Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
29 Май, 2025   |   2 Зулҳижжа, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:13
Қуёш
04:54
Пешин
12:25
Аср
17:32
Шом
19:51
Хуфтон
21:25
Bismillah
29 Май, 2025, 2 Зулҳижжа, 1446

Муносабат ва мурожаат

23.12.2018   2644   5 min.
Муносабат ва мурожаат

Аброр Мухтор Алий билан содир бўлган воқеага муносабатимдан кейин “Нега Фазлиддин Парпиев масаласида сукут қилган ҳолда, бунда муносабат билдиряпсиз?“ деган маломатлар кўпайиб кетди. Ўзи шахсийда ҳам бундай сўровлар кўп эди.

Аслида у воқеани бунисига қиёс қилиш нотўғри. Чунки бунда ўзаро ҳақоратнинг мантиқий якунини кўрган ва аралашувимизда фойда кўпроқ эканини билган бўлсак, унда масала нозик, менинг муносабатим ҳеч нарсани ҳал қилмаслиги ва менинг учун сукут қилиш ҳар томонлама фойда экани маълум эди.

Энди Фазлиддиннинг чет элга чиқиб кетиш масаласига келсам, прокуратурадаги суҳбат қай даражада енгил ё оғир бўлганини қўлимдаги маълумотлар орқали била олмадим. Ҳатто Суръат Икромов ёзганларида ҳам энди жим юриш, ижтимоий тармоқларда ёзмаслик ҳақидаги огоҳлантирувдан бошқа маъно кўрмадим. Кейинги баёнотларда Фазлиддинга нисбатан жиноий таъқиб йўқлиги айтилди. Шундан келиб чиқиб айтишим мумкинки, мамлакатдан чиқиб кетиши (ҳижрат демадим!) масаласида ҳам қарор унинг ҳукмига ҳавола. Фақат чиқиб кетишдаги шов-шувлар ҳийла ошиб кетмадимикан? Воқеа талқинида ҳис-ҳаяжонларга ортиқча йўл қўйилмадимикан? Ҳатто ўзи ишлатмаган (ҳижрат каби) ибораларни қўллаш, чақирилишга навбати келганларнинг номини зикр қилиб жамиятда ваҳима қўзғаш каби ножўя ҳолатлар юзага чиқмадимикан?

Энди энг асосий айтмоқчи бўлганим. Кейинги йилларда диний соҳада ҳам давлатимиз томонидан яхши ишлар амалга оширилмоқда. Кўплари ҳаммага аён. Мен диний айбловлар билан қамалган кўпчилик маҳкумлар озод қилингани, ман этилган ташкилотларга адашиб кириб қолган фуқароларнинг мурожаатларини кўриб чиқиш бўйича Республика идоралараро комиссияси тузилгани ва яқинда мамлакатимизда “қора рўйхат“ бекор қилинганини алоҳида таъкидламоқчиман. Шу ишларнинг самараси ўлароқ Ўзбекистоннинг дин эркинлиги борасидаги рейтинги яхшиланмоқда. Олдингидан кўра аҳвол ўнгланмоқда. Бу соҳадаги муаммоларга биринчилардан дуч келадиган ва танасида илк ҳис қиладиган киши сифатида айта оламанки, вазият яхши томонга ўзгарган ва янада ўзгаришига умид қиламан. Ва бу яхши йўналиш ўзгаришини хоҳламайман ва уни ўзгартиришга сабаб бўладиган ишлардан узоқ юраман. Бинобарин бошқаларни ҳам шунга чақираман. Очиқроқ айтадиган бўлсам, давлат мусулмонлар ҳуқуқини эътироф этишни бошлаб турган бир пайтда, ақл, фаҳм-фаросатни ишлатиб ҳаракат қилинишини ёқлайман, аммо эҳтиётсизлик, жоҳиллик қилиб дин ва давлат ўртасидаги нозик ришталарни узишларига мутлақо қаршиман!

