Sayt test holatida ishlamoqda!
27 Dekabr, 2024   |   26 Jumadul soni, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:22
Quyosh
07:48
Peshin
12:29
Asr
15:20
Shom
17:04
Xufton
18:24
Bismillah
27 Dekabr, 2024, 26 Jumadul soni, 1446
Maqolalar

Xushxabar: Saudiya Arabistoni O‘zbekistonga muqaddas Ka’ba yopinchig‘i (kisva) bo‘lagini hadya etadi

14.08.2024   2967   4 min.
Xushxabar: Saudiya Arabistoni O‘zbekistonga muqaddas Ka’ba yopinchig‘i (kisva) bo‘lagini hadya etadi

Ma’lumki, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev tashabbusi va g‘oyasi bilan mamlakatimizda Islom sivilizatsiyasi markazi mega-loyihasi amalga oshirilmoqda. Markaz tomonidan xalqaro tajribani o‘rganish maqsadida bir qator xorijiy mamlakatlar ilmiy markazlari, muzey va kutubxonalari va sohaga oid idoralari bilan aloqalar o‘rnatilmoqda.

Ana shunday muloqotlar doirasida O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi delegatsiyasi Saudiya Arabistoni Xaj va Umra vazirligining Jidda shahridagi qarorgohida mas’ullar bilan uchrashdi. Delegatsiyani Xaj va Umra vazirligining Xalqaro aloqalar departamenti rahbari hamda vazirning Jidda shahridagi vakili Hasan ibn Yahyo kutib oldi.

Samimiy ruhda kechgan uchrashuvda O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi direktori Firdavs Abduxoliqov va Xaj va Umra vazirining Jidda shahridagi vakili Hasan ibn Yahyo o‘rtasida muzokaralar bo‘lib o‘tdi. Unda, bugungi kunda diniy islohotlar natijasida ilmiy tadqiqot, diniy muassasalar tashkil etilgani va bundan maqsad esa, diyorimizdagi ulug‘ ajdodlarimizning madaniy merosini tiklash, asos solingan ilmiy ta’lim muassasalarini qayta rivojlantirish, faoliyatini o‘rganish, shu bilan birgalikda xalqaro hamkorlikni yo‘lga qo‘yish maqsad qilingani aytildi.

O‘zbekiston Prezidenti tashabbusi bilan Saudiya Arabistonidagi boy ilmiy, tarixiy ahamiyatga ega bo‘lgan muzeylar, tarixiy obidalar va islom sivilizatsiyasini o‘zida mujassam etgan maskanlarni o‘rganish ko‘zda tutilgani ham e’tirof etildi.

Uchrashuvda Saudiya Arabistoni va O‘zbekistonning do‘stona munosabatlari, diplomatik aloqalari yuksak darajada ekanligi tilga olindi. Xususan, roppa-rosa bir yil avval, O‘zbekiston Respublikasi prezidenti Shavkat Mirziyoyevning Saudiya Arabistoniga qilgan tashrifi hamkorlikni yangi bosqichga ko‘tarishga yordam bergani ham ta’kidlandi. Shuningdek, o‘tgan yili sentyabr oyida Xaj va Umra vaziri O‘zbekistonda bo‘lib, ko‘plab yangi bitimlar tuzilishiga erishilganini eslab o‘tdi.

 — Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev ushbu markaz muzeyini yangi mazmun bilan boyitish bo‘yicha bir qator topshiriqlar bergan. Shu asosida, ilmiy jamoatchilik fikrlari ham o‘rganilyapti, qator qarorlar qabul qilinyapti. Xalqaro tajribani o‘rganish bo‘yicha Prezident tomonidan berilgan topshiriqlar asosida, mana bugun Saudiya Arabistonidamiz. Bir necha kun davomida delegatsiyamizga yaqindan yordam bergani uchun Saudiya Arabistoni hukumati, Vazir janoblari va barcha mas’ullarga o‘zimizning samimiy minnatdorligimizni bildiramiz. Muzeylar faoliyatini o‘rganish, tajribalar bilan o‘rtoqlashish foydadan holi bo‘lmadi, - dedi O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi direktori.

