Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Taxminan 1000 yillar avval biron-bir zamonaviy uskunalar yoki sun’iy yo‘ldoshlarga ega bo‘lmagan holda, musulmon tadqiqotchisi Abu Rayhon Beruniy Yer kurrasning radiusi 6338,80 kilometr ekanini e’lon qilgan.
So‘ngra esa uni haqiqiy o‘lchovi 6370,98 kilometr (6371,3 ham deyiladi) ekani aniqlandi. Beruniy faqat 32 kilometrga yanglishgan. Buning sababi esa yer to‘liq shar shaklida emasligidir.
Izoh: Yer sayyorasi to‘g‘ri geometrik shaklga ega emas. Yerning shakli geoid deb ataladi. Umuman olganda, Yerning shakli ellipsoidga yaqindir.
Abu Rayhon Beruniy Yer shari o‘z o‘qi atrofida aylanishini birinchi bo‘lib aytgan shaxsdir. Zamonaviy o‘lchash uskunalari hali kashf qilinmasidan oldin yer atrofini o‘lchab, 99,7 foizlik natijani qayd etgan.
Beruniy tibbiyot, falsafa, ximiya, fizika, matematika, geologiya, astronomiya, tarix, dorishunoslik, geografiya, tarjima fanida olim hamda geodeziya ilmining asoschisidir. Turli ilmlarga oid 120 dan ortiq kitob ta’lif qilgan.
«Hilol» jurnali 4(61) son
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyevning topshiriqlari bilan xalqimizning bag‘rikenglik va qo‘llab-quvvatlash ramzi sifatida "Qurbon hayiti" (Eid al-Adha) munosabati bilan Afg‘oniston aholisiga 183 tonna oziq-ovqat mahsuloti ortilgan navbatdagi insonparvarlik yordami yuklari Balx viloyatiga yetkazildi.
Insonparvarlik yuklari Hayraton shahridagi "Astras" kompaniyasi hududida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining Afg‘oniston bo‘yicha maxsus vakili Ismatilla Irgashev, Surxondaryo viloyati hokimi Ulug‘bek Qosimov hamda Balx viloyati gubernatorining o‘rinbosari Nurulhodi Abuidris, shuningdek, ikki tomon rasmiylari ishtirokida topshirildi.
Insonparvarlik yordami tarkibidan un, guruch, shakar, makaron va qandolat mahsulotlari, o‘simlik yog‘i, tez tayyorlanadigan taomlar, qizil loviya va mosh o‘rin olgan.
Afg‘oniston rasmiylari O‘zbekiston Prezidenti va xalqiga ko‘rsatayotgan insonparvarlik yordami uchun minnatdorchilik bildirib, Qurbon hayiti munosabati bilan samimiy tabriklarini yo‘llashdi.