1944 йили Фарғона туманида туғилган. Ўрта мактабни битирганидан сўнг ҳарбий хизматга чақирилди. Кейин Олтиариқ тумани, Марғилон шаҳридаги турли идораларда хизмат қилди. 1975–79-йиллари Имом Бухорий номидаги Тошкент Ислом олий маъҳадида таҳсил олди. Олий маъҳадни битиргач, “Совет Шарқи мусулмонлари” журнали таҳририятида масъул котиб бўлди. 1980–81-йиллари Судан Республикаси Ислом университетида таҳсилни давом эттирди. 1982–2006 йиллари диний идора Фатво бўлими мудири, Абу Райҳон Беруний номидаги Шарқшунослик институтида илмий ходим, “Мовароуннаҳр” нашриёти мудири, Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита бўлим бошлиғи, Ўзбекистон Республикаси Президентининг давлат маслаҳатчиси, Тошкент Ислом университети проректори каби масъул лавозимларда хизмат қилди. 2006 йилдан буён Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг ўринбосаридир.
Шайх Абдулазиз Мансур амалга оширган “Қуръони карим маъноларининг таржима ва тафсири” қайта-қайта нашр қилинди. Устоз “Саҳиҳи Бухорий”ни таржима ва шарҳ қилиб, икки жилдда нашр эттирган. Шайх Абдулазиз Мансур Ўзбекистон мусулмонлари идораси ҳузурида тузилган диний адабиётлар нашри бўйича махсус ҳайъат раисидир.
Шайх Абдулазиз Мансур Халқаро Ислом фиқҳи академияси, Мусулмон олимлари олий ҳайъати аъзоси. Кўплаб мақолалар, китоблар муаллифидир.
Ислом дини она сутига катта аҳамият беради ва уни чақалоқ учун энг яхши озиқ-овқат манбаи сифатида тан олади. Қуръон ва ҳадисда она сути ҳақида бир неча маротаба таъкидланган ва эмизишнинг фазилатлари ҳақида баён қилинган.
Қуръонда она сутининг аҳамияти ҳақида бир неча оятлар келади:
Бақара сурасининг 233-оятида бундай дейилади: "Оналар фарзандларини тўлиқ икки йил эмизадилар. Бу эмизиш (ҳақи)ни тўла-тўкис беришни хоҳлаганлар учундир". Бу оят эмизишнинг нафақат муҳимлиги, балки унинг муддати ҳақида ҳам кўрсатма беради.
Ҳадислар ҳам она сути ва эмизишнинг аҳамиятини таъкидлайди:
Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Ҳар бир чақалоқнинг насибаси унга сут онасидан келади” (Имом Бухорий ривояти). Бу ҳадис она сутининг муҳимлиги, чақалоқни ким эмизишига эътибор бериш кераклигини билдиради.
Ибн Можа ривоятида бундай келади: "Болаларни эмизиш билан оналар фарзандлари билан янада кучли боғланиш ҳосил қилади". Бу ҳадис эмизиш жараёнининг эмоционал ва руҳий аҳамиятини таъкидлайди.
Ислом шариатида эмизиш нафақат тавсия этилади, балки баъзи ҳолатларда мажбурий ҳисобланади:
Вақт ва муддат. Қуръон ва ҳадислар асосида, эмизишнинг максимал муддати икки йил деб белгиланган. Бу муддат бола учун энг мақбул деб қаралади. Аммо ундан кам вақт эмизишга ҳам динимиз қарши эмас. Балки, бу муддат эмизиш орқали она ва болалик (разоат) ҳосил бўлиши муддатидир.
Соғлиқ ва тарбия. Она сути бола саломатлиги ва тарбияси учун муҳимдир. Шунинг учун она имкон қадар фарзандини ўзи эмизиши керак.
Маҳрамлик риштаси. Исломда она сути билан озиқланган болалар ўртасида маҳрамлик (яқин қариндошлик) юзага келади. Бир онанинг сутини эмган болалар ака-ука ёки опа-сингил ҳисобланади. Уларнинг бир-бири билан никоҳланиши ҳаромга айланади.
Динимиз она сутининг аҳамиятини ана шундай юқори даражада баҳолайди. Она сутининг аҳамиятини тан олиш ва уни қўллаб-қувватлаш ҳар бир мусулмон ота-она учун муҳим ҳисобланади.
Ҳомиджон домла ИШМАТБЕКОВ,
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари