Рўза руҳий покланиш билан бирга саломатликни тиклаш учун ҳам кони фойда. Олимлар тадқиқотига кўра, рўзадорлар қонидаги қанд, холестерин ва ёғлар текширилганда таҳлил натижаси жуда ижобий чиққан. Сабаби рўза тутганда инсоннинг тана аъзосида тўпланиб қолган ёғлар эрийди. Бу қондаги холестерин миқдорига яхши таъсир кўрсатади.
Рўзанинг инсон саломатлигига ижобий таъсири ҳақида парҳезшунос олимларнинг тиббий жиҳатдан тасдиқланган қуйидаги хулосаларини эътиборингизга тақдим этамиз:
Юрак – бу аъзо тана бўйлаб ҳайдайдиган қоннинг 10 фоизи таом ҳазм қилишга йўналтирилади. Рўза пайтида бу миқдор камаяди ва юракнинг ишлаш тезлиги бироз пасайиб унчалик чарчаб колмайди;
Қон – Рўзада қондаги сув миқдорини камайтириб, унинг қуюқлашишига олиб келади. Бу эса томирлардаги қон миқдорини камайтириб, простогландин моддаси ажралиб чиқишини кучайтиради. Бу модда қон айланиш тизими фаолиятида муҳим ўрин эгаллайди;
Мия – Рўза вақтида тана аъзолари ўз заҳирасининг бир кисмини истеъмол қилиши натижасида холестерин микдорини пасайтиради. Бу эса инсульт бўлиш эҳтимолини камайтиради;
Тери – Бу пайтда рўзада сув миқдори камаяди ва натижада кўплаб тери касалликларига шифо бўлади. Шунингдек, иммунитет ошиши, тери ҳасталиклари пайдо бўлиши эҳтимоли, аллергия касалликлари камайиши, ҳуснбузарлар йўқолиши, ҳатто айрим ҳолларда саратон касалликларига ҳам шифо бўлади;
Меъда – Ошқозон шираси рўза пайтида камроқ ишлаб чиқарилади. Натижада ошкозондаги кислота миқдори камайиб, ярали касалликлар пайдо бўлиш эҳтимоли пасаяди;
Жигар – бу аъзо рўзада ўз фаолиятини кучайтиради. Тана аъзосидан пешоб пуфаги ва йўғон ичак орқали заҳарли моддалар чиқиб кетади.
Ошқозон ости бези – Рўза ошқозон ости безига дам олиш имкониятини беради. У қандни тўқималарда тўпланадиган қуруқ ёки ёғли моддага айлантирадиган инсулин ажратиб чиқаради. Инсон танасида инсулин таом кўплиги сабаб меъёридан ортса, ошқозон ости безига зиён етказади ва чарчоқ келтириб чиқаради. Оқибатда у ўз фаолиятини бажаролмай, қонда қанд моддаси тўпланиб қолишига олиб келиши мумкин.Бу эса қандли диабетни келтириб чиқаради.
Ўрни келганда айтиш жоиз, ифтор вақтида ҳаддан ташқари кўп таом истеъмол қилиш, қоринни туйдириб юборишдан сақланиш лозим. Бу Пайғамбаримиз алайҳиссалом суннатларига хилоф бўлиш билан бирга, очлик “таъми”ни татиб кўриш тўла амалга ошмайди.
Манбалар асосида
ЎМИ ҳамшираси
Н.Туйчиева тайёрлади
Сўнгги йилларни ўз ичига олган давр илмий ва эксперт доиралар томонидан Ўзбекистон тараққиётининг янги босқичи деб аталмоқда. Ушбу қисқа вақт ичида Ўзбекистонда турли соҳаларда амалга оширилган ислоҳотлар давлат ва жамиятнинг жадал ривожланишига эришиш, халқ фаровонлиги ва осойишталигини таъминлашга хизмат қилмоқда.
Ўтган қисқа вақт давомида Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев томонидан диний-маърифий соҳа фаолиятини тубдан такомиллаштиришга қаратилган муҳим ташаббуслар илгари сурилди. Биринчидан, 2016-йилнинг 18-октабрида Тошкентда Ислом ҳамкорлик ташкилоти Ташқи ишлар вазирлари кенгаши 43-сессияси йиғилишида Ўзбекистон Президенти томонидан Самарқандда Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот марказини ташкил этиш ташаббуси илгари сурилди.
Иккинчидан, Ўзбекистон Республикаси Президенти 2017-йилда Бирлашган Миллатлар Ташкилоти Бош Ассамблеясининг 72-сессиясида иштирок этиб, халқаро майдонда ислом динига нисбатан кузатилаётган бир ёқлама салбий муносабатга нисбатан ўзининг қатъий позициясини мухтасар ифода қилиб, жумладан шундай деди: “Биз муқаддас динимизни зўравонлик ва қон тўкиш билан бир қаторга қўядиганларни қатъий қоралаймиз ва улар билан ҳеч қачон муроса қила олмаймиз. Ислом дини бизни эзгулик ва тинчликка, асл инсоний фазилатларни асраб-авайлашга даъват этади”.
Бирлашган Миллатлар Ташкилотида Ўзбекистон раҳбари жаҳон ҳамжамиятига Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси марказини ташкил этиш лойиҳаси ҳақида сўзлади. Ислом цивилизацияси маркази ўз ғояси ва аҳамиятига кўра бетакрор лойиҳа бўлиб, ислом динининг илмий-маънавий бойлиги, бунёдкорлик салоҳиятини намойиш этишга қаратилган.
Ғайрат РАСУЛОВ,
Ўзбекистон халқаро ислом академияси
“Ислом тарихи ва манбашунослиги ИРCИCА” кафедраси мудири