Яхшилар ёди 

Бутун дунё аҳолисининг тинчини бузган кўринмас ёв – коронавирус инфекцияси башариятнинг сабрини синовдан ўтказмоқда. Бу офат, афсуски,  юртимизни ҳам четлаб ўтмади. Вабо диёримизнинг кўзга кўринган, таниқли аҳли илмларини орамиздан олиб кетди.

Яқиндагина Бухорои шарифлик машҳур олим Мансур домла Нуруллаев, самарқандлик имом Мустафоқул домла Меликовни охират сафарига кузатган эдик. Куни кеча Тошкент вилояти бош имом-хатиби, таниқли олим Хайруллоҳ домла Турматов ҳам мангу оламга риҳлат қилдилар.

Истиржо, яъни “Иннаа лиллаҳи ва иннаа илайҳи рожиъун”ни такрорлаб, афсус билан айтамизки, домламиз коронавирус касаллиги ва сурункали хасталиклар оқибатида вафот этдилар.

Устоз Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институтини тугатиб, узоқ йиллар Тошкент вилоятидаги “Четсув”, “Қорабоғ”, “Зангиота” жоме масжидларида имом-хатиб бўлиб ишладилар. Ангрен шаҳар бош имом-хатиби вазифаларида ишлаганларини кўпчилик мамнуният билан эслайди. Чунки марҳум устозимиз жуда кўплаб инсонларга меҳр-мурувват кўрсатиб, уларнинг кўнглини тоғдек кўтардилар.

Мен домла билан Ўзбекистон мусулмонлари идораси Тошкент вилояти вакиллигида ишлаб, у кишидан жуда кўп сабоқлар олдим. Сабоқ олиш деганда, фақат илм ўрганиш эмас, балки одамлар билан муомала қилиш, уларга тўғри йўлни кўрсатиш, масжидларни обод қилиш, тарихий қадамжоларни файзли масканга айлантириш ҳам аслида катта ҳаётий дарсдир.

Шу билан бирга, самимийлик, соддадиллик ва очиқчеҳралик каби фазилатлар ҳаммада бўлиши мумкин. Лекин бу фазилатлар ҳаммани ҳам безайвермайди. Бунинг учун сўз билан амал уйғун бўлиши керак. Устозимиз худди шу фазилатлари билан эл назарига тушган инсон эди.

Домла 2014 йилдан шу пайтгача, яъни олти йил мобайнида Тошкент вилояти бош имом-хатиби сифатида 60 йилга ҳам сиғмайдиган савобли ишларни қилишга улгурдилар. Тошкент вилоятида айни пайтда 226 та масжид фаолият юритмоқда.

Сўнгги уч ойда домламиз иккита масжид: Олмалиқдаги “Ҳилол” ва Юқори Чирчиқ туманидаги “Моз ибн Жабал” жомеларини очиб бердилар. Вилоятимиздаги 57 та масжидни қайта қуриш ва реконструкиця қилишга бош-қош бўлдилар. Ҳомийларни жалб қилган ҳолда кўплаб талабаларнинг ўқув-шартнома пулларини тўлашга кўмаклашдилар.

Имом Муслим ривоят қилган ҳадисда Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам марҳамат қиладилар: “Аллоҳ таоло инсонлардан илмни бирданига олиб қўймайди. Балки олимларни вафот эттириш орқали улар билан бирга илмни ҳам кўтаради...” Бу ҳадис тилимизга: “Олимнинг ўлими – оламнинг ўлими” сифатида нақл этилади.

Марҳум имом домламиз динимиз ғамини ейдиган, кўпчиликнинг ҳурматига сазовор саховатпеша инсон эдилар. Айтиш мумкинки, марҳум аҳли илм қисқа умри давомида кўплаб савобли ишларни қилишга улгурди.

Аллоҳ таоло Хайруллоҳ домланинг ётган жойларини кенг, нурли этиб, ҳаётлари давомида бажарган барча солиҳ амалларини ўзларига ҳамроҳ айласин. Ўзи рози бўлиб, Наим жаннатлари билан сийласин.

Марҳум домлаимизнинг оила аъзоларига, барча яқинларига, мухлисларига, муҳибларига ҳамдардлик билдираман.

Миродил МИРЖАЛИЛОВ,

Тошкент вилояти бош имом-хатиби ўринбосари

\

Қорақалпоғистон Республикаси Қозиёти

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Уламолар Кенгаши диний соҳада кўп йиллар самарали хизмат қилган, жонкуяр уламо, фидоий инсон Тошкент вилояти бош имом-хатиби Хайруллоҳ домла Турматовнинг вафоти муносабати билан чуқур таъзия изҳор этади.
Раҳматли Хайруллоҳ домла Турматов Имом Бухорий номидаги Тошкент ислом институтида таълим олган, меҳнат фаолияти давомида Тошкент вилоятидаги "Четсув", "Қорабоғ", “Зангиота” жоме масжидлари имом-хатиби, Ангрен шаҳри бош имом-хатиби ва Тошкент вилояти бош имом-хатиби вазифаларида фидокорона хизмат қилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси жамоаси ушбу оғир мусибатга чин қалбдан шерик эканини изҳор этади. Барчамизни Аллоҳ таоло яратган. Тақдирларимизни иҳота қилувчи ягона Зот ҳам фақатгина Роббимизнинг Ўзидир. Қуръони каримда: “…Албатта, биз Аллоҳнинг ихтиёридамиз ва албатта, биз Унинг ҳузурига қайтувчилармиз…” (Бақара, 156) дейилган.
Аллоҳ таоло охират сафарига кузатилаётган бу дин хизматчисини мағфиратига олсин, яқинларига сабру жамил бериб, қазои қадарини имон ила, розилик ила қарши олганлар қаторида ажру мукофотлар ато этсин.
Хайруллоҳ домла Турматовга уламолар, имом-хатиблар, имом ноиблар, жоме масжидлардаги ҳар бир масъул ходим ҳамда қалблари Аллоҳнинг байтига боғланган қадрли инсонларнинг эҳтироми баланд ва юксак эди.
Фаолиятлари давомида жоме масжидларни обод ва кўркам, намозхонларни ибодат қилишлари учун муносиб ва замонавий шарт-шароитларга эга бўлиши йўлида тиним билмай меҳнат қилаётган эдилар...
Ҳадиси қудсийлардан бирида айтилади: “Эй Одам фарзанди! …Албатта, Мен сизларнинг суратингизга ҳам, чиройингизга ҳам қарамайман. Балки қалбингизга қарайман ва сизлардаги яхши хислатлардан рози бўламан”. Раҳматли Хайруллоҳ домла Турматов ҳам ана шундай яхши хислатлар, эзгу фазилатлар соҳиби эди.
Аллоҳ таоло марҳум уламони Ўз мағфиратига олсин, чеккан дардларини гуноҳларига каффорат айласин, иймонларини саломат қилсин, солиҳ амалларини ўзларига ҳамроҳ этсин. Охиратларини обод этиб, жойларини Фирдавс жаннатларидан қилсин!
Ҳақ таоло марҳум олимнинг аҳли оиласи, фарзанду аржумандлари ва яқинларига чиройли сабр бериб, бу мусибатларини яхшиликлар ила тўлдирсин. Биз Буюк Парвардигордан дуо қилиб сўраймизки, марҳум олимни ўзининг чексиз раҳматига олсин, жаннат боғларига дохил этсин.

Иннаа лиллааҳи ва иннаа илайҳи рожиъуун.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Жума намози тугаши билан бир йигит эшигим олдида мени кутиб турган экан. Келинг, ибодатлар қабул бўлсин, жума муборак бўлсин, дедим. Йигит гап бошлаб: “Домла, ҳозир мавъизангиздан жуда таьсирландим... Етимлар, муҳтожлар, заифлар, кўмаккка муҳтожлар ҳақида шундай гапирдингизки, қалбим юмшаб, кўзимга ёш келди... Ният қилдим, яқинда укам уйланяпти, мен катта акаман, Худога шукр тадбиркорман. Шунинг учун уйдагилар билан маслаҳатлашиб, тўй ошига кетадиган харажатларни Меҳрибонлик уйи тарбияланувчиларига эҳсон қилсам. Шунда Аллоҳ розилигини топармидим...

