Sayt test holatida ishlamoqda!
10 Iyun, 2025   |   14 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:50
Peshin
12:28
Asr
17:37
Shom
19:59
Xufton
21:36
Bismillah
10 Iyun, 2025, 14 Zulhijja, 1446

Imom Buxoriy majmuasi 18 yoshda

24.10.2016   5809   4 min.
Imom Buxoriy majmuasi 18 yoshda

O‘zbekiston Respublikasi istiqlolga erishgach, shonli o‘tmishimiz, shavkatli tariximiz qayta bo‘y ko‘tardi. Ulug‘ bobokalonlarimiz qoldirib ketgan boy merosimiz tiklanib, ularning qabrlari, qadamjolari obod etildi. Qayerga bormaylik, obod maskanlar, viqorli masjidu-madrasalar, salobatli gumbazu-minoralarni ko‘rib, qanchalik buyuk ajdodlarning avlodi ekanimizni hamisha yodimizda tutamiz.

Yurtimizda olib borilgan islohotlar orasida hadis ilmining sultoni, muhaddislar imomi Abu Abdulloh Muhammad ibn Ismoil al-Buxoriy hazratlarining qabri joylashgan maskanning obod etilishi amalga oshirilgan ishlarning gultojisi bo‘ldi, desak mubolag‘a qilmagan bo‘lamiz. Chunki bu maskanda dunyo musulmonlari hamisha ardoqlab kelgan, “Al-Jome as-Sahih” hadislar to‘plami Qur’oni karimdan keyingi ikkinchi manba deya e’tirof etilgan,  islom dini rivojiga misli ko‘rilmagan xizmatlar qilgan zotga nisbatan avlodlarning o‘ta munosib e’tibori aks etib turibdi 

Bundan roppa-rosa 18 yil muqaddam 1998 yil 23 oktyabr juma kuni O‘zbekiston Respublikasi Birinchi Prezidenti Islom Abdug‘aniyevich Karimov tomonidan Imom Buxoriy yodgorlik majmui rasman ochilish tadbiri bo‘lib o‘tgan edi. Hozirgi kunda bu tabarruk zamin butun Islom olamidan, chet eldan kelgan sayyohlar bilan gavjumdir.

Mustaqilligimiz sharofati tufayli, o‘tib ketgan ulug‘ ajdodlarimiz, xususan Muhammad ibn Ismoil Imom Buxoriy ruhlarini shod qilish maqsadida O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Maxkamasining 1997 yil 29-apreldagi Muhammad ibn Ismoil Imom Buxoriy tavalludining hijriy taqvim bo‘yicha 1225 yilligini nishonlash va uni o‘tkazish to‘g‘risidagi qaroriga muvofiq bu yodgorlik majmui O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Islom Karimov rahbarligida yaratilgan loyiha asosida Samarqand, Buxoro, Xiva, Toshkent, Andijon, Namangan, Qo‘qon va Shaxrisabz xalq ustalarining oltin qo‘llari bilan me’morchilik tarixida eng qisqa muddat, ya’ni 8 oy mobaynida barpo etildi.

Mustaqilligimizning dastlabki yillaridanoq ushbu maskanning obod etilishiga e’tibor qaratilgani bejiz emas, albatta. Negaki o‘zligimizni, qanday ulug‘ insonlarning avlodi ekanimizni, qanday boy va betakror ma’naviy meros vorislari ekanimizni anglash, milliy qadriyatlarimizni tiklash yo‘liga kirishar ekanmiz, bu ishlarning debochasida Imom Buxoriy hazratlarining ma’naviy merosini tiklash vazifasi turishi tabiiy holdir. Chunki bu zotning islom diniga qilgan xazmati barcha zamon ulamolari tomonidan eng yuksak deya e’tirof etib kelingan. Birgina misol tariqasida qatarlik olim Doktor Muhammad Ali Donaviyning “Al-Umma” jurnalidagi (1982 yil, avgust) “... Darhaqiqat, Islom ummati ko‘pgina fazilatlar, ilm va hidoyat evaziga Buxoriydan qarzdordir. Bu ummat zimmasiga yuklatilgan vazifa shuki, ular o‘z farzandlariga maktablarda, oliygohlarda va majlislarda Buxoriy hazratlari o‘zi kim ekanliklarini o‘rgatmoqlari lozim”, degan e’tirofini keltirib qo‘yish kifoya. Buni birinchilardan bo‘lib anglab yetgan marhum Yurtboshimiz majmua ochilishida qilgan nutqlarida: “...Shular qatorida ozodligimizning dastlabki yillaridanoq biz Imom al-Buxoriy maqbarasini ul zotning sha’n-shavkatiga munosib, yon-atrofi munavvar go‘shaga, ziyoratga kelgan mo‘min-musulmonlarga ruhiy-ma’naviy kuch ato etadigan qadamjoga aylantirishni niyat qilgan edik”, deb aytib o‘tgandilar.

