Билим юртида ўзбек тилига давлат тили мақоми берилганига 29 йил тўлиши муносабати билан устоз ва мураббийлар ҳамда талабалар иштирокида “Тилга ҳурмат – элга ҳурмат” шиори остида 20 октябрь куни тадбир бўлиб ўтди. Унда она тилининг аҳамияти ва унинг инсон ҳаётидаги ўрни ҳақида суҳбат ўтказилди.   

Она – дунёдаги энг буюк ва қадрли сўз. Бу сўзни ўз тилида айтиш инсонга бениҳоя сурур бахш этади. Бундай бахтни ҳис этиш ҳаммага ҳам насиб этмайди. Тарихдан маълумки, ҳар бир тузум ўзининг тўсиқларини қўйиб келган. Бу борада миллатимиз ҳам кўпдан-кўп тазйиқларга учраб, ўз ҳис-туйғуларини ўзгалар тилида айтишга мажбур бўлганлари ҳеч биримизга сир эмас.

Халқимизнинг узоқ йиллар интиқиб кутган орзуларидан бири 1989 йил, 21октябрда ушалди. Чунки шу кунда жонажон халқимиз ўз орзу-умидлари-ю, қувонч-шодликларини, онажон деган улуғ сўзни ўз тилида эмин-эркин айтишдек улкан бахтга эришди. Ўзбек тилига давлат тили мақоми берилиши, ҳам диний, ҳам дунёвий масалаларда ўзининг ижобий таъсирини кўрсатди. Халқимиз Алоҳнинг каломи – Қуръони карим маъноларини ўзбек тилида ўқишдек, шарафли толега мушарраф бўлдилар. Элимизнинг бундай нуфузли чўққига чиқишлари учун мустабит тузум ғояларига қарши курашиб, не-не буюк аждодларимиз қатағонга учраб, қурбон бўлдилар. Биз бугун ўша улуғ зотларнинг муборак номларини айнан ўзбек тилида фахр билан мадҳ этамиз. Тилимизнинг бугунги кундаги аҳамияти ҳақида сўз бошласак, унинг ижобий таъсирларини санаб адоғига етолмаслигимиз аниқ. Аждодларимиз қазиб кетган илм чашмасидан тўйиб-тўйиб ичиб, ташна дилимизни қондиришимиз ҳам бунга ёрқин далил бўла олади. Ўзбекистон қаҳрамони, халқ шоири Абдулла Орипов тил ҳақида бундай деган:

 “Она тилим, сен борсан, шаксиз

Булбул куйин шеърга соларман.

Сен йўқолган кунинг шубҳасиз,

Мен ҳам тўти бўлиб қолурман”.

 Ҳа, ҳар бир шахснинг айтар сўзи ва ҳис туйғуларини ифодалашга ўз тили бўлмоғи зарур. Йўқса, шоир айтганидек тўтидан ҳеч қандай фарқи қолмайди. Бизни ўз сўзимизни ўз тилимизда айтишимизни таъминлаш йўлида қанчадан-қанча аждодлар жон фидо қилдилар! Энди ўша аждодларимизга муносиб авлод бўлиб, жонажон тилимизни кўз қорачиғимиздек ҳимоя қилиш бизнинг шарафли вазифамиздир.

Янги нашр қилинган китоблар тақдимоти мазкур вазифанинг давомий босқичи бўлди десак муболаға бўлмайди. Жумладан, Абдулла Қодирийнинг “Ўтган кунлар”, “Меҳробдан чаён”, “Диёри бакр”, “Обид кетмон” ва “Адибни хотирлаб” каби беш жилддан иборат китоблар жамланмаси, Қаландар Абдураҳмоновнинг “Буюклар каҳкашонида” асари, Доктор Айман Рушдий Сувайднинг “Қуръон ўганиш қоидалари” ва “Фалсафа асослари” каби рисолалар китобхонларга тақдим этилди.

Тадбир сўнгида она тилимиз ҳақида ва тақдимоти ўтказилган китоблар тўғрисида савол-жавоблар ўтказилди. Китобхонлар ўзларини қизиқтирган саволларга жавоб олишди.

А. ҒАНИЕВ

“Кўкалдош” ўрта махсус

билим юрти мудир ўринбосари

Татаристон мусулмонлар диний идораси намоз ва Ислом асосларини ўрганиш бўйича интенсив курсни ташкил этиш бўйича янги лойиҳага қўл урди.

Ушбу лойиҳа “Бир кунлик мактаб” лойиҳаси деб номланиб, тез орада йўлга қўйилиши қайд этилган.

IslamToday нашрига таяниб Azon интернет нашрининг хабар беришича, мазкур лойиҳа доирасидаги илк дарс 10 ноябрь куни Қозон шаҳридаги Галиев масжидида ташкил этилади.

Унда 12 ёшдан 60 ёшгача бўлган кишилар қатнашиши мумкинлиги айтилган. Дарслар ҳар шанба куни татар ва рус тилларида ўтказилади. Лойиҳадан кўзда тутилган мақсад қатнашчиларга беш дарсда намоз ўқиш ва Ислом асосларини ўргатишдир.

Дарсларда таҳорат олиш, намоз ўқиш, намозда ўқиладиган суралар ва дуолар, Ислом асослари, Муҳаммад алайҳиссалом ҳаётлари ҳақида маълумотлар берилади.

ЎМИ Матбуот хизмати

«Вақф» хайрия жамоат фонди ёрдамга муҳтож кишиларга, кам таъминланган, боқувчисини йўқотган оилаларга ёрдам бериш мақсадида «Рўзғор» номли лойиҳани ишга туширганини маълум қилади.

Лойиҳа доирасида, ҳар ҳафта муҳтож оилаларга озиқ-овқат маҳсулотлари тарқатилади. Ушбу лойиҳага истаган киши пул ўтказиши ёки озиқ-овқат маҳсулотларини ҳадя қилиши мумкин.

Сўмда пул ўтказиш учун пластик рақами (исталган миқдорда, чекловлар йўқ):

8600 3104 6541 5503 (Бакиев Ҳаким номида)

Вақф хайрия жамоат фонди ушбу лойиҳа учун кўнгиллиларни ҳамкорликка чорлайди!

Акцияга масъул шахс: Абдувоҳид Атаметов

Мурожаат учун телефон: (98) 3075497 (97) 7075497

«Вақф» хайрия жамоат фонди бугунги кунгача «Масжид ва мадрасалар учун китоб», «Илм йўлида кўмак берамиз» ва «Никоҳ тўйи» акцияларини ўтказиб келмоқда.

ЎМИ Матбуот хизмати

Зилзила, ер силкиниши Аллоҳ таолонинг белги, оятларидан бири бўлиб, бандаларга охиратни эслатиш, аламли азобдан огоҳлантириш ва уларга заифликларини сездириб қўйиш учун содир бўлади. Инсон ер силкинган пайтда заифлигини, ожизлигини, Аллоҳ таолонинг ёрдамига муҳтожлигини ҳис қилиб, ўзини ўнглаб, янада ҳушёрроқ бўлиб, солиҳ амалларни кўпайтириши, Аллоҳни кўп зикр қилиб, хатоларидан тавба қилиши керак.

Роббимиз Қуръони каримда шундай деб марҳамат қилади:

 وَلَقَدْ أَرْسَلنَا إِلَى أُمَمٍ مِّن قَبْلِكَ فَأَخَذْنَاهُمْ بِالْبَأْسَاء وَالضَّرَّاء لَعَلَّهُمْ يَتَضَرَّعُونَ فَلَوْلا إِذْ جَاءهُمْ بَأْسُنَا تَضَرَّعُواْ وَلَـكِن قَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ مَا كَانُواْ يَعْمَلُونَ فَلَمَّا نَسُواْ مَا ذُكِّرُواْ بِهِ فَتَحْنَا عَلَيْهِمْ أَبْوَابَ كُلِّ شَيْءٍ حَتَّى إِذَا فَرِحُواْ بِمَا أُوتُواْ أَخَذْنَاهُم بَغْتَةً فَإِذَا هُم مُّبْلِسُونَ

“Батаҳқиқ, Биз сендан олдинги умматларга ҳам Пайғамбарлар юборганмиз. Сўнгра, шояд тазарруъ қилсалар, деб уларни бало ва зиёнларга тутганмиз.

(Аллоҳ таоло Ислом умматидан аввалгиларга ҳам Пайғамбарлар юборган. Улардан Пайғамбарларнинг даъватига юрмаганларини бало-офатларга дучор қилган Бундан, шоядки бошига оғир кун тушганда ўзига келиб, ҳушини йиғиб, хатосини тушунса ва иймон йўлига юрса, деган мақсад кўзда тутилган.)

Бизнинг баломиз уларга етганда, тазарруъ қилсалар эди! Лекин қалблари қаттиқ бўлди ва шайтон уларга қилаётган ишларини зийнатлаб кўрсатди. Эслатилган нарсаларни унутган чоғларида, уларга ҳамма нарсанинг эшикларини очиб қўйдик. Ўзларига берилган нарсалардан хурсанд бўлиб турганларида,уларни бирданига тутдик. Бас, қарабсизки, бутунлай ноумид бўлдилар.

(Яъни, улар истаганларидан ҳам ортиқ нозу неъматларга кўмиб ташланганлар. Аммо иймонсиз, тазарруъсиз келган нозу неъмат яхшиликка олиб бормаслиги турган гап. Кофир-мушрикларга бу нарсалар берилса, хусусан, ҳамма нарсанинг эшиги очиб қўйилса, орқасида бошқа гапи бўлади. Бундай бўлишини хаёлларига ҳам келтирмаган эдилар. Бирданига Аллоҳнинг азоби уларни тутди. Энди тавба-тазарруъ қилишга имкон қолмади.)  (Анъом сураси, 42-44-оятлар).

Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам доим Аллоҳ таолони зикр қилиб, тонгги ва кечки дуоларни айтиб юрар ва умматларини ҳам шунга тарғиб этардилар.

Абдуллоҳ ибн Умар розияллоҳу анҳумо айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам барча зикр ва дуолар қаторида мана бу дуони ҳам эртаю кеч ҳеч тарк қилмас эдилар: «Аллоҳумма инний асалукал ъафва вал ъаафията фиддуня вал аахироҳ, Аллоҳумма инний асалукал ъафва вал ъаафията фий дийний ва дуня-я ва аҳлий ва маалий. Аллоҳуммастур ъавротий ва аамин ровъаати. Аллоҳуммаҳфазний мин байни йадайя ва мин холфий ва ъан яминий ва ъан шимаалий ва мин фавқий ва аъузу биъазоматика ан уғтаала мин таҳтий».

(Маъноси: «Аллоҳим! Мен Сендан дунё ва охиратда офият сўрайман. Эй Раббим, динимда ва дунёимда, аҳлимда ва молимда афв ва офият сўрайман. Эй Раббим, авратимни беркит, хавфларимни омонликка айлантир. Эй Аллоҳим, мени олдимдан, орқамдан, ўнг томонимдан, чап томонимдан, устимдан сақлагин. Эй Раббим, остимдан ҳалок қилишингдан Сенинг қудратинг ила паноҳ тилайман») (Абу Довуд ва Ибн Можа ривояти).

Шунингдек, зилзила пайтида намоз ўқиш ҳам мақсадга мувофиқдир.

Зилзила ҳақида Тақий Усмоний ўзларининг “Мавсуъатул фиқҳийя” асарининг тўртинчи жилдида  қуйидагича келтирадилар: “Зилзила Аллоҳ таолонинг оят ва аломатларидан ҳамда ноодатий ҳодисаларидандир. Ҳанафий, шофеий ва ҳанбалий мазҳаби уламолари зилзила содир бўлганда икки ракат намоз ўқиш мустаҳаб эканлигини айтадилар”.

Имом Косоний ва Ибн Қудома рaҳимаҳуллоҳлар Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳу Басрадалик вақтларида зилзила сабабли намоз ўқиганларини нақл қиладилар. Имом Нававий рaҳимаҳуллоҳ “Шарҳу Муҳаззаб”да Али розияллоҳу анҳудан зилзила бўлганда намоз ўқиш кераклиги ҳақидаги ривоятни келтирганлар.

Имом Косоний рaҳимаҳуллоҳ айтадиларки: “Бу усул қўрқинчли ва даҳшатли ҳодисалар пайтида намоз ўқишлик лозимлигига асослангандир. Қуёш ва ой тутилишида ўқиладиган намозларнинг асоси ҳам шудир”.

Намознинг ўқилиш тартиби қуйидагича:

Бу намоз жамоат бўлиб эмас, балки якка ҳолда ўқилади. Ушбу намоз бошқа намозлардан фарқли бўлмаган ҳолда икки ракаат бўлиб, намоз ўқиш макруҳ бўлган вақтларда ўқилмайди. Намоздан сўнг дуога жидду жаҳд қилинади. Юқоридаги дуони ҳам шу пайтда айтиш мақсадга мувофиқ.

Келтирилган маълумотлардан шундай хулоса қилиш мумкинки, ер силкиниши, ўта қаттиқ шамол келиши, кучли ёмғир ёғиб, сел оқиши каби ҳолатлар шунчаки табиий ҳодиса эмас, балки, сизу бизнинг гуноҳларимиз ҳаддан ошгани, Аллоҳ таолонинг ибодагига бепарволигимиз, “Беш кунлик дунёда ўйнаб қол” қабилида иш тутишимизнинг аянчли ва хатарли оқибати экан. Шунингдек, бу бизга Аллоҳ таолонинг Ўзига қайтиб, тавба ва истиғфорга шошилишимизга илоҳий чақириқ эканлигини ҳам ёдда тутмоғимиз даркор. 

Интернет маълумотлари асосида тайёрланди