05 Апрел, 2025, 7 Шаввол, 1446
05 Апрел, 2025, 7 Шаввол, 1446
Ҳурматли юртдошлар!
Аллоҳга шукрки, мамлакатимизда коронавирус касаллиги билан боғлиқ вазият ижобий томонга ўзгариб бориши баробарида ҳудудларни «яшил», «сариқ» ва «қизил» тоифага ажратилган ҳолда карантин мезонлари юмшатиб борилмоқда.
Халқимиз пандемия шароитида меҳнат қилиш ва яшаш шароитига аста-секин ўрганмоқда. Республика махсус комиссияси хабарида карантин талабларига амал қилиш асосида айрим фаолият турларига рухсат берилди. Жумладан, масжидлар 2020 йил 8 июндан бошлаб фақат «яшил» ҳудудларда фаолиятини бошлаши, ушбу масканларда 5–8 июнь кунлари санитар чоралар кўрилиши эълон қилинди.
Ҳақиқатан, барча мўмин-мусулмонларимиз масжидларда намоз ўқишни жуда соғинишди, буни илҳақлик билан кутаётгандилар. Алҳамдулиллаҳ, масжидлар эшиклари мўмин-мусулмонларимизга яна очилди, карантин мезонларига амал қилган ҳолда “яшил” ҳудудларда файзли ибодатларни бошлаймиз. Қолган «сариқ» ва «қизил» ҳудудларда яна бир оз сабр қилсак, ушбу касаллик хавфи камайса, у ерларда ҳам масжидлар фаолиятига рухсат этилади, инша Аллоҳ.
Республика махсус комиссияси қарорига мувофиқ, Ўзбекистон мусулмонлари идораси тасарруфидаги масжидлар фаолиятини карантин даврида ташкил этиш, масжид иш фаолиятини санитария-эпидемиологик қоидаларга мувофиқ юритиш ва ибодатларни адо этиш учун зарур шарт-шароитларни ҳозирлаш борасида қуйидаги тавсиялар ишлаб чиқилди.
- масжиднинг кириш жойини дезинфекцион “тўшак”лар билан жиҳозлаш, бирламчи дезинфекциялаш воситалари билан таъминлаш;
- ҳар бир намозхон тиббий ниқобда бўлиши, масжидга киришда қўлларини дезинфекциялаш воситасидан фойдаланиши;
- масжидга ташриф буюрган ҳар бир шахснинг касаллик аломатларини текшириш, тана ҳарорати 37ºС ва ундан юқори бўлган ҳолатда фуқароларни алоҳидалаш ва 103 телефон рақами орқали тез тиббий ёрдамга хабар бериш;
- таҳоратхонадан фақат зарур шароитлар яратилган (бир марталик сочиқ-салфетка, антисептик воситалар, суюқ совинлар билан таъминлаш, қисқа муддатларда дезинфекция қилиш), ижтимоий масофаланиш сақланган ҳолларда фойдаланиш;
- масжидда қўл бериб ёки қучоқлашиб саломлашиш тақиқланиши;
- масжид бинолари ва ҳудудини ҳар куни дезинфекция қилиш, хоналарни шамоллатиш;
- масжид ҳудудида ҳар қандай кўринишдаги савдо-сотиқни ташкил этмаслик, ҳадя ва совғалар тарқатмаслик;
- расман рухсат берилгунга қадар жума намозлари ташкил этилмайди;
- масжид ходимлари ва кўнгилли намозхонлардан ёрдамчи гуруҳлар тузилиб, улар томонидан масжид ҳудудида карантин талабларига риоя этилишини назорат қилиш;
- масжидлар фаолияти жойлардаги Санитария-эпидемиологик осойишталик марказлари талабларига мувофиқ ташкил этилишини таъминлаш каби тавсиялар жорий этилади.