Энди мен ҳам савол берсам: ҳукумат бу борада яхши қадам ташлаётган бир пайтда Фазлиддиннинг юртдан чиққанини “ҳижрат муборак!“ дея қутлашдан ким ва нима манфаат кўради?! Давлатнинг мусулмонларга, мусулмонларнинг давлатга пайдо бўлаётган ўзаро ишончини ва яқинлашувини бузишдан ким фойда олади?! Ёки масалани шовқин-сурон кўтариб, ўзини қаҳрамон кўрсатиб, лаънатлаш ва сўкиш билан ҳал қиламан дейиш қайси ақл меъёрларига тўғри келади?!

Хўп, “мен Фазлиддин қаҳрамон, унга ҳижрат муборак, давлат ёмон, сизлар яхши“, десам масала ҳал бўладими? Шу билан сизнинг хоҳиш-иродангиз қониб, ҳамма муаммолар ечилиб кетадими? Сизнинг бундай шахсий фикрларингизга эргашишга менинг қандай мажбуриятим бор? Ёки сизнинг сўзингиз ваҳий ва амалингиз ислом-у, қачон мен айтганингизни қилсам маъсум ва ҳақиқий мусулмон бўламанми? Сизда ўзингизнинг тўғри фикрда мутлақ танҳо эканингиз ҳақидаги журъат қаердан пайдо бўлди? Бу саволларни йўналтираётган кишиларга ҳали анча саволларим бор.

Бу давлат бизники, биз эса шу давлат раиятимиз. У ривожланса, обрў топса, фаровон бўлса ҳаммамизга фойда. Бир мусулмон сифатида мен ватаним равнақи ва диним иззати учун хизмат ва ҳаракат қиламан. Агар давлатим менинг бу ишларимни тушунса амалимга ғурурланмайман, У Аллоҳнинг фазли, Ўзига ҳамд айтаман, тушунмасдан қарши бўлса, ниятим холис бўлгани учун асло хафа бўлмайман. Агар бу йўлда ундан азият етса сабр қиламан, таваккулда бўламан. Эртага кимнинг бошига нима тушишини якка Аллоҳ билади. Аллоҳ икки дунёда ҳам офият беришини ўзим ва ҳамма учун сўрайман.

Динга ҳикмат билан даъват қилинади. Буни юқорида айтдим. Шунинг учун ўзим ҳикмат деб билган йўл билан унга хизмат қилиш илинжидаман. Ҳикматни мўтадилликда, васатийликда, илмда, сокинлик ва узлуксизликда деб биламан. Бу менинг қаноатим. Бошқаси бўлса у сизнинг қаноатингиз. Мен сизникига аралашмадим, сиз ҳам меникига аралашманг!

Булар диний тушунчаларимдан келиб чиққан шахсий фикрларим эди. Улар дин эмас, хатолари бўлиши мумкин. Сиз ҳам фикрингизни айтинг. Аммо уни ҳамма эргашиши шарт бўлган дин дея тақдим қилманг!

Саломат бўлинг!

Мубашшир Аҳмад хафизуллоҳ

Манба: https://azon.uz

Ўзбекистон янгиликлари
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Йўл ҳаракати қоидаларига риоя қилиш – Исломдаги масъулият ва одоб

23.05.2025   10216   3 min.
Йўл ҳаракати қоидаларига риоя қилиш – Исломдаги масъулият ва одоб

Ҳар бир мусулмон учун ҳаётнинг ҳар бир жабҳасида Ислом ахлоқига амал қилиш фарз саналади. Бунинг ичига йўлда ҳаракатланиш, пиёда ва ҳайдовчи сифатида қоидаларга риоя қилиш ҳам киради. Ислом дини фақат ибодатлар билан чекланиб қолмайди, балки жамиятда тинч-тотув яшаш ва бошқаларнинг ҳуқуқларини ҳурмат қилишни ҳам талаб қилади.


