Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
11 Апрел, 2025   |   13 Шаввол, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:28
Қуёш
05:50
Пешин
12:29
Аср
17:03
Шом
19:02
Хуфтон
20:19
Bismillah
11 Апрел, 2025, 13 Шаввол, 1446

Икки ўзбек фильми мусулмонлар ҳақида энг яхши 10 та фильмлар қаторига киритилди

11.01.2021   3557   4 min.
Икки ўзбек фильми мусулмонлар ҳақида энг яхши 10 та фильмлар қаторига киритилди

Икки ўзбек фильми: «Имом Абу Исо Муҳаммад Термизий» (2019) ва "Шарқдан нур "(2005) Islam-Today интернет нашри томонидан мусулмонлар ҳақида энг яхши 10 та фильмлар қаторига киритилди.


“Бу жуда сифатли картина - Ўзбекистонда кўп йиллар ичида биринчи маротаба суратга олинган диний фильм. Режиссёр ва сценарий муаллифи шоирлар ҳақидаги фильмларнинг совет анъанасига таянади. Картинада севги-муҳаббат ҳикояси ҳам бор (гап бир қизни севиб қолиб, Абу Исо уйланиш учун устозини совчиликка юбориш учун юборгани, лекин Аллоҳнинг иродаси билан қиз аллақачон унаштирилган бўлиб чиқиши ҳақида бормоқда), лекин биз асосий қаҳрамон ўзини бутунлай маънавий ҳаётга бағишлашини тушунамиз. Бу ерда асосий қаҳрамонга қаршилик кўрсатадиган ёвуз киши ҳам бор. Имом олижаноб буюк одамдек гавдаланади ва бутунлай ўзини даъват қилишга бағишлайдин. Рақибини эса ҳасад ҳис-туйғулари бошқаради. У нафақат бошқаларнинг ҳаётини заҳарлайди, балки ўзини йўқ қилади. Бош қаҳрамон оқилона тарза фикр юритади, фильмда мўъжизалар йўқ: Абу Исо Муҳаммад Термизий ҳеч кимга шифо бермайди, ўзгартирмайди. У фақат билим тўплаш ва сақлаб қолиш учун хизмат қилади. Имом йигирма йилни ватанидан ташқарида ҳадис тўплаш билан ўтказди. Йигирма йил ичида Термизий Шайх Исҳоқ ибн Роҳавайҳ Марвазий ва бошқа кўплаб олимлардан таҳсил олади. Йигирма беш ёшида (бошқа версияга кўра, йигирма олти ёшида) Ироққа, Басра шаҳрига бориб, ўша минтақаларнинг кўзга кўринган олимларидан сабоқ ола бошлади, шундан сўнг Шомга, у ердан эса Ҳижозга боради. Ана шу йигирма йиллик сайёҳат ва таълим олишлар чоғларида Абу Исо Термизий олимлардан эшитган барча ҳадисларини ёд олар ва ёзиб олар, ҳар хил баҳсларда иштирок этган”, - дейилади мақолада «Имом Абу Исо Муҳаммад Термизий» (2019) фильми ҳақида.


Бошқа яна бир ўзбек фильми бўлмиш "Шарқдан нур "(2005) картинасига мана бундай таъриф берилади: "Тиббиёт" атамаси қаердан келиб чиққанини ҳеч ўйлаб кўрганмисиз? Олим ва тадқиқотчилар орасида бу сўзнинг пайдо бўлиши Ибн Сино (Авиценна), Буюк Шарқ алломаси, табиби, олими – "мадат Сино" номи билан боғлиқ деган фикр мавжуд. Унинг асарларининг аниқ сони номаълум,аммо тадқиқотчилар 160 ва 450 рақамлари орасида деб фараз қилишади. Унинг китоблари ёқиб юборилди, ўғирланди ва яширилди, аммо уларнинг оддий санаб ўтилиши ҳам таъсирли эшитилади: "Шифо китоби", "Нажот китоби", "Кўрсатма ва ўгитлар китоби", "Илм китоби". Фильмда дунёга машҳур олим-энциклопедист Ибн Синонинг буюк мутафаккир Абу Райҳон Беруний билан танишуви асос қилиб олинган. Суратга олиш ишлари бир қанча мамлакатлар – Ўзбекистон, Эрон, Франция ва Россия ҳудудида бўлиб ўтган бўлиб, Шарқ мутафаккири ролини ёш истеъдодли актёрлар Ҳасан ва Ҳусан Солиҳовлар ижро этишган.


Фильм биографик, маърифий характерга эга бўлиб чиқди. Режиссёрнинг сўзларига кўра, аввалига у илмий асарлари ҳақида кўпроқ маълумот бермоқчи бўлган, аммо Авиценна (Ибн Синони Ғарб тадқиқотчилари шундай деб аташади) ҳақидаги мавжуд фильмларни таҳлил қилгач, Шуҳрат Маҳмудов ўша даврда мавжуд бўлган барча билим ва кўникмаларни ўзлаштириб, энциклопедистнинг ёшлигидан ишлаган шароитларини имкон қадар тўлиқ етказишга ҳаракат қилиш учун маърифий картинани тайёрлашга қарор қилди. "Айтишларича, Ғарб - тана, Шарқ эса - руҳ дейишади. Лекин ўзида бутун дунёни бирлаштирган одам бор эди. Даврнинг энг универсал боши Абу Али Ибн Сино эди…"
Энг яхши фильмлар ўнталигига «Биз барчамиз» (2017), «1001 кашфиёт ва сирлар кутубхонаси» (2010), «Мени Кхан деб аташади» (2010), «Нома хат» (1976), «Мулла» (2018), «Ҳалима» (2017), «Бизнинг воизимиз» (2017), «Раббингиз номи билан ўқинг», «ИншоАллоҳ» фильмлари ҳам киритилган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Ўзбекистон янгиликлари
Бошқа мақолалар

Ўлим фариштаси хонада экан

11.04.2025   646   3 min.
Ўлим фариштаси хонада экан

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Банда ниманинг устида ўлган бўлса, ана ўша узра қайта тирилади”[1], деганлар.

Демак, ким талбия[2] айтиб ўлса, талбия айтган ҳолда тирилар ва яна кимдир маст ҳолда ўлса, маст ҳолида тирилар экан.

Шу ўринда ўлимидан аввал қўшиқ айтган қиз ҳикоясини  эътиборингизга ҳавола қиламиз:

«Ранглари заъфарон, ҳолсиз қиз пичирлаб зўрға гапирар эди.

Доктор Абдул Муҳсин Аҳмад айтади: “Бу қизни текширган охирги шифокор мен эдим, қулоғимдан стетоскопни олдим. Қиз фақат бир сўзни такрорларди: “Худо хайрингизни берсин, таҳлил натижалари қандай экан?  Касалхонада диққинафас бўлиб кетдим. Қачон чиқаман бу ердан?” Мен қизнинг таҳлилларини  текширувга юбордим.

Олинган намуналар лабораторияда текширилмоқда эди, ўша онда ўлим фариштаси хонада экан-да... Мен хонадан ташқарида эдим. Шу пайт ҳамширанинг кўзлари катта-катта бўлган холда хонадан югуриб чиқди. Мен хонага кирдим. У ерда кўраётганларим бир неча лаҳзалар олдин кўрганимга сира ўхшамасди. Қизнинг ранги ўчган, кўзлари аланг-жаланг, қўл-оёқлари тортишган, лаблари титрарди... Юрак уриши секинлашиб, қон босими пасая бошлади. Унинг ҳаётини сақлаб қолиш учун  ҳамма ишлар қилинди.

Қизга қараб: “Лаа илаҳа иллаллоҳ” дегин дедим. У лабларини қимирлатса-да, лекин бирорта ҳарф ҳам айта олмасди.

Калимаи шаҳодатни иккинчи маротаба такрорладим... Учинчи марта ҳам... У ўлим талвасасида эди. Унинг хириллашини эшита бошладим. Қиз бир нечта ҳарф айта бошлади. Мен яна калимани такрорладим...

Қиз энди хириллаганича қўшиқ айта бошлади. Ўлим фариштаси қизга қўшиқни тугатиб олишига имкон бермади, унинг руҳи танасини тарк этди.

Қиз ўлди... Ўлимидан аввал қўшиқ айтди... 

Энди у қиёматда Аллоҳ таолога қўшиқ айтган ҳолда юзланади...»[3]

Аллоҳим! Қиз ҳар куни бор овози ила чинқириб, бармоқларини тишлаган ҳолда йиғлаб: “Роббим! Мени бу ердан чиқар. Қасам ичиб айтаман, фақат Сен рози бўладиган нарсаларни эшитаман, ундан бошқасини эшитмайман. Фақатгина Сен рози бўладиган нарсаларни кўраман ва тунлари мижжа қоқмай намоз ўқиб чиқаман, ўлгунимча кундузлари рўза тутаман” деса ҳам, энди у ҳаётга қайтмайди.

«...Эй Роббим! Мени (яна ҳаётга) қайтаринглар.  Шояд, мен тарк этган жойим (дунё)да яхши амал қилсам, деб қолур. Йўқ! (У асло қайтарилмас). Бу ҳақиқатан у айтувчи бўлган сўздир. Уларнинг ортида, то қайта тириладиган кунларигача (икки дунё ўртасини тўсиб турадиган) бир тўсиқ бордир»[4].


Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” 
номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.


[1]  Имом Муслим ривояти.
[2]  Лаббайка Аллоҳумма лаббайкани айтиш.
[3]  “Унутилмас қиссалар” китобидан.
[4]  Муъминун сураси, 99–100-оятлар.