Лайлатул қадр - йил давомидаги энг афзал кеча...
Аллоҳ таоло бу кечани ойлар султони Рамазон ойига хослади ва бу кечада Қуръони Каримни Ўз Пайғамбари Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга нозил қила бошлади. Аллоҳ таоло “Қадр” сурасида айтадики:
“Албатта, Биз у(Қуръон)ни Лайлатул Қадрда туширдик” (1-оят)
Мана шу ояти карима ҳам қадр кечасининг қадри қанчалик улуғ эканини кўрсатади.
Лекин Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло бу кечани барча инсонлардан сир тутди.
Уламоларимиз бу сир тутишликнинг бир неча сабаблари бор эканлигини айтишади.
Қуйида уларнинг баъзиларини келтириб ўтамиз:
- Имом Фахр ар-Розий роҳимаҳуллоҳ ўзларининг ”Тафсийул кабир” китобларида шундай деганлар: ”Аллоҳ таоло бу кечани бир неча сабаблар туфайли махфий қилди.
Биринчи сабаб: Аллоҳ таоло баъзи бир нарсаларни яширгани каби у кунни ҳам яширди.
Мисол учун, бандаларини барча тоат-ибодатига ундаш учун ўз розилигини тоатларига, барча гуноҳлардан сақланишлари учун ғазабини маъсиятларга, инсолар барчалари бир бирларини ҳурмат қилишлари учун ўз валийларини инсонлар ичига ва кўпроқ дуо қилишлари учун эса ижобатини дуоларга яшириб қўйди. Шу билан бирга, барча исмларини улуғлашлари учун ”Исми Аъзам”ини, барча намозларга эътиборли бўлишлари учун ”ўрта намоз”ни, кўпроқ тавба қилишлари учун тавбаларининг қайси бири қабул бўлганини ва доим хавфда бўлишлари учун ўлим вақтини махфий қилди. Худди шунингдек, Рамазоннинг барча кунларини ғанимат билишлари учун бу кечани ҳам махфий қилди.
Иккинчи сабаб: Аллоҳ таоло бу кечани яширгани сабаби ўлароқ айтадики: Агар сиз бандаларимни гуноҳга бўлган жуъратингизни била туриб, бу кечани маълум бир кунга таъйин қилганимда ва сизлар нафсингизни гуноҳга ундаши туфайли ана шу кунда гуноҳ қилиб қўйсангиз. Ва натижада, билиб туриб қилган гуноҳингиз, билмай қилган гуноҳингиздан оғирроқ бўлар эди. Ана шу сабаддан, мен сизларга бу кечани сир тутдим.
Учинчи сабаб: Бандам бу кечани излаб топишга ҳаракат қилиб, шу қилган саъй-ҳаракати сабабли савобга эришишлари учун бу кечани махфий қилдим.
Тўртинчи сабаб: Қачонки банда Лайлатул қадр қайси кун эканини билмаса, Рамазоннинг ҳар бир кечаси қадр кечаси бўлиши мумкин деб ҳар бир кечани тоат ибодат билан ўтказади ва Аллоҳ таоло бундай бандаси билан фаришталарга мақтанади ва уларга “сизлар “ерда фасод тарқатиб қон тўкадиган кимсани яратасанми?”- деган эдингизми?” - деб айтади ва кўриб қўйинглар дейди.
Аллоҳ таоло барчамизни шундай улуғ кечага етишни ва кўплаб ажрларга эришишимизни насиб қилсин.
Интернет маълумотлари асосида тайёрланди.
Тошкент Ислом институти талабаси
Муҳаммад Али Муҳйиддин
Бугун, 20 ноябрь куни Имом Бухорий номидаги Тошкент Ислом институтида Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратларининг бир қудсий ҳадис шарҳига бағишланган “Эй бандаларим...” китобининг тақдимоти бўлиб ўтди.
Анъанага кўра Қуръони карим тиловати билан бошланган тадбирда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон домла Ишматбеков, Тошкент ислом институти ректори, тарих фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) Уйғун Ғофуров, институтнинг “Ақоид ва фиқҳий фанлар” кафедраси мудири Соатмурод Примов, шунингдек, бошқа ўқитувчи ва талабалар иштирок этишди.
Тақдимотда эътироф этилганидек, мазкур салмоқли асар динимизнинг кўпгина асослари, ҳукмлари, одоблари, қалб иши билан боғлиқ нозик нукталарни қамраб олган.
Китоб номига асос бўлган “Эй бандаларим...” деб бошланувчи узун ҳадисда Аллоҳ таоло бандаларига бир неча марта хитоб қилиб, зулмдан, залолатдан узоқ бўлишга чорлайди. Ҳар нафасда Ўзига муҳтож эканимизни эслатади. “Эй бандаларим! Булар сизнинг амалларингиз. Мен уларни ҳисоблаб қўяман...” дея бизни огоҳ этади.
Қалб Худонинг назаргоҳи экан, китобда келтирилган мана бу парча ҳар бир ўқувчининг ўз қалбини юмшатиб, поклаб туришида дастур вазифасини ўтайди:
Ибн Жавзий раҳматуллоҳи алайҳ "Сойдул хотир" китобида айтади: “Билдимки, агар рақоиқ (қалбни юмшатувчи сўзлар) ва салафи солиҳлар ҳаётларига назар солиш аралашмаса, фиқҳ ва ҳадис эшитиш билан шуғулланишнинг ўзи қалбни ислоҳ қилишда етарли бўлмайди. Фақат ҳалол ва ҳаромни билишнинг ўзи қалбни юмшатишда катта таъсирга эга эмас, балки рақоиқ ҳадислар ва салафи солиҳларнинг қиссаларини зикр этиш қалбни юмшатади”.
Сўзга чиққанлар асарнинг ана шундай муҳим масалаларни эслатиши билан ҳам аҳамиятли эканини таъкидлашди. Якунда китоб юртимиз мўмин-мусулмонлари учун манфаатларга бой бўлишини тилаб дуолар қилинди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати