09 Декабр, 2025, 18 Жумадул сони, 1447
09 Декабр, 2025, 18 Жумадул сони, 1447
Рўза руҳий покланиш билан бирга саломатликни тиклаш учун ҳам кони фойда. Олимлар тадқиқотига кўра, рўзадорлар қонидаги қанд, холестерин ва ёғлар текширилганда таҳлил натижаси жуда ижобий чиққан. Сабаби рўза тутганда инсоннинг тана аъзосида тўпланиб қолган ёғлар эрийди. Бу қондаги холестерин миқдорига яхши таъсир кўрсатади.
Рўзанинг инсон саломатлигига ижобий таъсири ҳақида парҳезшунос олимларнинг тиббий жиҳатдан тасдиқланган қуйидаги хулосаларини эътиборингизга тақдим этамиз:
Юрак – бу аъзо тана бўйлаб ҳайдайдиган қоннинг 10 фоизи таом ҳазм қилишга йўналтирилади. Рўза пайтида бу миқдор камаяди ва юракнинг ишлаш тезлиги бироз пасайиб унчалик чарчаб колмайди;
Қон – Рўзада қондаги сув миқдорини камайтириб, унинг қуюқлашишига олиб келади. Бу эса томирлардаги қон миқдорини камайтириб, простогландин моддаси ажралиб чиқишини кучайтиради. Бу модда қон айланиш тизими фаолиятида муҳим ўрин эгаллайди;
Мия – Рўза вақтида тана аъзолари ўз заҳирасининг бир кисмини истеъмол қилиши натижасида холестерин микдорини пасайтиради. Бу эса инсульт бўлиш эҳтимолини камайтиради;
Тери – Бу пайтда рўзада сув миқдори камаяди ва натижада кўплаб тери касалликларига шифо бўлади. Шунингдек, иммунитет ошиши, тери ҳасталиклари пайдо бўлиши эҳтимоли, аллергия касалликлари камайиши, ҳуснбузарлар йўқолиши, ҳатто айрим ҳолларда саратон касалликларига ҳам шифо бўлади;
Меъда – Ошқозон шираси рўза пайтида камроқ ишлаб чиқарилади. Натижада ошкозондаги кислота миқдори камайиб, ярали касалликлар пайдо бўлиш эҳтимоли пасаяди;
Жигар – бу аъзо рўзада ўз фаолиятини кучайтиради. Тана аъзосидан пешоб пуфаги ва йўғон ичак орқали заҳарли моддалар чиқиб кетади.
Ошқозон ости бези – Рўза ошқозон ости безига дам олиш имкониятини беради. У қандни тўқималарда тўпланадиган қуруқ ёки ёғли моддага айлантирадиган инсулин ажратиб чиқаради. Инсон танасида инсулин таом кўплиги сабаб меъёридан ортса, ошқозон ости безига зиён етказади ва чарчоқ келтириб чиқаради. Оқибатда у ўз фаолиятини бажаролмай, қонда қанд моддаси тўпланиб қолишига олиб келиши мумкин.Бу эса қандли диабетни келтириб чиқаради.
Ўрни келганда айтиш жоиз, ифтор вақтида ҳаддан ташқари кўп таом истеъмол қилиш, қоринни туйдириб юборишдан сақланиш лозим. Бу Пайғамбаримиз алайҳиссалом суннатларига хилоф бўлиш билан бирга, очлик “таъми”ни татиб кўриш тўла амалга ошмайди.
Манбалар асосида
ЎМИ ҳамшираси
Н.Туйчиева тайёрлади
1. Ибодатларни бажариш
1.1. Намозларни ўз вақтида ўқиш. Ибодатлар ичида энг афзали – вақтида ўқилган фарз намози саналади.
1.2. Рўза тутиш. Қазо ва нафл рўзаларни тутиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қиш кунидаги рўза қийинчиликсиз топиладиган ғанимат (ўлжа)дир”, деганлар (Имом Термизий ривояти).
1.3. Қуръон ўқиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Умматимнинг энг афзал ибодати Қуръонга қараб тиловат қилишдир”, деганлар. Қуръонни ёддан ўқишдан кўра, унга қараб ўқиш афзалдир. Чунки Қуръонга қараш ҳам ибодатдир.
1.4. Таҳажжуд намозларини ўқиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Фарз намоздан кейинги энг афзал намоз тунги намоздир”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
1.5. Дуо ва зикрни кўпайтириш. “...Аллоҳни кўп зикр қилинг. Шоядки, зафар топсангиз” (Жума сураси, 10-оят).
2. Оилага яхшилик қилиш
2.1. Ота-онага яхшилик қилиш. Ўз вақтида ўқилган фарз намоздан кейин энг афзал амал бу – ота-она хизматида бўлиш саналади. Зеро, “Роббингиз, Унинг Ўзигагина ибодат қилишингизни ҳамда ота-онага яхшилик қилишни амр этди” (Исро сураси, 23‑оят).
2.2. Фарзанд ва аҳли аёлга хурсандчилик улашиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сизларнинг яхшиларингиз ўз аҳлига яхши муомала қилганингиздир. Мен ўз аҳлига яхши муомала қилувчироғингизман”, деганлар (Имом Термизий ривояти).
3. Илм олиш, китоб ўқиш
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Илм талаб қилиш ҳар бир мусулмон зиммасига фарздир”, деганлар.
4. Тафаккурга вақт ажратиш
Ҳасан раҳматуллоҳи алайҳ айтадилар: “Бир соат тафаккур қилиш бир кечани бедор ўтказишдан яхшидир”.
5. Муҳтожларга ёрдам бериш
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким бир мўминнинг битта дунёвий ташвишини аритса, Аллоҳ таоло унинг Қиёмат кунидаги ташвишларидан бирини аритади. Ким қийналган кишига енгиллик келтирса, Аллоҳ таоло унга дунёю Охиратда енгиллик беради” (Имом Муслим ривояти).
6. Силаи раҳм қилиш
Дам олиш кунлари қавм-қариндошлар ҳолидан ҳеч бўлмаса телефон орқали бўлсада хабар олиш учун қулай фурсат. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимни ризқи кенг, умри узоқ бўлиш хурсанд этса, силаи раҳм қилсин (қариндошлик ришталарини мустаҳкамласин)” (Имом Бухорий, имом Термизий ривояти).
7. Спорт билан шуғулланиш
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кучли мўмин Аллоҳ ҳузурида кучсиз мўминдан яхшироқ ва маҳбуброқдир”, деганлар.
8. Дўст ва яқинлар ҳолидан хабар олиш
Ҳазрат Али розияллоҳу анҳу айтадилар: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни: “Қайсики мусулмон бошқа бир мусулмонни эрталаб зиёрат қилса, то кеч киргунича унга етмиш минг фаришта салавот айтади. Агар кеч кирганида зиёрат қилса, то тонг отгунича етмиш минг фаришта унга салавот айтади. Унга жаннатда бир боғ бўлади”, деб айтганларини эшитдим (Имом Термизий ривояти).
Дам олиш кунларингиз хайрли ва баракали ўтсин!
Даврон НУРМУҲАММАД
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа