Sayt test holatida ishlamoqda!
01 Iyun, 2025   |   5 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:10
Quyosh
04:52
Peshin
12:26
Asr
17:33
Shom
19:53
Xufton
21:28
Bismillah
01 Iyun, 2025, 5 Zulhijja, 1446

Namozdan keyin o‘qiladigan, qayg‘ularni aritadigan duo

12.12.2024   8040   3 min.
Namozdan keyin o‘qiladigan, qayg‘ularni aritadigan duo

Bir qiz aytadi: «Men yoshligimdan buvim bilan bir xonada yotardim. Buvim hayotdan ko‘z yumgunlaricha, taxminan o‘n yilcha birga yashadik. Shu o‘n yil ichida buvimdan juda ko‘p narsalarni o‘rgandim. Lekin shu o‘rganganlarim ichida eng yaxshisi – namozdan keyingi duo edi. Buvim farz namozni o‘qib bo‘lib, joynamoz ustida ancha o‘tirardilar, men esa buvimni kuzatardim. Buvim namozni xotirjam, sokin yakunlab, uzoq duo qilardilar. Bir kuni ana shunday sokin o‘tirishlarini ko‘rib, savol bergim keldi: «Buvi, namozdan keyin nimalar deb duo qilasiz? Qanday qilib namozdan bunchalik rohatlanasiz?».

Buvim kulib qo‘yib, namozdan keyin qaysi duolarni o‘qishlarini aytib, menga ham o‘rgatdilar. Har namozdan keyin buvim bilan birga ana shu duolarni takrorlaydigan bo‘ldim. Duolarni yodlab olgan kunim menga mukofot ham berdilar.

Buvim alohida e’tibor bilan o‘qiydigan duo mana shu edi:

«Astag‘firulloh, astag‘firulloh, astag‘firulloh. Allohumma, antas-Salaam va minkas-salaam, tabaarokta yaa Zal-jalaali val-ikrom! Laa ilaaha illallohu vahdahu, laa shariika lahu, lahul-mulku va lahul-hamd va huva ’alaa kulli shay’in qodiyr. Allohumma, laa maani’a li maa a’toyt, va laa mu’tiya li maa mana’t va laa yanfa’u zal-jaddi minkal-jadd».


(Allohga istig‘for aytaman, Allohga istig‘for aytaman, Allohga istig‘for aytaman. Allohim, Salom O‘zingsan, salom ham O‘zingdan. Tabarruksan, ey ulug‘lik va karam Sohibi! Yolg‘iz Allohdan o‘zga iloh yo‘q, Uning sherigi ham yo‘q. Mutlaq mulk Unikidir, hamd ham Ungadir, U har narsaga qodirdir. Robbim, Sen berganni to‘suvchi yo‘q, Sen to‘sganni beruvchi yo‘q. Quvvat Sendadir, boshqaning kuch-quvvati foyda bermas).

Ko‘p yillar davomida bu duolarni buvim bilan birga o‘qiyverdim, bu duolar aqlimning, shuurimning bir bo‘lagiga aylanib, his-tuyg‘ularimga qorishib ketdi.

Buvim menga shunday der edilar: «Jonim qizim, bu duoning halovatini qara! «Robbim, Sen berganni to‘suvchi yo‘q!». Ko‘ryapsanmi, Alloh senga bergan narsani hech kim olib qo‘ya olmaydi. «Sen to‘sganni beruvchi yo‘q». Alloh bermagan narsani senga hech kim bera olmaydi. «Quvvat faqat Sendadir, boshqaning kuch-quvvati foyda bermas». Ha, kuch-qudratni faqat Alloh beradi, Alloh bir narsani xohlasa, hech kim hech narsa qila olmaydi. Bolam, sendagi kuch-quvvat ham faqatgina Allohdan. Shuning uchun Allohga ishongin-da, xotirjam yashayvergin!»

