muslim.uz

muslim.uz

Жорий йилнинг 30 июнь куни эшитиш ва нутқида имконияти чекланганлар учун “Шайх Зайниддин” масжиди имом-хатиби Яҳё Абдураҳманов “Ғийбат ҳақида” маъруза қилиб берди.

Ғийбат ҳар бир жамият учун ёмон иллатлардан бўлиб, гуноҳи кабиралар қаторига киради. Инсон бошқаларни тили билан ғийбат қиладими, қўли билан кўрсатибми ёки имо-ишора биланми барибир гуноҳ қилган бўлади.

Имом Абу Довуд Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилган ҳадисда қуйидагилар айтилади:

«Эй Аллоҳнинг Расули, ғийбат нима?» деб сўрашди. «Биродарингни ўзига ёқмаган нарса билан эслашинг», дедилар. Шунда: «Биродаримда мен айтган нарса бўлса-чи, бунга нима дейсиз?» дейишди. «Агар айтганинг унда бўлса, ғийбат қилган бўласан, аммо айтганинг унда бўлмаса, бўҳтон қилган бўласан», деб жавоб қилдилар.

Ғийбатнинг ҳаром, гуноҳи кабиралардан эканини ҳамма уламолар бир овоздан таъкидлаганлар. Ғийбат ҳақида “Ҳужурот” сурасида баён қилинади:

«Баъзиларингиз баъзиларингизни ғийбат қилмасин. Бирортангиз ўзининг ўлган биродарининг гўштини ейишни яхши кўрурми? Ҳа, ёмон кўрасизлар. Аллоҳдан қўрқинглар! Албатта, Аллоҳ тавбани кўплаб қабул қилувчидир, ўта раҳмлидир» (12-оят).

Абу Барза Асламийдан ривоят қилинади:

«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Эй тили билан иймон келтириб, дилида иймон келтирмаганлар, мусулмонларни ғийбат қилманг ва уларнинг камчиликларини қидирманг. Кимки уларнинг камчилигини қидирса, Аллоҳ таоло ўша одамнинг камчилигини қидиради. Аллоҳ кимнинг камчилигини қидирса, уни уйида шарманда қилади», дедилар». Абу Довуд ривоят қилган. Охиратда ҳам ғийбатчилар жазосиз қолмайдилар.

Тадбир сўнггида имконияти чекланганлар томонидан берилган саволларга имом-хатиб томонидан жавоблар берилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

2019 йилнинг 1 июль куни Тошкент вилояти Олмалиқ шаҳар Кимёгарлар маданият саройида Ангрен, Олмалиқ, Оҳангарон шаҳар ва Пискент, Оҳангарон туманида фаолият олиб бораётган отинойилар учун Ўзбекистон мусулмонлари идораси Тошкент вилоят вакиллиги ҳамда Тошкент вилоят ҳокимлиги ташаббуси билан ўқув семинари ташкил этилди.

Семинарни Тошкент вилояти бош имом-хатиби Х.Турматов ҳамда Тошкент вилояти ҳокими ўринбосари А.Қўчқоровлар кириш сўзи билан очиб бердилар ва амалга оширилаётган ислоҳотлар, бугунги кунда диний соҳа ходимларининг, хусусан, отинойиларнинг олдида турган вазифалар ҳақида тўхталиб ўтдилар, қўйилган вазифаларни бажаришда, жамиятда юзага келаётган муаммоларни ҳал қилишда отинойиларнинг малакаси ва масъулиятини янада ошириш борасида фикр юритдилар, шунингдек, мана шу каби ўқув семинарлари отинойиларнинг фаолиятини янада яхшилашга, улар дуч келаётган масалаларга жавоб топишга хизмат қилажагини таъкидладилар.

Ўқув семинари давомида мутахассислар томонидан қилинган «Исломдаги ақидавий ва фиқҳий йўналишлар», «Мумтоз тасаввуф ва замонавий тариқатчилик», «Аёлларга хос фиқҳий масалалар, меъёрий ҳужжатларга риоя этилишини таъминлаш», «Ислом асосларини ғаразли мақсадларда бузиб талқин қилиш» мавзулари доирасида маърузалар тингланди, шундан сўнг отинойилар ўзларини қизиқтирган саволларга жавоб олдилар, фаолиятлари давомида дуч келаётган масалалалар юзасидан ўзаро фикр алмашдилар.

