Sayt test holatida ishlamoqda!
05 Iyul, 2025   |   10 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:12
Quyosh
04:56
Peshin
12:33
Asr
17:42
Shom
20:03
Xufton
21:39
Bismillah
05 Iyul, 2025, 10 Muharram, 1447
Maqolalar

Xushxabar: Saudiya Arabistoni O‘zbekistonga muqaddas Ka’ba yopinchig‘i (kisva) bo‘lagini hadya etadi

14.08.2024   4048   4 min.
Xushxabar: Saudiya Arabistoni O‘zbekistonga muqaddas Ka’ba yopinchig‘i (kisva) bo‘lagini hadya etadi

Ma’lumki, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tashabbusi va g‘oyasi bilan mamlakatimizda Islom sivilizatsiyasi markazi mega-loyihasi amalga oshirilmoqda. Markaz tomonidan xalqaro tajribani o‘rganish maqsadida bir qator xorijiy mamlakatlar ilmiy markazlari, muzey va kutubxonalari va sohaga oid idoralari bilan aloqalar o‘rnatilmoqda.

Ana shunday muloqotlar doirasida O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi delegatsiyasi Saudiya Arabistoni Xaj va Umra vazirligining Jidda shahridagi qarorgohida mas’ullar bilan uchrashdi. Delegatsiyani Xaj va Umra vazirligining Xalqaro aloqalar departamenti rahbari hamda vazirning Jidda shahridagi vakili Hasan ibn Yahyo kutib oldi.

Samimiy ruhda kechgan uchrashuvda O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi direktori Firdavs Abduxoliqov va Xaj va Umra vazirining Jidda shahridagi vakili Hasan ibn Yahyo o‘rtasida muzokaralar bo‘lib o‘tdi. Unda, bugungi kunda diniy islohotlar natijasida ilmiy tadqiqot, diniy muassasalar tashkil etilgani va bundan maqsad esa, diyorimizdagi ulug‘ ajdodlarimizning madaniy merosini tiklash, asos solingan ilmiy ta’lim muassasalarini qayta rivojlantirish, faoliyatini o‘rganish, shu bilan birgalikda xalqaro hamkorlikni yo‘lga qo‘yish maqsad qilingani aytildi.

O‘zbekiston Prezidenti tashabbusi bilan Saudiya Arabistonidagi boy ilmiy, tarixiy ahamiyatga ega bo‘lgan muzeylar, tarixiy obidalar va islom sivilizatsiyasini o‘zida mujassam etgan maskanlarni o‘rganish ko‘zda tutilgani ham e’tirof etildi.

Uchrashuvda Saudiya Arabistoni va O‘zbekistonning do‘stona munosabatlari, diplomatik aloqalari yuksak darajada ekanligi tilga olindi. Xususan, roppa-rosa bir yil avval, O‘zbekiston Respublikasi prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Saudiya Arabistoniga qilgan tashrifi hamkorlikni yangi bosqichga ko‘tarishga yordam bergani ham ta’kidlandi. Shuningdek, o‘tgan yili sentyabr oyida Xaj va Umra vaziri O‘zbekistonda bo‘lib, ko‘plab yangi bitimlar tuzilishiga erishilganini eslab o‘tdi.

 — Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev ushbu markaz muzeyini yangi mazmun bilan boyitish bo‘yicha bir qator topshiriqlar bergan. Shu asosida, ilmiy jamoatchilik fikrlari ham o‘rganilyapti, qator qarorlar qabul qilinyapti. Xalqaro tajribani o‘rganish bo‘yicha Prezident tomonidan berilgan topshiriqlar asosida, mana bugun Saudiya Arabistonidamiz. Bir necha kun davomida delegatsiyamizga yaqindan yordam bergani uchun Saudiya Arabistoni hukumati, Vazir janoblari va barcha mas’ullarga o‘zimizning samimiy minnatdorligimizni bildiramiz. Muzeylar faoliyatini o‘rganish, tajribalar bilan o‘rtoqlashish foydadan holi bo‘lmadi, - dedi O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi direktori.

O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi direktori ushbu vazirlik mas’ullarini Toshkent va Samarqand shaharlarida o‘tadigan xalqaro kongressga taklif qildi. O‘z navbatida, Xaj va Umra vazirligining Xalqaro aloqalar departamenti rahbari Hasan ibn Yahyo bu taklifni samimiyat bilan kutib olgani va albatta, ishtirok etishga rozi ekanini bildirdi.

Hasan ibn Yahyo O‘zbekiston va Saudiya Arabistoni o‘rtasidagi hamkorlik mustahkam ekani va o‘zi ham O‘zbekistonda bo‘lgan vaqti O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markaziga tashrif buyurgani, uning ochilishini intiqlik bilan kutayotgani, diniy-ma’rifiy sohada markaz muzeyi ekspozitsiyasini yangi mazmun bilan boyitishda har qanday ko‘makka, fikr almashishga tayyor ekanini bildirdi. Ayniqsa, O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi ochilishiga, muzey uchun Saudiya Arabistoni Podshohligi muqaddas Ka’ba yopinchig‘i (kisva) bo‘lagini tuhfa qilish istagini alohida ta’kidladi. U  davlatlarimiz o‘rtasidagi uch bosqichli hamkorlikka alohida to‘xtalib o‘tdi.

