muslim.uz
Арслонлар қаерда яшайди?
Арслон – мушуксимонлар оиласига мансуб бўлиб, йирик сут эмизувчи ваҳший ҳайвондир.
Эркак арслоннинг оғирлиги 160-180 кг атрофида бўлиб, баъзиларининг вазни 230 кг бўлиши мумкин. Узунлиги 3 метрга, ердан баландлиги бир метрга етади.
Урғочи шер эркагига қараганда ҳар тарафдан 30 см қисқароқ бўлади.
Арслоннинг тезлиги соатига 55 км.га етади.
Улар асосан кечқурун ов қилади.
Одатда урғочи шерлар ов қилади. Эркак арслон эса жамоани мудофаа қилади.
Жамоада 5 та урғочи, 2 та эркак шер бўлади. Айрим ҳолларда жамоа аъзоларининг сони 40 тагача етиши мумкин.
Ким ов қилишидан қатъи назар ўлжани ейишни эркак арслон бошлаб беради. У бир ўтиришда 35 килогача гўшт ейиши мумкин.
Эркак арслон бир ўзи ов қилади. Агар ўлжа катта бўлса, у ҳолда гуруҳ бўлиб ов қилади. Ўлжани қўлга киритгач, уни бўғзидан тишлаб, ўлгунича кутиб туради. Ўлгач, салқин жойга судраб олиб бориб, ўша ерда ейди. 270 кг келадиган зебрани бир ўзи сояга судраб бориши мумкин. Бу оғирликдаги ҳайвонни 5-6 киши судрай олади.
Қари ва ярадор арслон одамга ҳам ҳужум қилиши мумкин.
Арслонлар асосан Марказий Африка минтақасининг қўриқланадиган ҳудудлари, Осиёнинг Арабистон ярим ороли, Кичик, Олд ва Жанубий Осиё, Ҳиндистон каби мамлакатларнинг саҳро, саванна ва дарё бўйидаги ўрмонларида яшайди.
Бундан ташқари дунёнинг кўплаб мамлакатларидаги ҳайвонот боғларида ҳам арслонлар оила бўлиб яшайди.
Унинг наъраси 8 км узоқликдан эшитилиши мумкин.
Ҳар 2 йилда бир марта 3-4 тадан болалайди. Ҳомиладорлик даври 4-5 ой бўлиб, болалари 6-7 ёшида вояга етади. Эркак арслон 3 ёшга етганда, боши ва бўйин атрофидан ёл чиқади.
Арслоннинг баъзи турлари Халқаро табиатни муҳофаза қилиш ташкилотининг қизил китобига киритилган.
Интернет маълумотлари асосида
Нозимжон Иминжонов тайёрлади
Пайғамбарлар ҳаётлари бизларга ўрнак
Шу йилнинг йил 26 декабрь куни “Шайх Зайниддин” жоме масжидида имконияти чекланганлар учун навбатдаги диний-маърифий суҳбат ташкил қилинди.
Тадбирда Қуръони каримда зикр этилган 25 та пайғамбарларнинг қиссаларини ўрганиш бўйича намойиш этилган кўргазма имконияти чекланганларда катта қизиқиш уйғотди.
Юсуф алайҳиссалом қиссаларини Тошкент шаҳар Юнусобод тумани отинойиси Инағомова Муборак слайд кўргазмали кўринишда ўтказди.
Аллоҳ таоло пайғамбарларга берган юксак одоб, улкан сабр ва илм уларнинг даражалари юксалишига олиб келгани, ҳар бир пайғамбарнинг қиссаси бизларга катта ибрат экани таъкидланди.
Тингловчилар эшитиш ва гапириш имкониятидан маҳрум бўлганлиги учун слайд кўринишдаги суҳбатлар улардаги қизиқишнинг ортишига сабаб бўлмоқда.
Тадбирда Ўзбекистон Мусулмонлари идораси мутахассиси, Тошкент шаҳар ҳокимияти вакиллари ва шаҳар отинойилари қатнашишди.
Суҳбат якунида тингловчилар Юсуф алайҳиссалом ва бошқа пайғамбарлар ҳақида турли саволлар беришди.
Ўзбекистон Мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Ўзимизни ҳисоб-китоб қилайлик!
Нафсни тергаш, уни солиҳ бўлиши учун доимо интилиш банда қилиши лозим бўлган энг муҳим ишлардандир. Инсон доим хато қилади. Нафсни текшириш орқали мана шундай хатолар тафтиш қилинади ва нафсга бу борада танбеҳ бериб, насиҳат қилиб, жаннат неъматлари эслатилади, охират азобидан қўрқитилади. Бу масалада умматнинг салафлари бизга энг гўзал намунадирлар. Чунки, уларнинг қалблари доим Аллоҳга боғлиқ эди. Ўзлари ер юзида юрсаларда, қалблари самода эди. Улардан бирлари бирорта хатони содир этса ёки бир амалда камчиликка йўл қўйса, дарҳол уни тузатишга киришар, нафсини бу ишдан қайтариб, койир эди. Натижада унинг қалби фақат яхши нарсанигина буюрадиган бўлиб қолган эди.
Инсон борки, ожизлиги сабаб нафсининг сўзига кириб гуноҳга қўл уради. Тирик эканмиз қилган гуноҳларимизга тавба қилиб, кечирилиш пайидан бўлишимиз керак. Бунинг учун биз ҳам ўтган улуғларимиздан ўрнак олиб, ўзимизни тафтиш қилишимиз лозим. Буни муҳосабатун нафс, яъни нафсни ҳисоб-китоб қилиш дейилади.
Нафс инсонни доим ёмонликка бошлайди. Биз эса нафсимизни тўғри йўлга чорлаб, жиловини ўша тарафга буриб туришимиз лозим.
Нафсни муҳосаба қилиш – уни тергаб, хатоларини эслатиб, ўша хатоларга тавба қилиб, ютуқлари бўлса, бунинг учун Аллоҳга ҳамд айтиш ва янада яхшироқ бўлишга уринишдир.
Дунё ишларига бир назар солайлик.
Бир неча дўконлари бор оддий савдогар одам эрталаб шогирдларини “Сен бу дўконда савдо қиласан, сен эса мана бунда” деб, дўконларга бирма-бир тақсимлаб чиқади.
Кечгача улардан хабар олиб, “Тинчмисизлар? Савдо яхши кетяптими? Қийинчилик йўқми? Бирор нарсани арзон сотиб қўймадингларми?” деб туради.
Кеч тушгач, ҳамма шогирдларини бир жойга тўпланишларини тайинлайди. Улар келишгач, “Хўш, сен бугун қанча савдо қилдинг? Нималарни сотдинг? Насия савдо бўлмадими ишқилиб?” деб сўрайди. Бошқасига юзланиб: “Сенда нима гап? Фалончи қарзини олиб келдими?” дейди.
Охирида ҳисоб-китоблар натижаси, кўрилган фойда ва зарарлар маълум бўлгандан кейин савдоси кўп бўлган шогирдига “Барака топ! Шундай давом эт!” дейди. Камроқ пул топган ёки насияга савдо қилган шогирдига эса “Нега насияга сотдинг? Ўзи дастмоямиз кам бўлса! Нега яхши савдо қилмадинг? Нега фалон маҳсулотни арзонга сотиб қўйдинг?” деб танбеҳ беради. Шу тарзда ҳисоб-китоб қилиб бўлгач, эртанги кун учун яна топшириқлар беради.
Дунёимиз, тижоратимиз учун жон куйдиргандек, нафсимиз ислоҳи учун ҳам жон куйдириб, уни ҳам шундай тафтиш қиляпмизми?
Ҳар куни эрта тонгдан яхши ишлар бажаришни ният қилиб, кунни бошлаяпмизми? Кеч тушгач, қилган ниятимизнинг қанчасини амалга оширдик, қанчасини оширолмадик, ўйлаб кўряпмизми? Эришган ютуқларимиз, қилган солиҳ амалларимиз учун Роббимизга ҳамд айтиб, йўл қўйган хато-камчиликларимиз, содир этган гуноҳларимиз учун истиғфор айтиб, тавба қиляпмизми?
Савдо ишида касодга учрасак, пулни, дастмояни йўқотамиз. Аммо ўлиб қолмаймиз, оч қолмаймиз. Йўқотилган пулларнинг ўрнини тўлдирса бўлади. Пул йўқолди, ўғри олиб кетди, сувга чўкиб кетди, ёниб кетди, мусодара бўлиб кетди дегани ҳаёт тугади дегани эмас!
Аммо қилинган гуноҳлар, хатолар, қолдирилган фарз, вожиб, суннат ва бошқа солиҳ амаллар охиратнинг бой берилишига олиб келиши мумкин.
