Sog‘liqni saqlashda Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) ko‘rsatmalari
Yurtimizda yozning ayni chillasi, havo xarorati ham 38-40 darajadan tushmayabdi. Bunday havoda ishda, yo‘llarda yuradigan yurtdoshlarimiz juda ehtiyot bo‘lishlari kerak. Chunki muntazam ravishda quyosh nurlarini inson tanasiga bunday tushib turishi salomatlik uchun juda xavfli bo‘lib, “quyosh urishi” holati yuzaga kelishi mumkin.
Salomatlikni normal holatda ushlab turish uchun organizmda yetarlicha namlik bo‘lishi lozim. Jazirama issiq havo organizmdagi namlikni tashqariga ter orqali chiqib ketishini ta’minlaydi, natijada, organizm suyuqlik yoki taom vositasida yana namlikka ehtiyoj sezadi. Agar, bunday vaziyatda yetarlicha namlik bo‘lmasa organizm zaiflashadi va turli kasalliklarga moyil bo‘lib qoladi.
Mehribon Alloh biz bandalarni keragidan ortiqcha yemaslikka chaqirgan, buni ilm fan tilida organizm o‘zi sarflagan energiyadan ko‘p energiya iste’mol qilsa, bu ortiqcha energiya zararli moddalarga aylanadi, deyiladi. Shifokorlar tomonidan ko‘riladigan choralar esa vaqtinchalik bo‘lib, ular sizdagi muayyan vaqtdagi va muayyan dardnigina davolashadi, lekin, sizni doimo sog‘lom va tetik yurishingiz o‘zingizning kundalik harakatlaringiz: to‘g‘ri ovqatlanish, yashash joyingizning pokligi, yaxshi uyqu, hayotda tetik va faolligingiz, yaxshi dam olish va organizmdan chiqindilarni o‘z vaqtida chiqishi kabilarga bog‘liq.
Salomatlik bu – insonga Alloh haq subhanahu va taolo tomonidan ato etilgan eng katta ne’matlardan biridir. Payg‘ambarimiz (sollallohu alayhi vasallam) ham salomatlik haqida, uni qanchalik muhimligi to‘g‘risida bir qancha hadislarida ta’kidlab o‘tganlar:
“Ikki ne’mat borki, ko‘pchilik insonlar uning qadriga yetmaydilar. U – xotirjamlik va sihat-salomatlik” (Imom Buxoriy, Imom Termiziy rivoyati).
“Kim ertalab turganida sog‘-salomat holda, uy-joyi va bir kunlik yeyishga taomi bo‘lsa, bunday insonga hamma ne’matlar berilibdi”
Qiyomat kuni insonga beriladigan ilk savollardan biri: “Biz seni jismingni sog‘lom qilib qo‘ymadikmi, chanqog‘ingni muzdek suv bilan qondirmadikmi?”.
“Allohdan imonda mustahkam qilishini va salomat qilishini so‘rang…” deganlar.
Dono xalqimiz ham bekorga “Bosh omon bo‘lsa, do‘ppi topilar”, deb aytmagan.
Agar salomatlik bizga bu dunyoda quvonch olib kelsa, imonimiz ikki dunyo saodatiga eltadi. Shuning uchun bu borada Payg‘ambarimiz (alayhissalom)ning hadislarini o‘rganib, sunnatlarini hayotimizga tatbiq etib borishimiz lozim.
Payg‘ambarimiz (alayhissalom) qayerda bo‘lsalar, o‘sha yerning mahalliy go‘sht, xurmo, non, mevalar kabi tabiiy taomlaridan tanovul qilganlar. Chunki mehribon Robbimiz har bir qavmga, o‘zining hududi, sharoitlaridan kelib chiqib ne’matlarini berib qo‘ygan. Nabiy (alayhissalom)ning ovqatlanishdagi sunnatlari hech qachon biror ovqatni majburan yemasdilar, bu narsa inson salomatligi uchun foydadan ko‘ra zarari ko‘pligini zamonaviy ilm-fan ham tasdiqladi.
Abu Hurayra (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilingan hadisda bunday deyiladi: “Rasululloh (sollallohu alayhi vasallam) hech vaqt taomni ayblamadilar. Agar ishtahalari bo‘lsa, undan yer edilar, agar ko‘ngillari tusamasa uni tark qildilar”.
Xalqaro aloqalar bo‘limi xodimi
Ilyosxon Ahmedov tayyorladi
Xato – bandaniki
Bir yigit masjidga kelib biroz o‘tirgach, imomga e’tiroz bildirdi:
– Endi masjidga kelib o‘tirmasak ham bo‘larkan...
Imom undan nima uchun bunday deganining sababini so‘radi. Yigit yon-atrofdagi hamma odam telefonga qarab o‘tirgani, ba’zilari o‘zaro gaplashayotgani uchun shu gapni gapirganini aytdi.
Imom biroz o‘ylab turgach, bunday dedi:
– Yaxshi, e’tirozing o‘rinli. Men bu haqda odamlarga eslatib turibman. Lekin sen endi masjidga kelmoqchi bo‘lmasang bir ish qilib ket.
Yigit rozi bo‘ldi. Imom unga bir piyolani to‘ldirib suv berdi va shu suvni bir tmchi ham to‘kmasdan masjidning ichini bir aylanib chiqishini iltimos qildi. Yigit bor diqqat-e’tiborini jamlab, ohista qadamlar bilan, ikki ko‘zini piyoladan uzmagan holda vazifani muvaffaqiyatli ado etdi.
Imom unga dedi:
– Barakalloh! Endi menga ayt-chi, sen shu topshiriqni bajarayotganingda kimlar gapirib o‘tirdi, kimlar telefoniga qaradi?
Yigit javob berdi:
– Men qayerdan bilay, axir butun diqqatim suvni to‘kib qo‘ymaslikda edi.
Imom dedi:
– Ana ko‘rdingmi? Sen topshiriqni bajarayotganingda butun fikru hayolingni bir joyga jamlading. Allohning huzurida turganimizni his qilib, xayolimizni ibodatga, Uning zikriga qaratsak, boshqalarning xatosini ko‘rishga vaqtimiz ham qolmaydi. Albatta, kimdir xato qilsa bu sening hidoyatdan yuz burib ketishingga sabab bo‘lmasligi kerak. Chunki xato dinniki yo masjidniki emas, balki bandaniki...
Yigit o‘ylab ko‘rib, xato qilganini tushundi. Keyingi jamat namozlarida xushu bilan qatnashishda davom etdi.
Akbarshoh RASULOV