Таъкидлаш жоизки, бу каби ўқув семинари ҳафта охиригача 5 та ҳудудга бўлинган ҳолда Тошкент вилоятининг барча туман ва шаҳарларида фаолият олиб бораётган отинойилар учун ўтказилиши режалаштирилган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

قُلْ لِعِبَادِيَ الَّذِينَ آَمَنُوا يُقِيمُوا الصَّلَاةَ وَيُنْفِقُوا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ سِرًّا وَعَلَانِيَةً مِنْ قَبْلِ أَنْ يَأْتِيَ يَوْمٌ لَا بَيْعٌ فِيهِ وَلَا خِلَالٌ

"(Эй, Муҳаммад!) Имон келтирган бандаларимга айтинг, намозни баркамол адо этсинлар ҳамда савдо-сотиқ ва ошна-оғайнигарчилик бўлмайдиган кун (қиёмат) келмай туриб, Биз уларга ризқ қилиб берган нарсалардан хуфёна ва ошкора эҳсон қилсинлар!" (Иброҳим сураси, 31-оят).

Аллоҳ таоло мўмин бандаларига икки амал: намозни мукаммал адо этиш ва эҳсон қилишни буюрмоқда.

"...намозни баркамол адо этсинлар". Аллоҳ таоло аввало бандаларига намозни қоим қилишни буюрмоқда. Оятда Аллоҳ таоло намозни мукаммал адо этувчиларни "имон келтирган бандаларим" деб мадҳ этмоқда.

Муфассир Ибн Касир раҳимаҳуллоҳ ушбу оят тафсирида айтади: "Намозни баркамол адо этиш бу уни ўз вақтида, руку, саждалари, қаъда, ташаҳҳудини жойига қўйиб, хушу-хузу билан адо этишдир".

Абу Қатода розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Одамларнинг ичидаги ўғриларнинг энг ёмони намозидан ўғирлайдиган кишидир.

Саҳобалар: "Ё Расулуллоҳ, намозидан қандай ўғирлайди", дедилар.

У зот соллаллоҳу алайҳи васаллам: "У руку ва саждасини ва хушусини тўлиқ қилмайди", дедилар (Имом Аҳмад ривояти).

Аллоҳ таоло бошқа қатор оятларда ҳам мўминларга намозни баркамол адо этишга буюради: "(Эй, мўминлар!) Намозни баркамол адо этингиз, закотни берингиз ва Пайғамбарга итоат этингиз, зора (шунда) раҳм қилинсангиз" (Нур сураси, 56-оят); "Намозни (мукаммал) адо этингиз. Зеро, намоз мўминларга вақти тайин этилган ва (фарз деб) битилгандир" (Нисо сураси, 103-оят).

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қиёмат куни банда амаллари ичидан энг биринчи ҳисоб қилинадигани – унинг намозидир. Агар намози тўғри бўлса, аниқ ютуққа эришибди, нажот топибди. Агар намози фосид бўлса, шубҳасиз, ноумид бўлибди, ютқазибди”, деганлар (Имом Доримий, Имом Аҳмад ривояти).

"...хуфёна ва ошкора эҳсон қилсинлар". Ибодатларнинг энг афзали махфий қилинганидир. Чунки бундай амал риёдан узоқ бўлади. Аммо тоатни ошкор қилишдан одамларга яхшиликни тарғиб қилиш, уларга намуна бўлиш ният қилинса бундай амал ҳам афзал ҳисобланади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Маҳфий қилинган иш ошкора қилинган ишдан афзал, агар ошкора қилинган иш унга эргашишлари учун қилинган бўлса, у афзалдир”, дедилар (Ҳаким Термизий ривояти).

Аллоҳ таоло бошқа оятда бундай марҳамат қилади: “Садақаларингизни агар ошкора берсангиз, жуда яхши. Борди-ю, камбағалларга пинҳона берсангиз – ўзингиз учун янада яхшироқдир ва (У) гуноҳларингиздан ўтар. Аллоҳ қилаётган (барча) ишларингиздан хабардордир” (Бақара сураси, 271-оят).

Демак, садақани ошкора берса ҳам, махфий берса ҳам яхши. Чунки Аллоҳ таоло банда қилаётган барча ишларни кўриб, билиб туради. Муҳими ният холис Аллоҳ учун бўлсин.

Аллоҳ таоло барчамизни намозни баркамол адо этувчи ҳамда Ўзининг ризолиги учун хайр-эҳсон қилувчи бандаларидан қилсин.