Нега дунё ишига катта эътибор бериб, пулни йўқотмаслик учун катта-катта ҳисобларни амалга ошириб, керак бўлса, иқтисодчи, йирик тадбиркорлардан маслаҳат сўраймиз-у, аммо бизнинг икки дунёимизда бахт-саодатга эришишимиз кафолати бўлган солиҳ амаллар, охират ғамига бунчалик эътибор бермаймиз?! Билмаган нарсаларимизни илм аҳлларидан сўрамаймиз?!
Ахир дунё ҳаёти вақтинчалик, охират ҳаёти эса абадий-ку!
Қилаётган гуноҳларимизга, инсонларга берадиган озор ва зулмларимизга, бировнинг ҳаққини ейишимизга, ўғрилик қилишимизга, ғийбат, ёлғон, ҳасад ва бошқа маъсиятларга охиратда нима деб жавоб беришимизни ўйлайлик!
Оғир ҳисобга дучор бўлмаслик учун гуноҳларимизга чин тавба қилиб, ихлос билан истиғфор айтайлик!
Ҳазрати Умар розияллоҳу анҳу “(Охиратда) ҳисоб-китоб қилинишингиздан олдин (бу дунёда) ўзларингизни ҳисоб-китоб қилинглар!” деганлар.
Сўзимизни бир ривоят билан якунлаймиз:
Ибн Симмадан нақл қилинади: “Бир куни у киши ўз нафсларини тафтиш қилиб ўтирган эдилар. Умрларини ҳисобладилар. Қарасалар, 60 йил умр кўрибдилар. Бу йилларни кунларга бўлиб чиқдилар. 21500 (йигирма бир минг беш юз) кун чиқди. Натижани кўриб қичқириб юбордилар ва: “Ҳолимга вой! Фалокат! Аллоҳга 21000 (йигирма бир минг)та гуноҳ билан рўбарў бўламанми?! Агар ҳар куни ўн мингтадан гуноҳ қилган бўлсам, унда ҳолим нима кечади?!” дедилар-да, хушларидан кетиб йиқилдилар. Кейин қарашса, ўлиб қолган эканлар. Шунда бир кишининг: “Эҳ, сиз олий фирдавс жаннатига қанчалар тез югуриб ўтиб кетдингиз-а!” деганини ҳамма эшитди”.
Имом Ғаззолий ушбу ривоятга қўшимча тарзда шундай дейдилар: “Банда ўз нафсини мана шундай муҳосаба қилиши керак. Қилган гуноҳларини ҳар соатда қалби ва аъзолари билан ўйлаб надомат қилиши керак. Агар банда ҳар бир гуноҳ қилган пайтда уйига биттадан тош ташлаб қўйса, тез кунда уйи умрига тенг миқдордаги тошларга тўлиб кетади. Лекин банда қилган гуноҳларини ҳеч эсламайди. Эсидан чиқариб юборади. Икки фаришта эса ҳаммасини ёзиб, ёдлаб боради. Аллоҳ таоло бу ҳақида шундай деган: “У (амаллар)ни Аллоҳ ҳисоблаб қўйган. Улар эса унутиб юборганлар” (Мужодала, 6)”.
Интернет маълумотларидан фойдаланиб
Нозимжон Иминжонов тайёрлади
«Муҳаммад алайҳиссаломнинг тараннуми» ёхуд Гёте мусулмон бўлганми?
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Ғарб дунёсининг энг буюк адибларидан Вольфганг фон Гёте: «Инсоният ҳар жиҳатдан Ҳазрати Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам олдида қарздордир», деб ҳам замондошларини, ҳам ХХ аср Оврўпасини ҳайратда қолдирган эди. Гёте Ислом ва унинг буюк Пайғамбарига нисбатан фавқулодда бир яқинлик кўрсатган ва бу ҳиссиётини 23 ёшларидан бошлаб сўнгги кунларигача, ҳатто сўнгги нафасига қадар очиқ-ойдин изҳор қилган эди.
Дунёда Исломга энг яқин ва одилона ўлчовлар билан ёндошган миллат олмон миллатидир. Бу алоқа, шубҳасиз Гётедан бошланган. Ундан анча олдин Лайбниц, Лессинг, Ҳербел каби файласуф ва адиблар ҳам илмий ва холис ўлчовлар ила Исломни тадқиқ қилганлар. Бироқ Гётенинг ўрни буткул ўзгача эди. Унинг ислом ҳақида илгари сурган тушунчаларини ташқаридаги исломга уйғун бир кишининг эмас, балки бу динга мансуб кишининг фикрлари сифатида қабул қилиш керак. Гётенинг Исломга нисбатан самимий ҳурмати унинг «Ҳазрати Муҳаммаднинг тараннуми» номли асари билан бошланади. У «Фауст»дан кейин энг буюк асар деб танилган «Шарқу Ғарб девони»да яққол намоён бўлди. Зотан, ёзувчи Қуръон нозил бўлган муборак Қадр кечасини алоҳида нишонлаганини ҳам тап тортмай эътироф этган. Гёте Ислом билан илк бор 23 ёшида – Қуръони каримнинг янги таржимасини ўқиш билан танишди.
