Sayt test holatida ishlamoqda!
11 Mart, 2025   |   11 Ramazon, 1446

Toshkent shahri
Tong
05:24
Quyosh
06:42
Peshin
12:38
Asr
16:39
Shom
18:28
Xufton
19:41
Bismillah
11 Mart, 2025, 11 Ramazon, 1446
Yangiliklar

Hayrat va havas, ibrat va ma’rifat maskani

30.01.2025   6044   4 min.
Hayrat va havas, ibrat va ma’rifat maskani

Bu yerdan deyarli har kuni o‘tamiz. Ko‘pincha xizmat yuzasidan, ba’zan qadrdonlarni yo‘qlab, hol-ahvol so‘raymiz, tabarruk maskanlarni ziyorat qilamiz. Toshkentning qoq yuragida barpo etilgan O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markaziga taalluqli muhtasham, muazzam, salobatli majmua har kimning - xoh yurtdoshlarimiz, xoh dunyoning narigi chekkasidan kelgan sayyoh bo‘lsin, barining e’tibori, hayrati va havasi, hayajoniga sabab bo‘layotgan betakror, go‘zal, ulug‘vor, fayzli maskan.

Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan qad rostlagan bu majmua  aslida davlat rahbarining xalqchil, ezgulik va savobga, ibratga yo‘g‘rilgan tashabbusining mevasi. Negaki, azaldan xalqimiz qalbida islom ma’rifati yashab kelgan. Bu yog‘du eng og‘ir sharoitlarda ham odamlar ongu shuuri, yuragini aslo tark etmagan. Hatto serzug‘um sho‘rolar davrida ham pokiza imon-e’tiqod, islom nuri ota-bobolarimizga mudom hamroh bo‘lgan.  

Xonadonlar to‘rida avaylab saqlangan Qur’oni Karim, dasturxon ustidagi duolar, savobli an’analar, yumushlarning bardavomligi buning yorqin dalilidir. Onalarimiz umrining poyonida ham muqaddas kitoblar mutolaasiga sho‘ng‘iganlar. Zero, Oyati kalimadagi mo‘jizakor satrlar har qanday g‘amgin, iztirobli, g‘ussaga to‘lgan qalblarga taskin, huzur, sokinlik bag‘ishlaydi. Demoqchi bo‘lganimiz, islomning hayotbaxsh quvvati, ziyosidan bahramand bo‘lish bizlarni bir lahzaga bo‘lsa-da, sira tark etmagan.  

Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev g‘oyasi va tashabbusi asosida bundan bir necha yillar avval tamal toshi qo‘yilgan O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi nainki buyuk ajdodlarimiz merosidan faxrlanish, balki taraqqiyot sari yuz tutgan yangi O‘zbekistonimizda Uchinchi Renessans  asoslarini barpo etishdek ezgu maqsadlarni ko‘zlashi bilan qadrlidir.  

Aytish kerakki, uch qavatli, g‘oyat ko‘rkam ushbu bino mukammal tarzda barpo etilishi bilan birga, undagi ilmiy-ma’rifiy kontentlar, ekspozitsiya zargarona, mukammal, chuqur ilmiy-fundamental asosda  shakllantirilgan. Bu yerda “Islomdan avvalgi sivilizatsiyalar”, “Birinchi Renessans davri”, “Ikkinchi Renessans davri”, “O‘zbekiston XX asrda”, “Yangi O‘zbekiston – yangi Renessans” kabi bo‘limlar tashkil etiladi.  

2024 yilda mamlakatimizda bo‘lib o‘tgan xalqaro forumlar, anjumanlar, Madaniy meros haftaliklari, muloqotlar, mashvaratlar majmua fondini bafurja, to‘kis, asosli, qiziqarli, har jihatdan pishiq-puxta yaratish uchun yaxshigina poydevor bo‘ldi.  

Mamlakatimizning din sohasi bilimdonlari, olimlar, ulamolar, tarixchilar, restavratorlar, muzeyshunoslar, kutubxonachilar, noshir va xattotlar, dizaynerlar, manbashunoslar, raqamli texnologiyalarning bilimdonlari, rassomlar, mohir usta va hunarmandlar, muhandislar bunday ezgu ishga o‘z g‘oya va takliflari, fikrlari, ijodiy loyihalari bilan munosib hissa qo‘shdilar.  

Ayni paytda yurtimiz olimlari bilan birga, eng yetakchi davlatlarning olim va mutaxassislari, yirik universitetlar, muzey va kutubxonalarning, ilmiy markazlar vakillari davlatimiz rahbarining O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi ilmiy ekspozitsiyasi konsepsiyasini yaratishga oid tashabbusi atrofida faol birlashdilar.  

Ushbu majmuani xalqimizga to‘laqonli taqdim etish g‘oyasi Prezidentimizni doimiy o‘ylantirib, yaxshi ma’noda tashvishga solib kelayotgani, uning hayotga joriy etilishi yo‘lida doimiy amaliy g‘amxo‘rlik va e’tibor ko‘rsatib kelinayotgani mamlakatimizda xalqning ma’rifati, ma’naviy yuksalish masalalari ehtimolki, har qanday sohalardan ustuvor, muhim va dolzarb ekanini ko‘rsatmoqda.  