Республика ҳудудларини «яшил», «сариқ» ва «қизил» тоифага ажратилишидаги ўзгаришлар расмий матбуотда ва Ўзбекистон мусулмонлари идорасининг muslim.uz сайтида эълон қилиб борилади.
Масжидлар фаолияти ҳудудлар тоифалари ўзгаришига қараб, мувофиқлаштирилиб борилади. Хусусан, ҳудудга “қизил” ёки “сариқ” тоифа берилишига кўра ундаги масжидлар фаолияти вақтинчалик тўхтатилади.
Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти қозиси, Тошкент шаҳар ва вилоятлар бош имом-хатиблари ушбу тавсияларни амалга оширилишини таъминлайди ва белгиланган вазифаларнинг бажарилишига масжид имом-хатиби масъул ҳисобланади.
Маълумки, ҳозирги кунда бутун дунё аҳли каби биз ҳам коронавирус пандемияси билан боғлиқ мушкул вазиятни бошимиздан ўтказмоқдамиз. Ҳали хотиржамликка ўрин йўқлигини таъкидлаган ҳолда “қизил” ва “сариқ” ҳудудларда карантин қоидаларига қатъий амал қилиш шартлигини яна бир бор таъкидлаймиз.
Ўз навбатида, яна бир ҳақиқатни эслатиб ўтишни зарур, деб биламиз. Аллоҳ таоло Қуръони каримда инсонларни синовли кунларида сабр-қаноатли бўлишга даъват этиб, “Албатта, қийинчилик билан бирга енгиллик ҳам бордир”, деб марҳамат қилган.
Чиндан ҳам, ҳар қандай ташвиш ортида енгиллик ва ёруғлик бор. Муҳтарам Президентимиз бошчиликларида коронавирус касаллигининг олдини олиш борасида амалга оширилган чора-тадбирлар туфайли Ҳақ таолонинг ёрдами ила бу офат жиловланиб, оммавий ёйилиб кетишининг олди олиняпти.
Шу маънода, бугунги қийинчиликлар албатта ўтиб кетади, ҳали масжидларни тўлдириб жамоатлар бўлади, хатми Қуръонлар ўқилади ва улуғ айёмларни барчамиз биргаликда нишонлаймиз, инша Аллоҳ.
Зеро, Аллоҳ таолонинг уйида қилинган ибодатлар ва дуою тазаррулар боисидан юртга файзу барака киради ва балою офатлар узоқ бўлади.
Вассалому алайкум ва роҳматуллоҳи ва баракотуҳу.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси,
2020 йил 4 июнь, Тошкент шаҳри
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
عَنْ مُجَاهِدٍ قَالَ: أَتَى يَعْلَى بْنُ أُمَيَّةَ بِأَبِيهِ إِلَى النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يُبَايِعُهُ عَلَى الْهِجْرَةِ بَعْدَ الْفَتْحِ، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: «لَا هِجْرَةَ بَعْدَ الْفَتْحِ». فَقَالَ: يَا رَسُولَ اللهِ، بَايِعْ أَبِي عَلَى الْهِجْرَةِ. فَقَالَ: «لَا هِجْرَةَ بَعْدَ الْفَتْحِ». فَأَتَى الْعَبَّاسَ يَسْتَشْفِعُ بِهِ عَلَى النَّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، فَأَتَى الْعَبَّاسُ النَّبِيَّ فَقَالَ: أَقْسَمْتُ عَلَيْكَ يَا رَسُولَ اللهِ، لَمَّا بَايَعْتَ أَبَا يَعْلَى عَلَى الْهِجْرَةِ، فَبَسَطَ يَدَهُ وَقَالَ: «قَدْ أَطَعْتُ عَمِّي، وَلَا هِجْرَةَ بَعْدَ الْفَتْحِ».