Қуръоннинг илк лотинча таржимаси 1422 йилда Базелда, Теодор Библиандер томонидан амалга оширилган ва Мартин Лютернинг сўзбошиси билан нашр этилган эди, Бу таржима Қуръоннинг асл матнидан жуда узоқлигига ва ифодада жуда кўп хатолар борлигига қарамай, Гётени ҳайратда қолдирган ва у шундай деган эди:
«Қуръон китобларнинг китоби эканлигига исломий важиба (бурч) туфайли ишонаман».
Гёте ўқувчилари ва тингловчиларига Ислом инсоннинг фитратига энг уйғун дин эканлигини ҳамиша айтиб юрарди. Унинг қуйидаги сўзлари диққатга сазовор:
«Аллоҳ бирдир. У нуқсонсиз, сомаддир: У тугмади, туғилмади».
Маълумки, бу ифодалар Қуръондаги Ихлос сурасига оид таржиманинг айнисидир.
Гёте 1820 йилда келинининг касаллиги туфайли тортган изтиробини бир дўстига ёзган хатида бундай ифодалаган эди:
«Бу ўринда ҳам ўзимни Исломда тутишдан бошқа чорам қолмаяпти».
Гётенинг тақдир ҳақидаги тушунчалари ҳам исломийдир. «Устига номим ёзилмаган ўқ менга тегмайди», дейди унинг қаҳрамонларидан бири.
«Аллоҳнинг изни бўлмасдан томдан бир чумчуқ ҳам тушмайди», деган сўзлар ҳам Гёте қаламига мансубдир.
Гёте ўлимидан бир йил олдин Эккерманга бундай деган:
«Суюкли ўғлим, улуҳиййат фикридан бизнинг нечоғлик ҳам хабаримиз бор?! Бизнинг тор тасаввурларимиз у улуғ борлиқдан нималарни ҳам англата оларди? Бир турк каби Аллоҳни юз исми билан таъбир этсам ҳам, барибир у сўнгсиз қудрат олдида ҳеч нарса сўзламаган бўламан».
Гёте 1832 йилнинг 22 мартида ҳаётдан кўз юмди. Вафотидан олдин қўли билан кўксига тинмай «W» ҳарфини «чизар» эди. Лео Кеттер бу ҳолатни изоҳлаб, «W» Гётенинг илк исми бўлган Вольфгангта ишора, деб тушунтиради. Аммо шу нарса маълумки, Гёте Қуръон ҳарфларини ўрганиш учун узоқ муддат машқ қилган ва «Аллоҳ» лафзини арабийда жуда яхши ёза олган.
Ўлим олдидан кўп насоролар кўксиларига қўллари билан хоч расмини «чизишади», Гёте эса бунинг ўрнига «Аллоҳ» лафзини ёзган, деб ўйлаймиз. (Маълумингизки, «Аллоҳ» лафзининг бошидаги алиф бўлмаса ҳам, маъно ўзгармайди ва «лиллаҳ» ёзуви пайдо бўлади, унинг ёзилиши эса, «W» ҳарфига айнан ўхшашдир).
Манба: islom.uz
Болгарияда мусулмон жамоаларига давлат кўмак кўрсатади
Болгария Республикаси парламенти томонидан қабул қилинган "Дин тўғрисидаги қонун"га кўра, болгариялик мусулмонлар учун ҳар йили уч миллион евро миқдоридаги давлат ёрдами берилади. Ушбу мабла- Болгария муфтийлиги ихтиёрига топширилиши қайд этилган.
2013 йилда ўтказилган ҳисобга олиш дастурига кўра, ҳар бир дин вакилига йилига 5 евро миқдоридаги пул берилади.
Маълумот учун, Болгарияда етти миллион аҳоли яшайди. Шундан 1,5 миллиони мусулмонлар экани айтилган.
Қонун 2019 йилнинг 1 январидан кучга кириши эътироф этилган.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Мақолалар