Davlatimiz rahbarining 29 yanvar kuni  ulkan va noyob loyiha – Islom sivilizatsiyasi markazida olib borilayotgan ishlar bilan tanishuvi chog‘ida yurtimizda islom madaniyati bilan bog‘liq qo‘hna tarix bir joyda – O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazida mujassam bo‘lishini alohida ta’kidladi.  

Shubhasizki, ushbu tabarruk majmua yangi O‘zbekistonning ulug‘ bunyodkorlik ramzi, betakror ma’naviy-ma’rifiy merosimiz,  boy tariximiz, kelajakka intilayotgan ona-Vatanimizning o‘ziga xos ko‘zgusiga aylanajak. 

Nazokat Usmonova,

O‘zA muxbiri

O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar

Banda qachon bankrot bo‘ladi

6.03.2025   3131   3 min.
Banda qachon bankrot bo‘ladi

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning go‘zal odatlaridan biri shu ediki, o‘z as'hoblari bilan o‘tirib, goho savol-javob tarzida ham ularga yaxshilkini ta’lim berardilar. Bu safar U zot muflis deb ular kimni tushunishlari haqida so‘radilar. Arab tilida “aflasa” (muflis bo‘ldi, iflos etdi) fe’li qachonki, savdogar tijoratida ziyonga uchrab, sarmoyasi qo‘ldan ketib, zararga kirganda ishlatiladi.

Qarzlarini uzishga puli ham, sotib pul qilishga molu matosi ham qolmasa bunday insonni arablar muflis bo‘ldi deydilar. Buni zamonaviy tilda bankrot bo‘lish deyiladi.

Nabiy sollallohu alayhi vasallam as'hobdan oxirat muflisi haqida so‘ragandilar, ular esa dunyo muflisidan so‘z etdilar. Holbuki, bu dunyoda zararga kirib qolish uzoq davom etmaydi. Nari borsa o‘lim bilan tugaydi. Ammo, oxirat muflisining iflosi uzoq davom etadi va juda ham ayanchli bo‘ladi.

Oxirat muflisi o‘z ko‘nglida jannatga birinchilardan kiraman deb o‘ylab, mahshar maydonida bankrotga uchrashini bilmagan va kutmagan holda namozu ro‘zab zakotu ham va umralardan iborat katta-katta ibodatlar bilan keladi. Ammo, u bilan birga Qiyomat maydoniga uning zulmlari ham kelgan bo‘ladi, uning esa xabari yo‘q. Chunki u o‘zini sarhisob qilmagan, o‘zining naqadar zulmkor va dilozorligiga e’tibor qilmagan. Chunki bu uning tabiati va sajiyasiga aylanib qolgan edi.

Shu bois, Oxiratda bir onda muflis bo‘lib qolishini aslo o‘ylamasdi. Biroq, u esidan chiqargan, xotirjam uxlagan, mog‘or bosgan vijdoni zarra qiynalmasdan sodir etgan zulmlari uni qiyomat maydonigacha ta’qib qilib kelganidan xabari yo‘q.

Xullas, ilohiy adolat qaror topadigan buyuk Kunda uning barcha savobli amallari u ozor yetkazgan, urgan, so‘kkan, o‘ldirgan, tuhmat toshi otgan insonlarga taqsimlab beriladi. Bu orada savobi qolmasa, ularning gunohlari buning yelkasiga ortiladi, so‘ngra esa do‘zaxga uloqtiriladi.

Ha, azizlar haqiqiy muflis, haqiqiy bankrot bo‘lgan kimsa bu oxiratda bankrot bo‘lgan inson ekan.

 

Muflislik sabablari

Hadisi sharif ma’nolarini diqqat bilan tafakkur qilgan inson qiyomatdagi bankrotlik, muflislik sabablarining bari bitta narsaga borib taqalishini ko‘radi, garchi ko‘rinishlari turlicha bo‘lsa ham. U ham bo‘lsa o‘zgalarga turli shakllarda zulm va ozor berish, moddiy va ma’naviy haqlarga tajovuz qilish, qul haqqini poymol qilish.

Bandani halokatga eltadigan ushbu narsalarga beparvo bo‘lishga, ularni mensimaslikka nima sabab bo‘ladi?

O‘z amaliga aldanib qolish, namoz o‘qiyapman, ro‘za tutyapman, haj va umra qilyapman, ichmayapman, chekmayapman demak men yaxshi odamman, jannatga tushaman, deya o‘z nafsini sarhisob qilmaslik, o‘zini tergamaslik, qalbning ruhiy tarbiyaga muhtojligi. Alloh kechiradi, deya Uning afviga suyanib qolish. Alloh taoloning makridan o‘zni omonda deb bilish va xotirjam bo‘lib qolish. Johilligi va bilimsizligi tufayli Dinni faqat marosimiy ibodatlardan iborat deb hisoblash.

Alloh taolo barchamizni qiyomat muflislaridan bo‘lib qolishdan asrasin, o‘z nafsini sarhisob qiladigan, kibrdan yiroq, Allohning makri va sinovidan xotirjam bo‘lib qolmagan hushyor va solih bandalaridan qilsin!

Ziyo Ashraf