Bismillahir Rohmanir Rohiym
Savol: Zotdor qo‘yimiz bor. Dumbasi kattaligi uchun kestirmoqchi edik. Veterinar oshiqchasini operatsiya qilib, kesib berar ekan. Hayvon tirik bo‘ladi va yana yashab ketadi. Bismillahni aytib kesib beradi. Dumbaning kesilgan qismini yeyish hukmi nima bo‘ladi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Tirik hayvondan kesib olingan a’zoni, garchi “bismillah” aytib kesgan bo‘lsa ham yeyish halol emas. Chunki Abu Voqid al-Laysiy roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda bunday deyiladi: “Nabiy sollallohu alayhi vasallam Madinaga kelganlarida ular tuyalarning o‘rkachlarini yorar va qo‘ylarning dumbasini kesib olar edilar. Bas, u zot: “Tirik holdagi hayvondan kesib olingan narsa, o‘limtikdir, yeyilmaydi”, dedilar” (Imom Termiziy va Abu Dovud rivoyati). Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.
"Agar shogird shayxulislom, agar qozidur,
Agar ustoz rozi – Tangri rozidur.
Alisher Navoiy
Alloh taolo Qur’oni karimda: "Alloh sizlardan iymon keltirgan ilm ato etilgan zotlarni (baland) daraja (martaba)larga ko‘tarur" (Mujodala 11 oyat) deb marhamat qiladi.
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam: “Sizlarga saxiylar saxiysining xabarini beraymi? Saxiylarning saxiysi Allohdir. Men odam bolasining eng saxiysiman. Mendan keyin sizdan eng saxiyingiz, ilm o‘rganib, ilmini tarqatgan odamdir. U qiyomat kuni yolg‘iz o‘zi bir ummat bo‘lgan holida tiriltiriladi”, deganlar.
Albatta, ustozlar mana shunday yuksak mukofotlarga loyiq zotlardir.
Odamlarga harf o‘rgatib, savodini chiqarish eng yaxshi ta’lim, desak mubolag‘a bo‘lmaydi. Chunki biz butun hayotimiz davomida shu ustozlarimiz o‘rgatgan xarflardan foydalanib o‘qiymiz, yozamiz va ilmimizni oshirishda davom etamiz.
Ali ibn Abu Tolib roziyallohu anhuning bunday gapi bor: “O‘qishni bilsangiz, har bir inson bir kitobdir”. Mana shu kitobning qulfiga kalit topib, ilk xarflarni o‘rgatuvchi zotlar albatta ustozlarimizdir.
Abu Homid G‘azzoliy aytadi: “Agar sen ta’lim oluvchi bo‘lsang ustozing huzurida qo‘yidagi ishlarga amal qilishing shart: salom berish va kirishga izn so‘rash, behuda gaplarni gapirmaslik, ruxsatsiz so‘zlamaslik, "falonchi bu haqida boshqacharoq gapirgan edi" deb odobsizlik qilmaslik, odamlar "shogirdi ustozidan bilimdon ekan”, deyishlari uchun ustoz bilan bahslashmaslik, ustoz o‘rnidan turganida shogird ham o‘rnidan turishi”.
Keling, azizlar, faqat bir sana munosabati bilangina emas, ustozlarga doimiy ehtirom ko‘rsataylik. Zero, marifatparvar ajdodlarimiz aytganlaridek, dunyo imoratlari ichida eng ulug‘i maktab bo‘lsa, kasblarning ichida eng sharaflisi muallimlikdir.
Shamsutdin domla Shermatov,
Sho‘rchi tumanidagi " Mengto‘ra hojibobo" jome masjidi imom xatibi