1. Жавобгарлик ҳисси — ҳайдовчининг одоби.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: “Мўмин киши бошқаларга зарар етказмайди ва зарар ҳам кўрмайди” (Имом Ибн Можа ва Имом Аҳмад ривояти).

Ушбу ҳадисга кўра, ҳайдовчи йўлда бошқаларнинг ҳаётига, саломатлигига таҳдид солувчи ҳаракатлардан эҳтиёт бўлиши лозим. Йўлдаги ҳар бир ҳаракатимиз бошқаларга таъсир қилиши мумкин.


2. Қоидаларга риоя қилиш — итоат ва омонат.

Қуръони каримда бундай дейилади: “Эй имон келтирганлар! Аллоҳга итоат этингиз, Пайғамбарга ва ўзларингиздан (бўлмиш) бошлиқларга итоат этингиз!” (Нисо сураси, 59-оят).

Ҳукумат томонидан белгиланган йўл қоидалари кишиларнинг хавфсизлиги учун жорий қилинган. Уларга итоат қилиш – Ислом таълимотига мувофиқ ҳаракат қилишдир.


3. Шошилмаслик ва сабр - ҳаётни сақлаб қолиш воситасидир.

Абдуллоҳ ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: “Хотиржамлик Аллоҳдан ва шошилиш шайтондандир” (Имом Термизий ривояти).

Йўлда шошиш, қонунни бузиш, ортиқча тезлик билан ҳаракатланиш –ҳайдовчининг нафақат ўз ҳаётига, балки бошқалар ҳаётига ҳам хавф туғдиради.


4. Қўполликдан эҳтиёт бўлиш ва йўлдаги одоб.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам йўл одоблари ҳақида: “Йўлларда ўтиришдан сақланинглар!” деганлар.

Шунда “Бизнинг йўлда ўтиришдан бошқа иложимиз йўқ, чунки гаплашадиган мажлисларимиз йўлларда бўлади”, дейишди.

У зот алайҳиссалом: “Агар йўлда ўтиришдан бошқага кўнмасангиз, у ҳолда йўлнинг ҳақини адо этинглар”, дедилар. Улар: “Йўлнинг ҳақи нима?” деб сўрашди.

У зот алайҳиссалом: “Йўлнинг ҳаққи кўзни тийиш, озор етказишдан тийилиш, саломга алик олиш, маъруф ишларга буюриш ва мункар ишлардан қайтариш”, дедилар (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).

Бугунги кунда бу одоблар ҳайдовчилар ва пиёдалар учун ҳам долзарбдир. Йўлда ҳурмат ва одобни сақлаш, йўл бериш, ўзгаларни ҳақорат қилмаслик – мусулмоннинг одобидир.


5. Ҳуқуққа риоя қилиш — бошқаларга ёрдам

Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам айтдилар: “Ким дунёда бир мўминни дунё ғамларидан бирини енгиллатса, Аллоҳ таоло унинг дунё ва охират ғамларини енгиллатади. Ким бир мўминнинг қийинчилигини осонлаштирса, Аллоҳ таоло ўша инсонни дунё ва охиратда мушкулини осон қилади” (Имом Муслим ривояти).

Йўлда бошқаларга ёрдам бериш — масалан, ҳайдовчи бўлсангиз, қария ёки ногиронни олиб ўтиш, машинангизда ёрдамга муҳтож кишини олиб бориш – савобли амалдир.


Хулоса:

Йўл ҳаракати қоидаларига риоя қилиш фақат давлат талабига амал қилиш эмас, балки Ислом ахлоқи ва Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам суннатларига амал қилишдир. Ҳар бир мусулмон ҳаракатда ҳам, ниятда ҳам одобли, масъулиятли ва салбий оқибатларни олдиндан ўйлайдиган инсон бўлиши лозим.

Манбалар асосида
Илёс Аҳмедов тайёрлади.

 

 

Мақолалар