العَظِيمُ
34. Al-A’ziym.
Aql tasavvur qila olmaydigan darajada azamatli va ulug‘.
الغَفُورُ
35. Al-G‘afur.
Ko‘p mag‘firat qiluvchi.
الشَّكُورُ
36. Ash-Shakur.
Oz amal uchun ko‘p savob beruvchi.
العَلِيُّ
37. Al-Aliy.
Martabasi oliylikda benihoya.
الكَبِيرُ
38. Al-Kabiyr.
Har bir narsadan ulug‘.
االْحَافِظُ
39. Al-Hafiz.
Har bir narsani muhofaza qiluvchi.
المُقِيتُ
40. Al-Muqiyt.
Barcha moddiy va ruhiy rizqlarni yaratuvchi.
الحَسِيبُ
41. Al-Hasiyb.
Kifoya qiluvchi. Qiyomatda bandalarning hisobini qiluvchi.
الجَلِيل
42. Al-Jaliyl.
Sifatlari ulug‘ zot.
الكَرِيمُ
43. Al-Kariym.
Birov so‘ramasa ham, hech bir evaz olmasdan, narsalarni ko‘plab ato qiluvchi.
الرَّقِيبُ
44. Ar-Raqiyb.
Hech bir zarrani ham qo‘ymay tekshirib turuvchi.
المُجِيبُ
45. Al-Mujiyb.
Duolarni ijobat qiluvchi.
الوَاسِعُ
46. Al-Vosi’.
Hamma narsani keng ilmi ila ihota qilgan. Barchani keng rahmati ila qamrab olgan.
الحَكِيمُ
47. Al-Hakiym.
Har bir narsani hikmat ila qiluvchi.
الوَدُودُ
48. Al-Vadud.
Barchaga yaxshilikni ravo ko‘ruvchi.
المَجِيدُ
49. Al-Majiyd.
Shon-sharafi va qadri behad yuksak.
الباعث
50. Al-Bo’is.
Xalqlarga payg‘ambarlar yuboruvchi. Kishilarga himmat yuboruvchi. O‘liklarni qayta tiriltiruvchi.
الشَّهِيدُ
51. Ash-Shahiyd.
Har bir narsaga hoziru nozir. Barchaga shohidlik beruvchi.
الحَقُّ
52. Al-Haq.
O‘zgarmas, sobit zot. Haqni yuzaga chiqaruvchi.
الوَكِيلُ
53. Al-Vakiyl.
Barchaning ishi unga topshirilgan zot.
القَوِيُ
54. Al-Qoviy.
Quvvatli Zot.
المَتِينُ
55. Al-Matiyn.
Mashaqqat bilmas, kuchli Zot.
الوَلِيُ
56. Al-Valiy.
Muhabbat qiluvchi, nusrat beruvchi va xalqining ishini yurituvchi zot.
الحَمِيدُ
57. Al-Hamiyd.
Barchaga maqtovlar ila maqtalgan zot.
المُحْصِى
58. Al-Muhsiy.
Barcha narsaning hisobini oluvchi zot.
المُبْدِئ
59. Al-Mubdi’.
Barcha narsalarni avval boshdan bor qilgan zot.
المُعِيد
60. Al-Mu’iyd.
Yo‘q bo‘lgan narsalarni yana qaytadan bor qiluvchi.
المُحْيِى
61. Al-Muhyi.
Tiriltiruvchi. U zot o‘liklarni tiriltiruvchidir.
المُمِيت
62. Al-Mumiyt.
O‘ldiruvchi. Barcha jonzotlarning jonini oluvchi.
الحَيُّ
63. Al-Hayy.
U hamisha tirikdir, U o‘lmaydi. Allohning hayoti abadiydir, o‘lim ila yo‘q bo‘lmas. Allohning hayoti azaliy, oldin yo‘q bo‘lgan emas.
القَيُّومُ
64. Al-Qayyum.
Har bir narsa ustida turuvchi va har bir turuvchi narsa Uning sababidangina turadi.
الوَاجِد
65. Al-Vojid.
Xohlagan narsasini topuvchi. Bu ishda birov Uni to‘sa olmaydi.
المَاجِد
66. Al-Majid.
Ulug‘lik va sharaf sohibi.
Davron NURMUHAMMAD
#Maqola #Ixtilof #G‘uluv
Islomda "g‘uluv" din ilmini anglashda haddan oshishdir. Alloh taolo bunday ogohlantiradi: "Ayting: "Ey ahli kitoblar! Diningizda haddan oshmangiz va oldindan adashgan va ko‘plarni adashtirgan hamda to‘g‘ri yo‘ldan chalg‘iganlarning havoyi nafslariga ergashmangiz!" (Moida surasi, 77-oyat).
Rasululloh alayhissalom "Alloh taolo shariatda ziyoda chuqur ketuvchilar halok bo‘ldilar", deb uch marta aytishlarida, dinda haddan tashqari ziyodalik qilish insonni halok qilish bilan teng ekanligidan ogohlantirmoqdalar.
Dinda g‘uluvga ketish musulmon jamiyatlarida ixtilof va guruhbozlikka, fitnaga va oxir-oqibat aqidaning buzilishiga olib keladi. Islom tarixida xavorij, mo‘tazila va boshqa oqim va toifalarning vujudga kelishi ham, asosan, dinda g‘uluvga ketish natijasida sodir bo‘lgan.
Ayni vaqtda, g‘uluvga berilganlar dinni o‘ta og‘ir va mashaqqatli tushuntirganlari bois odamlar to‘g‘ri yo‘ldan adashib, undan bezib qoladilar. Dinda g‘uluvga ketish haqida so‘z yuritilganda aqidaparast oqimlarning aqidaviy masalalarda g‘uluvga ketganlari va ularning xatolari hamda bu e’tiqodlari sof islomiy ta’limotlarga naqadar zid ekanini eslamasdan iloji yo‘q.
G‘uluvga ketish, sarkashlik, itoatsizlik, manmansirash kabi illatlardan xoli bo‘lgan o‘tmish ajdodlarimiz dinimizni asrab-avaylab, bizgacha yetkazdilar. Shunday ekan, dinning musaffoligini asrash va uni kelajak avlodga asl xolicha yetkazish bizning vazifamizdir.
Abdug‘offor Hakimov, Mingbuloq tumani "Qo‘sh qishloq" jome masjidi imom-xatibi