Hozirda esa bu dargoh marhum Yurtboshimizning rahnamoligi ostida yillar davomida olib borilgan bunyodkorliklar natijasi o‘laroq dunyo musulmonlarini o‘ziga jalb etgan, ziyoratchilarga ruhiy ozuqa ulashayotgan muqaddas zamin sifatida qalblardan joy olgan. Zero, islohotlarimiz asoschisi Islom Karimov nutqlari davomida: “Allohning inoyati bilan ezgu niyatimiz ijobat bo‘lgan shu qutlug‘ kunda men bu muazzam yodgorlik majmuining shunchaki ziyoratgoh emas, balki go‘zal O‘zbekistonimizni butun dunyoga tanitadigan, yosh avlodimizni ezgulik ruhida tarbiyalaydigan, har bir insonni hayot va abadiyat haqida o‘ylantiradigan aziz maskan bo‘lib qolishiga ishonaman”, deya ta’kidlagan edilar.

Ta’kidlash lozimki, ayniqsa so‘ngi yillarda olib borilgan bunyodkorlik ishlari natijasi o‘laroq yangicha ko‘rinish olgan milliy memorchilik san’ati bilan yo‘g‘rilgan koshinli ayvonlar, mahobatli maqbara, serfayz hovliyu, salobatli masjid O‘zbekistonda olib borilayotgan diniy sohadagi yuksak e’tiborning namunasidir.

 Zayniddin ESHONQULOV, 

Imom Buxoriy jome masjidi imom xatibi            

 

Yangiliklar
Boshqa maqolalar

Harom-halolni ajratmabsiz!

28.05.2025   7222   1 min.
Harom-halolni ajratmabsiz!

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Ashraf Aliy Tahonaviy rahmatullohi alayhning bir shogirdi bo‘lib, u zot unga tazkiya va talqinga ijozat bergan edi. Bir kuni u o‘g‘ilchasini yetaklab ustozi ziyoratiga keldi. Salom-alikdan so‘ng o‘g‘lini tanishtirib, uning haqqiga duo qilishlarini so‘radi. Hazrat bolaning haqqiga duo qildilar. Gap orasida ustoz bolaning yoshini ham so‘rab qoldilar. Shogird «Bolam o‘n uch yoshda», dedi. Mamlakatdagi qonun bo‘yicha bolalarga o‘n uch yoshgacha chipta narxining yarmi to‘lanar, o‘n uchga to‘lgan kunidan boshlab ularning chiptasi ham kattalar kabi to‘la bahosiga xarid qilinar edi.

Hazrat bolaga chiptaning qaysi narxda olinganini so‘rab qoldilar. Shogirdi «Jussasi kichkina bo‘lgani uchun yarim narx to‘ladik», deb javob berdi. Shunda ustozning avzoyi birdan o‘zgarib, shunday dedilar: «Inna lillaahi va inna ilayhi roji’un! Sizga tasavvuf va tariqatning changi ham yetib kelmagan ekan. Siz haligacha harom-halolni ajratmabsiz. Bolani safarga olib chiqibsiz-u, lekin unga yo‘lkira to‘lashda harom ishga qo‘l uribsiz. Kattalar maqomiga yetgan bolaga yosh bolalarning chiptasini olib, yo‘l xizmati idorasining haqqini o‘g‘irlabsiz. O‘g‘rilik qiladigan. birovning haqqini tortib oladigan shaxs tasavvuf va tariqatda biror maqomga ega bo‘lmaydi. Shuning uchun sizga bergan ijozatimni bekor qilaman».

O‘sha shogird ibodatda mukammal kishi edi. Lekin ustoz chipta olishda, ya’ni muomalotda haromga yo‘l qo‘ygani tufayli unga bergan vakolatini bekor qildi.

Abdulmannon Andijoniy