raisi shayxulislom Ollohshukur Poshshozoda.

Qutlovlar kelishda davom etmoqda. 

President.uz