O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi direktori ushbu vazirlik mas’ullarini Toshkent va Samarqand shaharlarida o‘tadigan xalqaro kongressga taklif qildi. O‘z navbatida, Xaj va Umra vazirligining Xalqaro aloqalar departamenti rahbari Hasan ibn Yahyo bu taklifni samimiyat bilan kutib olgani va albatta, ishtirok etishga rozi ekanini bildirdi.

Hasan ibn Yahyo O‘zbekiston va Saudiya Arabistoni o‘rtasidagi hamkorlik mustahkam ekani va o‘zi ham O‘zbekistonda bo‘lgan vaqti O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markaziga tashrif buyurgani, uning ochilishini intiqlik bilan kutayotgani, diniy-ma’rifiy sohada markaz muzeyi ekspozitsiyasini yangi mazmun bilan boyitishda har qanday ko‘makka, fikr almashishga tayyor ekanini bildirdi. Ayniqsa, O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi ochilishiga, muzey uchun Saudiya Arabistoni Podshohligi muqaddas Ka’ba yopinchig‘i (kisva) bo‘lagini tuhfa qilish istagini alohida ta’kidladi. U  davlatlarimiz o‘rtasidagi uch bosqichli hamkorlikka alohida to‘xtalib o‘tdi.

— Avvalambor, Saudiya Arabistoni va O‘zbekiston davlatlari rahbarlari o‘rtasidagi diplomatik aloqalar mavjud. Qolaversa, ikkinchi bosqichda – Din ishlari bo‘yicha qo‘mita va O‘zbekiston musulmonlari idorasi hamda Xaj va Umra vazirligi o‘rtasida ilmiy aloqalar, do‘stona munosabatlar yaxshi yo‘lga qo‘yilgan. Mana endi esa, O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi rahbari boshchiligidagi delegatsiyani Saudiya Arabistoniga tashrifi esa, ikki davlat rahbarlari o‘rtasidagi bo‘lib o‘tgan muloqotlarning amaliy natijasi desa bo‘ladi. Ta’kidlash joiz, O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazini qurilishi tahsinga sazovor. Negaki, aynan islom madaniyati, sivilizatsiyasi bilan bog‘liq masalalarni bir markazda jam qilish oqilona siyosat, - dedi Hasan ibn Yahyo.

Uchrashuv asnosida, kelgusidagi hamkorlikning muhim jihatlari o‘zaro kelishib olindi. Har ikki tomon ham hamkorlikka ochiq ekanini bildirdi. O‘zbekiston madaniy merosini o‘rganish va ommalashtirish bo‘yicha butunjahon jamiyati tomonidan nashr etilgan kitob-albomi tuhfa etildi. Samimiy ruhda kechgan uchrashuv hamkorlikni yanada yangi bosqichlarga olib chiqishi e’tirof etildi. 

cisc.uz 

 

Xushxabar: Saudiya Arabistoni O‘zbekistonga muqaddas Ka’ba yopinchig‘i (kisva) bo‘lagini hadya etadi
Boshqa maqolalar

Ilm-fan va olimlar shahri

27.12.2024   2595   3 min.
Ilm-fan va olimlar shahri

Dunyo ilm-fan rivojida Islom ma’rifati va madaniyatining o‘rni beqiyosdir. Ko‘plab allomalar va ulamolarning ma’naviy-ilmiy asarlari o‘z davridan hozirgi vaqtgacha ahamiyatini yo‘qotmasdan ilm-fan taraqqiyotiga muhim manba sifatida e’tirof etib kelinmoqda. Umumjahon e’zozlagan olimlar va ulamolar Bog‘dod, Damashq, Samarkand, Buxoro, Granada va Tripoli kabi shaharlarda yashab ijod qilganlar. Ular: Imom Buxoriy, Imom Termiziy, Imom Dorimiy, Imom Moturidiy, Mahmud Zamahshariy kabi ulamolar dinimiz rivojiga hissa qo‘shgan. Abbosiylar davridan boshlab Tripoli shahri mana bir necha asrdirki ilm-fan markazi bo‘lib qolmoqda. Fotimiylar davrida esa Tripoli shahri poytaxt bo‘ldi. Halifa Ibn Ammor Tripolini ilm markaziga aylantirdi va o‘z davrining eng yirik kutubxonalaridan biri ochildi. Manbalarga ko‘ra unda yuz ming jild kitob mavjud edi. Uning davrida olimlar, ulamolar va yozuvchilar ulug‘langan. Ularga g‘amxo‘rlik qilingan va alohida halifa e’tirofida bo‘lishgan.
 

Hozirgi kunda ham Tripolida nufuzli xalqaro tashkilotlar, universitetlar, kutubxonalar va ilmiy tadqiqot markazlari faoliyat yuritib kelmoqda. Shahar ulamolar, olimlar, tadqiqotchilar va talabalar bilan gavjum. Poytaxtning o‘zida 100 dan ko‘p nufuzli universitetlar mavjud. Tripoli universiteti esa o‘zida ham diniy va dunyoviy ilmlarni jamlagani bilan boshqa universitetlardan ajralib turadi. Ushbu dargoh “200 nufuzli Islom universitetlari” ro‘yxatiga kiritilgan. Tripoli universiteti 1957 yilda tashkil etilgan bo‘lib, hozirgi kunda 70 000 dan ortiq talabalar bu dargohda ta’lim olib kelishmoqda. U turli yo‘nalishdagi 20 ta kollejni birlashtiradi. Islomshunoslik, Ilohiyat, Fiqh, Huquqshunoslik, Tibbiyot, Xorijiy tillar va Iqtisodiyot kabi fakultetlardan tashkil topgan. Tripoli universiteti dinimiz qadriyatlari doirasida rivojlanishni va ilmiy tadqiqotlarni qo‘llovchi ta’lim muassasasidir. Universitetning maqsadi talabalarga Islom dini va axkomlari asosida ilmiy va axloqiy ta’lim berish va turli dunyoviy bilimlarni o‘rgatishdir. Tripoli universitetining o‘ziga hos jixati shundaki har bir talaba moliyaviy savodxonlik va tadbirkorlikni o‘rganishi shart. Tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanuvchi talabalar universitet tomonidan rag‘batlantiriladi.


Islomshunoslik yo‘nalishi talabalari o‘quv dasturi davomida Quroni karimni to‘liq yod olishi, shariat asoslarini o‘rganishi, Islom tarixi, Hadis ilmi, Meros taqsimoti, og‘zaki va yozma nutq san’ati kabi fanlarni o‘zlashtirishi talab qilinadi. Islomning sof fitratini namoyish etish, ilm olish va uni ulashish ushbu yo‘nalish fakultetining maqsadidir. Adashgan oqimlar va ekstremistik qarashdagi guruhlarni Quron va hadis orqali ezgu yo‘lga chorlash ularning vazifasidir.


Tripoli universitetida 3450 ta ilmiy nashr faoliyat ko‘rsatadi. Ularda talabalarning ilmiy ishlari, amaliyot va tadqiqotlar natijalari keltirilgan. Misol tariqasida, “Islom ta’limini o‘rganishda Qur’oni Karimning ta’siri”, Ahmad Abdul Salam Abu Moziriqning “Irshod al-Hiron” kitobi haqida, Shayx Abu Abdulloh Muhammad bin Ali al-Xorubiyning “Riyod al-Azhar” va “Sirlar xazinasi”ning lingvistik talqini kabi ilmiy izlanishlar va maqolalar nashrlar orqali keng ommaga berib boriladi.


Shohruh UBAYDULLOH