 

Даврон НУРМУҲАММАД

 

Ҳар йили диний идора тизимидаги имом-хатиблар ўртсида анъанавий тарзда ўтказилиб келинган “Йил имоми” кўрик танлови ўтган 2018 йилдан “Энг маърифатли имом” номи остидан янги низом ва шартлар асосида бўлиб ўтмоқда. Низомга кўра, эндиликда имом ноиблари ҳам танловда қатнашишлари мумкин бўлади. Бу эса соха ходимларининг ўз устиларида изланишлари ҳамда тизимда соғлом рақобатнинг ошишига хизмат қилади.

“Энг маърифатли имом” танловининг бу йилги босқичлари бошланди. Танлов уч босқичда ўтказилиб, биринчи туман-шаҳар босқичлари айни кунларда жойларда давом этмоқда.

29-июнь куни Қорақалпоғистон Республикасида «Энг маърифатли имом» танловининг шаҳар ва туманлараро биринчи босқичи бўлиб ўтди. Унда ҳудудда фаолият кўрсатаётган 50 нафар масжид имом-хатиб ва имом-ноиблари ўз билимларини синовдан ўтказишди. 

Ҳакамлар ҳайъати қарорига кўра қуйидагилар ўз туманларида биринчи ўринни қўлга киритиб, кейинги босқичга йўл олдилар:

  • Тахиятош тумани. «Муҳаммад Мурод эшон» жоме масжиди имом-хатиби Жумамуратов Яқуб;
  • Қўнғирот тумани. «Ҳаким Сулаймон» жоме масжиди имом-ноиби Мухаммад-Али Мамутов;
  • Беруний тумани «Шайх Аббос валий» жоме масжиди имом-хатиби Адилбек Тагаев;
  • Амударё тумани «Яқуб эшон бобо» жоме масжиди имом-хатиби Дастан Бабажанов;
  • Кегейли тумани «Эшон қалъа» жоме масжиди имом-хатиби Нажимов Ғайрат.

 

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Масжидлар бўлими

 

Қуръони карим маъноларининг таржима ва тафсирини қорақалпоқ тилига биринчи бор таржима қилган Шамсиддин Баҳоуддиновга Бердақ номидаги Қорақалпоқ Давлат университетининг «Фахрий профессори» унвони берилди.

Унвон Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги Бердақ номидаги Қорақалпоқ Давлат университети илмий Кенгашининг 2019 йил 2 июль кунги қарорига асосан университетда тантанали маросимда берилди.

Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти қозиси, Муҳаммад ибн Аҳмад ал-Беруний ўрта махсус ислом билим юрти мудири Шамсиддин Баҳоуддинов “Қуръони карим маъноларининг таржима ва тафсири”ни қорақалпоқ тилига таржима қилиш устида етти йил давомида меҳнат қилди. Ушбу таржима ишида диний уламо ва устозларнинг тавсиялари, фикр-мулоҳазалари мунтазам равишда инобатга олинди. Таржима араб тилидаги мўътабар тафсир китобларига ҳам қиёсан олиб борилди.

Жорий йилнинг Апрел ойида нашрдан чиққан “Қуръони карим маъноларининг қорақалпоқ тилидаги таржимаси ва тафсири” китоби Қуръони каримнинг қорақалпоқ тилидаги илк таржимаси ва биринчи нашри бўлиб, қорақалпоқ халқи учун узоқ кутилган тарихий воқеа бўлди. Шу тариқа қорақалпоқ халқи асрлар оша эътиқод қилиб келган Ислом динининг бирламчи манбаини ўз она тилида ўқишга, маъноларини тафаккур килишга муяссар бўлди.

Шамсиддин Баҳоуддиновнинг шу кунга қадар: “Кәмил инсан” (“Комил инсон”), “Саламат ана ҳәм бала - жәмийет гиреўи” (“Соғлом она ва бола – жамият кўрки”), “Ораза пазыйлети” (“Рўза фазилати”), “Намаз оқыў қағыйдалары” (“Намоз ўқиш қоидалари”), “Марҳумларға азар бермейик” (“Марҳумларга озор бермайлик”) ва бошқа кўплаб асарлари, таржима китоб ва мақолалари чоп этилган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Ш.Баҳоуддиновни ушбу юксак мукофот билан самимий муборакбод этиб, қорқалпоқ элига дину диёнатни, ислом маърифатини етказиш йўлида олиб бораётган хизматларида Аллоҳ таолодан яна кўплаб зафарлар тилаб қолади!

 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Масжидлар бўлими

Мақолалар

Top