Sayt test holatida ishlamoqda!
31 Mart, 2025   |   2 Shavvol, 1446

Toshkent shahri
Tong
04:48
Quyosh
06:08
Peshin
12:32
Asr
16:55
Shom
18:50
Xufton
20:05
Bismillah
31 Mart, 2025, 2 Shavvol, 1446

"Fatvo berishga kimlar haqli?" mavzusida tadbir o‘tkazildi

18.03.2025   10520   1 min.

Toshkent islom instituti talabalari uchun “Fatvo berishga kim haqli?” mavzusida tadbir tashkil etildi. Tadbirda “Aqoid va fiqhiy fanlar” kafedrasi dots.nti, islomshunoslik fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD) Saidjamol Masayitov ma’ruza qildi.

Shuningdek, Yoshlar bilan ishlash, ma’naviyat va ma’rifat bo‘limi boshlig‘i Bahriddin Parpiyev va professor-o‘qituvchilar ishtirok etishdi. 

Shubhasiz, islomda fatvoning o‘rni va ta’siri muhim bo‘lishi bilan birga o‘ta mas’uliyatli vazifa ham hisoblanadi. Chunki fatvodan Allohning hukmlarini bayon qilish maqsad qilinib, unda halol-harom, savob-gunoh  kabi  me’yorlar ko‘rsatib beriladi. Fatvo berish o‘ta mas’uliyatli ish bo‘lib, fatvo beruvchi Alloh va Uning rasuli nomidan gapiradi.

Talabalarga mavzu yuzasidan atroflicha tushuntirishlar berildi. 

O‘zbekiston musulmonlari idorasi 
Matbuot xizmati

Boshqa maqolalar
Maqolalar

Hayot ezgulik va yaxshilik tufayli doim yorug‘ va bardavom

29.03.2025   6253   5 min.
Hayot ezgulik va yaxshilik tufayli doim yorug‘ va bardavom

Munosabat

Allohga shukrki, bu yilgi Ramazon oyi yurtimizda yanada fayzli,  barakali o‘tmoqda. Mahallayu guzarlarda, xonadonlarda xayru saxovat tadbirlari, ehtiyojmand insonlarga yordam qo‘lini cho‘zish kabi savobi ulug‘ amallar uyushqoqlik bilan amalga oshirilmoqda. Shubhasiz, ulug‘ ayyom kunlarining bunday shukuhli o‘tishi, oilalardagi quvonchu shodliklar Yaratgan Parvardigorning diyorimizga ato etgan tinchlik ne’matidandir.

25 mart kuni yurtimizning barcha hududlarida ehson dasturxonlari yozilib, iftorlik marosimlari o‘tkazilgani muborak oy shukuhini yanada oshirdi. Ularga oltmish mingdan ziyod hamyurtlarimiz taklif etilib, ro‘zadoru ehtiyojmandlar, nuroniy otaxon-onaxonlar, duogo‘y mo‘ysafidlarning ko‘ngli olindi.

Prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev poytaxtimizda tashkil etilgan iftorlikda ishtirok etib, nutq so‘zladi. Ezgu duolar ila o‘tgan tadbirda qalblarimiz shodlikka to‘lib, yana bir bor shukronalik hissini tuydik. Albatta, bunday xayrli amallarning ajru savoblari ham ulkan bo‘ladi.

Ramazon oyida yurtimizda yetim-yesir, beva-bechora, bemorlar va ehtiyojmandlar holidan xabar olish, ro‘zadorlarga iftorlik qilib berishdek savobli amallar necha asrlik ezgu an’analarimizdan. Bunday xayrli tashabbuslar kun sayin kengayib borayotgani mamlakatimizga fayz-baraka yog‘ilib turganidan yana bir nishona.

Mohi Ramazon nafaqat shaxs kamoli, nafs tarbiyasida, balki jamiyatga bir qancha ijobiy ta’sir ko‘rsatishi jihatidan ham ahamiyatli. Bu oyda kishilar o‘zaro mehr-muhabbat va hamjihatlikda bo‘ladi. Hamma bir vaqtda ro‘za tutib, taomlanishni boshlashi jamiyatda birlik va bir-birini tushunish hissini kuchaytiradi. Kambag‘allarga yordam berish, ehsonlar qilish orqali kam ta’minlangan qatlamning turmush darajasi yaxshilanadi.

Prezidentimiz o‘z nutqida bugunning dolzarb vazifasi — farzandlarimizni ilm-ma’rifatga targ‘ib etish, yot g‘oyalar ta’siridan saqlash borasida imom-xatiblar, ko‘pni ko‘rgan otaxon va onaxonlar, mahalla faollari, hojilarimizning o‘rni beqiyos ekaniga urg‘u qaratdi. Jamiyatimizdagi ezgu ishlarda din peshvolari, nuroniylar, keng jamoatchiligimiz faol ishtirok etayotganini minnatdorlik bilan ta’kidladi.

Bu samimiy e’tirof bizga yanada katta mas’uliyat yuklab, yoshlarni tashqi ta’sirlardan himoyalash borasida bundan-da faol bo‘lishga undaydi.

O‘tkazilgan iftorliklarning fazilatlariga kelsak, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning mana bu hadislari yodga tushadi:

“Ro‘zadorga iftorlik bergan odam, o‘sha ro‘zadorning ajriga teng savob oladi” (Imom Termiziy rivoyati). Bu hadisdan anglashiladiki, iftorlik ulashish insonga ulkan savob va baraka olib keladi. Uyda oila a’zolari bilan, qo‘ni-qo‘shni, kam ta’minlangan kishilar va muhtojlar bilan birga iftorlik qilish islom axloqining muhim qismidir. Chunki Alloh taolo bizlarni bir-birimizga yordam berish, mehr-oqibat ko‘rsatishga buyuradi. Islom dini mehr-oqibatni insonning eng ulug‘ xislatlaridan biri sifatida ulug‘laydi.

Bunday ajri ulug‘ ishlar Ramazon hayiti kunlarida ham davom etadi. Bu kun xursandchilik qilinadigan, qavm-qarindoshlar, yoru do‘stlar o‘zaro diydorlashib, bir-birlaridan hol-ahvol so‘raydigan, Alloh taoloning fazlu marhamati yog‘iladigan kundir. Shuning uchun ham iyd kunlari butun yurtimizda keng miqyosda nishonlanadi.

Kecha davlatimiz rahbarining “Ramazon hayitini nishonlash to‘g‘risida”gi qarori e’lon qilindi. Unda bu kunlarni bayramona o‘tkazish, mahallalarda o‘zaro hurmat va mehr-oqibat qadriyatlarini tarannum etish, ehtiyojmandlarga yordam ko‘rsatish bo‘yicha zaruriy tavsiyalar berildi.

Albatta, bunday bayramlar, shodiyonalar tinch-osoyishta elga tatiydi. Zero, tinchlik va totuvlik har bir jamiyatning eng katta boyligi hisoblanadi. Yurtimizda tinchlik-osoyishtalik hukm surishi Allohning buyuk ne’matidir. Buni qadrlashimiz va shukrona qilishimiz lozim. Bayram kunlarida, garchi ayb boshqa tomonda bo‘lsa ham, o‘zimiz borib, do‘stlik va og‘a-inilik rishtalarini tiklasak, katta ajr-savobga erishamiz.

Yana bir narsani eslatib o‘tish lozim: bu hayit kunlarini azaga, hafagarchilikka aylantirmaslik kerak. O‘tganlarni eslash, ruhlarini shod etib, duoyi hayrlar qilish yaxshi amal. Lekin bular bayram shukuhiga ta’sir qilmasligi zarur. Bu kunlarda yaqinlarini yo‘qotgan xonadonlarga borib, yaralarini yangilab yurish musulmonga yarashmaydi. Shunday ekan, bu ayyomni shodiyona bilan o‘tkazaylik.

Hayit chinakam bayram ekan, bu kunda bir-birimizga xursandchilik ulashaylik. Imkon bo‘lsa, ahli oilamiz, farzandlarimizga hadyalar beraylik. Oilalarda nafaqat Ramazon oyi, hayit kunlari, balki boshqa paytlarda ham bayramona kayfiyat hukm sursin.

Davlatimiz rahbari o‘z so‘zida buyuk mutafakkir Alisher Navoiy bobomizning “Yaxshilarning ishi — yaxshilik qilishdir”, degan hikmatini bejiz tilga olmadi. Ramazon oyi tufayli nafslarimiz imkon qadar tarbiyalandi, go‘zal xulqqa, o‘zgalarga yordam berish kabi yaxshi xislatlarga odatlandik. O‘zimizni yomon odat va ishlardan tiyishni o‘rgandik. Endi mana shu odatni saqlab qolib, bundan keyin ham davom ettirishga harakat qilaylik. Erishgan ma’naviy darajamizni bir umrga saqlab qolishga intilaylik. Zero, Yurtboshimiz ta’kidlaganidek, bu hayot aynan ezgulik va yaxshilik tufayli doimo yorug‘ va bardavomdir.

 

Shayx Nuriddin XOLIQNAZAR,

O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy

Maqolalar