Мужоҳиддан ривоят қилинади: «Яъло ибн Умайя фатҳдан кейин Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига отасини у зотга ҳижрат учун байъат қилдиргани олиб келди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Фатҳдан сўнг ҳижрат йўқ», дедилар. «Эй Аллоҳнинг Расули! Отамнинг ҳижрат учун байъатини қабул қилинг», деди. «Фатҳдан сўнг ҳижрат йўқ», дедилар.
Шунда у Аббоснинг олдига бориб, Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларида шафоатчилик қилишини илтимос қилди. Аббос Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳузурларига келиб, «Эй Аллоҳнинг Расули! Мен қасам ичиб айтаманки, Яълонинг отасининг ҳижрат ҳақидаги байъатини қабул қилинг», деди.
Шунда у зот қўлларини узатдилар ва: «Амакимга итоат қилдим. Барибир фатҳдан кейин ҳижрат йўқ», дедилар.
Шарҳ: Ушбу ривоятдан маълум бўляптики, амаки ҳам отанинг ўрнига ўтар экан. Расули акрам соллаллоҳу алайҳи васаллам ўзлари икки марта қайтарган нарсага амакилари воситачи бўлиб келганлари учун рози бўлганлар. Ўша иш қилиб бўлмайдиган нарса эканини билиб туриб ҳам, хўп деб, «Мен амакимга итоат қиляпман, лекин барибир Аллоҳнинг ҳукми бу эмас», деб бўлса ҳам байъатни қабул қилганлар.
Мана шундан кишилар амакиларнинг, катталарнинг ҳам ўзларида оталарининг ҳаққи бўлгандек ҳаққи борлигини билишлари, шунга ўхшаш савобли ишларда улардан бири илтимос қилса, орага тушса, бошқа бир сўровлари бўлса, қабул қилиб, итоат этишлари лозимлиги келиб чиқади.
عَنِ ابْنِ جُرَيْجٍ قَالَ: أَخْبَرَنِي مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ الرَّحْمَنِ، أَنَّ عَبْدَ الْأَعْلَى بْنَ عَبْدِ اللهِ بْنِ أَبِي فَرْوَةَ أَخْبَرَهُ، عَنِ الْمُطَّلِبِ بْنِ حَنْطَبٍ: أَنَّ عَمَّهُ وَهُوَ وَعِمْرَانُ بْنُ أَبِي فَرْوَةَ جَالِسَانِ، فَأَوْسَعَ لَهُ، فَأَبَى الْمُطَّلِبُ أَنْ يُفَرِّقَ بَيْنَهُمَا وَقَالَ: نَهَى النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ أَنْ يُفَرَّقَ بَيْنَ الرَّجُلِ وَأَبِيهِ، فَقَالَ عَبْدُ اللهِ: إِنَّمَا هُوَ عَمِّي قَالَ: الْعَمُّ وَالِدٌ.
Ибн Журайждан ривоят қилинади: «Менга Муҳаммад ибн Абдурраҳмон хабар қилди. Абдулаъло ибн Абдуллоҳ ибн Абу Фарва Муттолиб ибн Ҳантобдан хабар берди. У Имрон ибн Абу Фарва билан ўтирган эди. У унга жой берди. Шунда Муттолиб иккисининг орасига киришни истамади ва: «Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам ота билан боланинг орасини ажратишдан қайтарганлар», деди.
Шунда Абдуллоҳ: «Бу амаким», деди.
«Амаки ота ўрнидадир», деди.
Шарҳ: Демак, амаки-жиян ўтирганларида бир ҳурматли одам кириб келибди. Икковлари икки томонга сурилиб, унга ўтириши учун жой бўшатишган экан, «Мен бу ерга ўтирмайман. Чунки Расули акрам соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ота-боланинг орасини ажратиб ўтирманглар», деганлар», дебди. Бола ёшлик қилиб, «Бу амаким», деганида «Амаки ота ўрнидадир», яъни отадир, дебдилар. Амакининг ота ўрнига ўтиши мана шу ривоятдан олинган.
«Яхшилик ва силаи раҳм» китоби 1-жуз
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа