Sayt test holatida ishlamoqda!
06 Iyul, 2025   |   11 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:13
Quyosh
04:56
Peshin
12:33
Asr
17:42
Shom
20:03
Xufton
21:39
Bismillah
06 Iyul, 2025, 11 Muharram, 1447

Ramazon – rahmat, saxovat, shukronalik oyidir

14.03.2024   1748   5 min.
Ramazon – rahmat, saxovat, shukronalik oyidir

Bugun butun dunyo mo'min-musulmonlari katta shodiyona va xursandchilik bilan qarshi olgan Ramazoni sharif oyini yurtdoshlarimiz ham Alloh taoloning rahmati yog'iladigan, qalblar zavqlanadigan ajoyib fursatni ko'tarinki kayfiyat, o'zgacha shukuh bilan o'tkazyapti. 

Shunday fayzli kunlarga etkazgani uchun Haq taologa shukronalar aytamiz. Qodir Allohdan xalqimizga qut-baraka, baxtu saodat va tinchlik-ofiyat berishini so'rab, duolar qilamiz.

Ramazon oyida yurtimizga Alloh taoloning rahmati yog'ilyapti. Mo'min-musulmonlar subhidamda saharlik dasturxoni atrofida ibodatga kirishdi. Fayzli oqshomlarda esa iftorlik qilib, qalb rohati — taroveh namozini ado etishmoqda. Alloh taolo farz qilgan zakotlar ado etilyapti, fitr sadaqasi hamda fidyalar berilyapti. Qutlug' oyda 2 mingdan ziyod masjidda taroveh namozi o'qilmoqda, 1600 dan ortiq jomeda Qur'oni karim xatm qilinib, muxlis xalqimiz Haq taolo Kalomiga some' bo'lmoqda.

Bunday shukuhli damlarda Yurtboshimiz muborak Ramazon oyi bilan butun O'zbekiston xalqini muborakbod etgani dilimizga yana bir shodlik ulashdi. U kishi o'z tabriklarida elimizni qutlar ekan, ushbu ulug' ayyomni yurtimizda hukm surayotgan tinchlik va osoyishtalik muhitida, oilamiz, el-yurtimiz davrasida kutib olayotganimiz uchun Parvardigori olamga cheksiz shukronalar aytamiz, dedilar.

Darhaqiqat, mana shunday fazilatli kunlarga shukronalar aytish har bir yurtdoshimizning burchidir. Zero, bu kunlarga etgan bor etmaganlar bor. Eng asosiysi, tinchlik-omonlikda bunats rahmat oyiga etganimizdir. Chunki Yurtdoshimiz tabriklariga qayd etganidek, bugun jahon ro'yo berayotgan notinchlik, qarama-qarshilik va to'qnashuvlar oqibatida begunoh insonlarning qoni to'kilmoqda. Necha minglab insonlar ochligu qiyinchilikni boshdan kechirib, ahvollari tang bo'lib  turibdi. Ularni haqqiga duolar ijobat bo'ladigan kunlarda duo qilish va boriga shukronalar aytish lozimdir.

Chunki keyingi yillarda yangidan ochilayotgan masjid-madrasalar, qayta chiroy ochayotgan qadamjolar qalbimizni yashnatib, umrimizni nurga to'ldirmoqda. Mamlakatimizda azaliy qadriyatlarimiz sanalgan, muqaddas dinimizning asosiy mezoni bo'lgan o'zgalarga yaxshilik qilish, yiqilganni suyash, kechirimlilik, bag'rikenglik, mehr-oqibat ko'rsatish, ehtiyojmand insonlarni qo'llab-quvvatlashga qaratilgan ezgu ishlar keng quloch yozayotgani barchamizga mamnuniyat bag'ishlamoqda.

 Bu boradagi ishlar muborak Ramazon kunlarida yangicha mazmun bilan boyiydi. Mahallalar, xonadonlar toza-ozoda holga keltiriladi. Qarindosh-urug'lar, etimlar, bevalar, keksa va imkoniyati cheklangan insonlar, bemorlar  holidan xabar olinadi. Ularning ko'nglini ko'tarish, og'rini engil qilishga ko'maklashiladi. O'zaro sovg'a-salomlar ulashiladi. Shu boisdan muborak kunlarda ko'proq shukronalar aytib, duolar qilmoq joizdir.

Hazrati Payg'ambarimiz sallallohu alayhi vassallam: “Ro'za tutgan kishining uyqusi ibodat, sukut saqlashi Allohga tasbeh, qilgan amalining savobi ko'paytirib beriladi, duolari ijobat va gunohlari kechiriladi”, deb marhamat qildilar.

Hadisi sharifda ro'zadorning duosi maqbuldir, deyildi. Chunki inson Alloh taolo uchun nafsining orzularini tark etgani boisidan duosi ijobat qilinadi. Shuning uchun ham bu qutlug' oyda chin qalbdan, astoyidil dunyo va oxirat saodatini so'rab duolar qilishimiz, Alloh taologa astoydil tavba qilib, jonajon yurtimizga tinchlik, xotirjamlik, dasturxonlarimizga to'kinlik kasbu korimizga baraka tilashimiz lozim bo'ladi. Bunday fursatlarni g'animat bilab, toat-ibodatlarda Alloh taolodan bo'ladigan mukofotni qo'lga kiritaylik!