Buvim meni bu duolardan bahra olishga, ma’nolarini his qilishga tinimsiz undar edilar. Men buning halovatini ikki yillardan keyin his qila boshladim. Boshlang‘ich maktabni tamomlab, o‘smirlikka ilk qadam qo‘ygan paytim edi. Buvimning o‘gitlari o‘smirlik davrining g‘am-qayg‘ulari boshlanganda shunaqangi asqotdiki, asti qo‘yaverasiz. Men qayg‘ularimni osongina yengar edim, tushkunlikni, umidsizlikmni buvim o‘rgatganidek, namozdan keyingi duolar bilan davolardim. Har gal «Robbim, Sen berganni to‘suvchi yo‘q, Sen to‘sganni beruvchi yo‘q. Quvvat Sendadir, boshqaning kuch-quvvati foyda bermas», deganimda xotirjam bo‘lib qolar edim. Bu duolar xuddi boshimga tushayotgan muammolarni davolash uchun kunda besh mahal ichiladigan doriga o‘xshar edi. Qarabsizki, Allohning marhamati bilan yoshlik, g‘o‘rlik, o‘smirlik davrini dugonalarimga nisbatan ancha yaxshi o‘tkazdim. Qanday muammo duch kelsa ham, namozga shoshib, namozdan keyingi duoyu zikrlar bilan xotirjam bo‘lib yurgan vaqtimda ko‘pchilik dugonalarim psixologlarga, hatto psixiatrlarga qatnab, davolanib yurishardi».

Abdulloh Abdulmu’tiy, Huda Sa’id Bahlulning
“Qulog‘im senda qizim” kitobidan G‘iyosiddin Habibulloh,
Abdulhamid Umaraliyev 
tarjimasi.

Boshqa maqolalar

“Ruvaybiza” bo‘lmang!

28.05.2025   4379   2 min.
“Ruvaybiza” bo‘lmang!

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Odamlarning ustiga yolg‘onchi yillar soya soladi. O‘sha kezlarda yolg‘onchi tasdiqlanadi, rostgo‘y yolg‘onchiga chiqariladi. Xoin kishi ishonarli bo‘ladi, omonatdor kishi xoinga chiqarib qo‘yiladi va ruvaybiza gapiradi”, dedilar. U zotga: “Ruvaybiza” kim? – deyildi. Payg‘ambarimiz alayhissalom: “Ommaning ishini gapiradigan esi past odam”[1], dedilar.

Ibn Manzur “Lisonul arab” kitobida: “Ruvaybiza – bir ish qilish qo‘lidan kelmaydigan notavon odam. Ko‘pincha, bu so‘z esi pastlarga nisbatan ishlatiladi, chunki ular uyida ko‘p o‘tirishadi va katta ishlar bilan kam shug‘ullanishadi”, degan[2].

Davralarda o‘tirib poyintar-soyintar gap gapiradigan kishini uchratganmisiz?

Yoki maza-bemaza ishlar to‘g‘risida uzundan-uzun maqolalar yozadigan muxbirlarni uchratasizmi?

Yoxud bekorchi ko‘rsatuvlarga chiqib, birorta foyda keltirmaydigan ishlarni gapiradigan odamlarni ko‘rgan bo‘lsangiz kerak. Ko‘pincha bunday holatlar zarar keltirib, dilni xira qiladi. Odamlarning boshini aylantirib, fikrlarini chalg‘itadi.

Hammajlislarning qay biri yaxshiroq?

Ibn Abbos roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi: “Yo Allohning Rasuli, bizlarga qay bir hammajlis yaxshiroq?” – deyishdi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Uni ko‘rish sizga Allohni eslatadigan, u bilan gaplashish ilmingizga ilm qo‘shadigan va amali sizlarga oxiratni eslatadiganidir”, [3] dedilar.

Bizning hamsuhbatlarimiz orasida bunday sifatlilar topiladimi?

Do‘st-yorlar bilan birga o‘tirsangiz, o‘sha o‘tirishingizni Habibimiz sollallohu alayhi vasallam o‘rgatgan lafzlar bilan yakunlash esingizdan chiqmasin. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam shunday deganlar: “Birov bir davrada o‘tirsa va behuda gaplar ko‘payib ketsa, o‘rnidan turayotib: “Subhanakallohumma va bihamdika, ashhadu allaa ilaha illaa anta. Astag‘firuka va atuubu ilayk”, deydigan bo‘lsa, o‘sha majlis davomida bo‘lgan ishlar mag‘firat qilinadi”[4].

O‘ylab ko‘ring, shu zikrni aytish uchun qancha vaqt ketadi? Bor-yo‘g‘i bir necha soniya. Biroq qanchadan-qancha odamlar bu fazilatdan bebahra qolishyapti. Axir, bu olamlar Robbi tarafidan bo‘ladigan afv va mag‘firatku...


Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  Ibn Moja rivoyati.
[2]  Lisonul arab, 7/153.
[3]  Imom Abu Dovud, Imom Termiziy rivoyati.
[4]  Imom Termiziy rivoyati.