— Avvalambor, Saudiya Arabistoni va O‘zbekiston davlatlari rahbarlari o‘rtasidagi diplomatik aloqalar mavjud. Qolaversa, ikkinchi bosqichda – Din ishlari bo‘yicha qo‘mita va O‘zbekiston musulmonlari idorasi hamda Xaj va Umra vazirligi o‘rtasida ilmiy aloqalar, do‘stona munosabatlar yaxshi yo‘lga qo‘yilgan. Mana endi esa, O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi rahbari boshchiligidagi delegatsiyani Saudiya Arabistoniga tashrifi esa, ikki davlat rahbarlari o‘rtasidagi bo‘lib o‘tgan muloqotlarning amaliy natijasi desa bo‘ladi. Ta’kidlash joiz, O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazini qurilishi tahsinga sazovor. Negaki, aynan islom madaniyati, sivilizatsiyasi bilan bog‘liq masalalarni bir markazda jam qilish oqilona siyosat, - dedi Hasan ibn Yahyo.

Uchrashuv asnosida, kelgusidagi hamkorlikning muhim jihatlari o‘zaro kelishib olindi. Har ikki tomon ham hamkorlikka ochiq ekanini bildirdi. O‘zbekiston madaniy merosini o‘rganish va ommalashtirish bo‘yicha butunjahon jamiyati tomonidan nashr etilgan kitob-albomi tuhfa etildi. Samimiy ruhda kechgan uchrashuv hamkorlikni yanada yangi bosqichlarga olib chiqishi e’tirof etildi. 

cisc.uz 

 

Xushxabar: Saudiya Arabistoni O‘zbekistonga muqaddas Ka’ba yopinchig‘i (kisva) bo‘lagini hadya etadi
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Mo‘tadillik - saodat

04.07.2025   2482   2 min.
Mo‘tadillik - saodat

Islom dini biror shaxs, guruh, mol-dunyoga nisbatan va obro‘-e’tibor topish uchun qilinadigan har qanday mutaassiblik va firqalarga bo‘linishni qoralaydi, tarafkashlikni johiliyat holatiga o‘xshatadi.

Mutaassiblikning turli ko‘rinishlari bor bo‘lib, ular kishining o‘zi, mol-dunyosi, farzandlari, millatini boshqalardan afzal bilib, bu yo‘lda ashaddiy ravishda kurashishi demakdir. Mo‘tabar manbalarimizda ota-bobolari va o‘zining nasabi bilan faxrlanish tuyg‘usi kishini do‘zaxga tortadi deb ta’kidlangan.

Mutaassiblik turlaridan biri bu diniy mutaassiblikdir. Diniy mutaassiblik deganda, ma’lum bir dinda asos bo‘lgan, ushbu din vakillari amal qiladigan ta’limot va qoidalarga qarshi chiqish, diniy tushunchalarni shariat ko‘rsatmalariga zid ravishda o‘zicha talqin qilib, boshqalarni unga ergashishga chorlash nazarda tutiladi. Diniy mutaassiblikning eng katta xatarlaridan biri bu, dinlararo muloqotga rahna solishdir.

Dinda mutaassibona harakat, dinda chuqur ketish, haddan oshish, Qur’on va Sunnatda kelgan ta’limotlarga zid ravishda o‘z fikriga ergashishni qattiq qoralanadi. Dinda haddan oshish deganda shariat belgilab qo‘ygan chegaradan chiqib ketish tushuniladi. Bu ish aqidada bo‘lsin, so‘z yoki amalda bo‘lsin, baribir. Bu borada Alloh taolo Baqara surasida  “Ushbular Allohning chegaralaridir. Bas, ulardan tajovuz qilmang. Va kim Allohning chegaralaridan tajovuz qilsa, bas, o‘shalar, ana o‘shalar, zolimlardir”, deb marhamat qiladi.

Payg‘ambarimiz Muhammad sallallohu alayhi vasallam: “Dinda haddan oshishdan ehtiyot bo‘linglar. Chunki, sizlardan oldin o‘tganlarni dinda haddan oshishlik halok qilgandir” deb uqtirganlar. 

Shunday ekan, bugungi kundagi ko‘plab muammolarning ildizi mutaassiblik va haddan oshish ekanligini hammamiz chuqur anglashimiz lozim. Xulosa o‘rnida, bu kabi muammolarning yechimi sifatida Faqih doktor Vahba Mustafo Zuhayliy janoblarining ushbu so‘zlarini keltirish bilan yakunlaymiz: “Islom mo‘tadil din bo‘lib haqiqatlardan birortasida chetga chiqishga yoki haddan oshishga yo‘l qo‘ymasligini anglatadi. Islomda va boshqa dinlarda dinda haddan oshish ham, e’tiqodda bir taraflama va g‘ayritabiiy bo‘lish ham, haddan tashqari qattiq olish ham, juda bo‘sh qo‘yib yuborish ham yo‘q…”. 

Alloh ta’olo barchamizni haq yo‘ldan adashtirmasin.

Kosonsoy tumani "Sodod" jome masjidi imom-xatibi

Bahodir Mirfayziyev

Manba: @Softalimotlar

MAQOLA