Shu bilan birga Ramazon oyida ezgu amallarni ko'paytirish, muhtojlarga saxovat va mehr-shafqat ko'rsatishning ajru ulug'dir. Zotan, davlatimiz rahbari tabrigida ta'kidlaganidek, bugungi muborak kunlarda xalqimizga xos olijanoblik va mehr-muruvvat ramzi sifatida nuroniylarimiz, yolg'iz va ehtiyojmand bo'lgan opa-singillarimiz, aka-uka va farzandlarimizga e'tibor ko'rsatish, holidan xabar olib, dardiga malham bo'lish, Yaratganga ham, xalqimizga ham, albatta, xush keladi.

Bunday xayriyalar “Inson qadri – ulug'” degan olijanob tamoyili asosida bugun jamiyatimizda keng quloch yoyayotgani elimizda egu fazilatlar ortayotganidan dalolatdir. Hususan, shu kunlarda diniy soha xodimlari Ramazonning shukuhli kunlarida kishilar qalbiga quvonch ulashishi maqsadida, ehtiyojmand, etim, beva-bechora va jismoniy imkoniyati cheklangan insonlarni xabar olib, iftorliklar tashkil etib, ularga “Ramazon hadyalarini ulashmoqdalar. Bunday mehr-muruvvat tadbirlari oy oxirigacha davom etadi, inshaalloh.

Allohning rahmati yog'ilib turgan ushbu fazilatli kunlarda qalbimiz yumshab, ixlosimiz ortib turgan lahzalarda duo qilaylik. Ona-Vatanimiz tinch-osoyishta, xonadonlarimiz fayzu barakali va farzandlarimiz baxtu saodatli bo'lsin. Haq taolo keksalarimizga uzoq umr, yoshlarimizga ilmu ma'rifat va bemorlarimizga shifoi komil bersin. 

Homidjon domla IShMATBYeKOV,

O'zbekiston musulmonlari idorasi raisining

birinchi o'rinbosari

 

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Xudkushlik qahramonlik emas

01.07.2025   12043   2 min.
Xudkushlik qahramonlik emas

Inson zimmasida bir nechta omonatlar borki, bularni qadrlash zarur hisoblanadi. O‘z joniga o‘zi qasd qilish esa ana shu omonatga xiyonat qilishdir. Binobarin, Quroni karim Niso surasi 29-oyatida Haq taolo  xitob qilgan: "Bir-birlaringizni o‘ldirmangiz".

Jundab ibn Abdulloh roziyallohu anhu rivoyat qiladilar: "Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam aytdilar: "Sizlardan ilgari o‘tganlardan bir kishi jarohatlandi. Besabrlik qilib pichoq oldi-da, qo‘lni kesib tashladi va ko‘p o‘tmay, qon yo‘qotib vafot etdi. Alloh: "Bandam joniga qasd etdi, unga jannatni harom qildim", dedi" (Muttafaqun alayh).

Yana bir hadisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: "Kimki tog‘dan o‘zini tashlab, joniga qasd qilsa, u jahannam olovida abadulabad o‘zini pastga tashlaydi. Kimki zahar ichib joniga qasd qilsa, u qo‘lida zaharini tutib, jahannam olovida abadulabad o‘zini zaharlaydi. Kimki o‘zini temir bilan o‘ldirsa, u qo‘lida temirini tutib, jahannam olovida abadulabad u bilan o‘zini uradi" (Imom Buxoriy, Muslim va boshqalar rivoyati).

Mo‘tabar fatvo kitoblarimizdan “Fatavoi Sirojiya”da: “Qachon kema yona boshlasa, undagilarning agar o‘zlarini dengizga tashlashsa, suzish bilan xalos bo‘lib ketishga gumonlari g‘olib bo‘lsa, shunday qilishlari vojib bo‘ladi. Agar o‘zlarini dengizga tashlasalar ham g‘arq bo‘lishlari yoki tashlashmasa, kuyib ketishlari ehtimoli bo‘lsa, u holda kemada qolish va dengizga o‘zlarini otish orasida ixtiyorlidirlar. Kimki o‘zini o‘ldirsa, uning gunohi boshqa birovni qatl qilgandan ko‘ra qattiqroqdir!”

Yuqorida keltirilgan manbalardan ko‘rinib turibdiki dinimiz inson o‘z joniga qasd qilishga emas, balki bu omonatni asrashga qadrlashga chaqiradi. Lekin, jamiyatda ba’zi insonlar borki, o‘z joniga qasd qilishga, xudkushlikka rag‘bat qiladilar. Aslini olganda o‘zini-o‘zi o‘ldirish Alloh bergan ne’matni mutlaqo mensimaslikdir. Shu bilan birga bunday holat o‘sha jamiyatga ham musibat hisoblanadi.

O‘zini-o‘zi o‘ldirishning gunohi birovni o‘ldirishdan ko‘ra og‘irroq va kattaroq hisoblanadi. Endi, salgina hayot tashvishi deb, ozgina g‘am va alam deb o‘zini o‘ldirayotganlarning gunohi birovni o‘ldirishdan ko‘ra og‘irroq ekanligini bildik. Biroq, bundan ham eng achinarlisi, birovlarning yolg‘on-yashiq gaplariga uchib, “fatvo”lariga aldanib, begunoh mo‘min-musulmonlarni o‘ldirishga qasd qilib o‘zini o‘ldirishning gunohi bundan necha barobar og‘irroq hisoblanadi. Bu shahidlik emas, bu qahramonlik ham emas, balki xudkushlikdir.

Uychi tumani "Devona bobo" jome masjidi imom-xatibi

Abdufattoh Musaxanov

Manba: @Softalimotlar

MAQOLA