Мен эса:  жуда яхши ўйлабсиз, дея жавоб бердим. Шу тариқа пойтахтдаги 30-сонли Мехрибонлик уйида юздан ортиқ тарбияланувчи болаларга эҳсон дастурхони ёзилиб, ош дамланди. Шунингдек, ўқув-муолажа хоналаридан бири таъмирлаб бериладиган бўлди. Қуръон тиловат қилиниб, дуолар қилинди, ўксик қалб эгалари бу хайрли ишлардан хурсанд бўлдилар.

Етимларга ёрдам бериш ниҳоятда савобли иш. Етимларга овқат, кийим-кечак, таълим ва тарбия бериш ўзига тўқларнинг зиммасидаги бурчдир. Шундай қилинса, етим жамият учун фойдали шахс бўлиб етишади. Аллоҳ таоло «Бақара» сурасида айтади: «Яхшилик юзингизни машриқ ёки мағриб томонга буришингизда эмас. Лекин яхшилик, ким Аллоҳга, охират кунига, фаришталарга, китобга, Пайғамбарларга иймон келтирса ва яхши кўрган молини қариндошларга, етимларга, мискинларга, ватангадоларга, тиланчиларга, қул озод қилишга берса, намозни қоим қилса, закот берса. Аҳд қилганда аҳдига вафо қилувчилар, камбағаллик, қийинчилик пайтида ва шиддат вақтида ҳам сабр қилувчиларга хосдир. Ана ўшалар содиқ бўлганлардир. Ана ўшалар тақводорлардир» (177-оят).

Демак минбарларда айтилаётган мавъизалар, ваъз ва насиҳатлар бежиз кетмаяпти. Биргина мусулмоннинг қалби, ҳаётидаги ўзгартиришнинг гувоҳи бўлиб, шукрлар ичра айтамизки, шу тариқа жамият ҳам секин аста ислоҳ бўлади. Зеро ақл эгалари Аллоҳнинг оятларидан, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадисларидан эслатма олиб, ўзларига хулоса чиқараверадилар. 

Одил Холмуродов

Тошкент шаҳар “Ал Бадр” жоме масжиди имоми-хатиби

Хоразм вилоятининг Тупроққалъа туманида янги масжид қурилади. Масжид учун маҳаллий ҳокимлик томонидан туман марказидан 130 км узоқда жойлашган “Тупроққалъа маскани” маҳалласидан 60 сотих ер ажратилди. Хоразм-Бухоро вилоятлари чегарасида жойлашган Тупроққалъа маскани, Саримой, Нукус, Хазорасп маҳаллалари аҳлининг кўп йиллик орзулари ушаладиган бўлди. 9 минг аҳоли истиқомат қиладиган тўрт ҳудудда бирорта масжид йўқ эди, энг яқини Хазорасп туманидаги “Шайх Қосим бобо” масжиди бўлиб, 120 километр масофани ташкил этади.

Куни кеча эзгу ният ва хайрли дуолар билан пойдевор учун тамал тоши қўйилди. Ибодат уйига шу жойда ўтов қуриб яшаб, Эшон номи билан халқ орасида маълум бўлган солиҳ бир зот шарафига “Ўтовли Эшон” номи берилди.

“Тупроққалъа туманида тўртта масжид бўлиб, асосан туман марказида жойлашган. Қурилиши режалаштирилаётган ушбу масжидга 5-10 йилдан буён эҳтиёж мавжуд эди. Тегишли рухсат асосида халқ ҳашари билан қурилиш ишларини бошлаймиз. Аллоҳ насиб этса келаси йили Рамазон ҳайитига битказишни режалашатиряпмиз”, дейди вилоят бош имом-хатиби Хайруллоҳ домла Абдуллаев. Ибодатгоҳ Хоразм меъморчилик анъаналари асосида замонавий талаблар уйғунлигида барпо этилади. Хонақоҳ 160 кишига мўлжалланган бўлса, ҳовли ва атроф саҳнлари билан 250 га яқин намозхонни сиғдиради.

 Аллоҳнинг байтини бунёд этишдек хайрли амалга бел боғлаган уста-ҳунармандлар, барча фидоий инсонларга Тангримиздан куч-қувват тилаб, янги масжид мўмин мусулмонларнинг шодлигига сабаб бўлишини тилаб қоламиз.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси

Масжидлар бўлими