Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
06 Январ, 2025   |   6 Ражаб, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:24
Қуёш
07:49
Пешин
12:34
Аср
15:28
Шом
17:12
Хуфтон
18:31
Bismillah
06 Январ, 2025, 6 Ражаб, 1446

“Мавлид” кечаси қандай кеча?

20.11.2018   9654   1 min.
“Мавлид” кечаси қандай кеча?

Мавлид – Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг таваллудлари, туғилган жойи ва замони, Пайғамбар алайҳиссаломнинг таваллуди муносабати билан ўтказиладиган маросимга берилган ном. Шунингдек, Пайғамбар алайҳиссаломнинг туғилишларига бағишланган манзумалар ва насрий асарлар ҳам мавлуд деб аталади. Шу нуқтаи назардан, Пайғамбар алайҳиссаломнинг туғилган куни “мавлид”, туғилган ойи “мавлид ойи”, туғилган кечаси “мавлид кечаси” деб аталади. Асли “мавлид” бўлган мазкур калима тилимизда “мавлуд” шаклида ҳам қўлланилади.
“Мавлид” кечаси қандай кеча? У Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва саллам дунёга келган кеча бўлиб, “Қадр кечаси”, “Меърож кечаси”, “арафа кечаси”, “жума кеча” каби муборак кунлар ва кечалар сирасида ўзига хос аҳамиятли кечадир. Ҳатто Қадр кечасидан-да эътиборли кеча дегувчилар ҳам бор.
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг туғилган куни қайси кун эканини у зотнинг ўзлари айтганлар. Хусусан, ҳадиси шарифлардан бирида у зотдан нега душанба куни рўза тутишларининг сабабини сўрашганида, “Мен душанба куни туғилдим ва Қуръони карим менга душанба куни нозил бўлди”, деб жавоб берганлари айтилади...

ЎМИ Матбуот хизмати

Сийрат ва ислом тарихи
Бошқа мақолалар

Намозда қироат масаласи

4.01.2025   5321   2 min.
Намозда қироат масаласи

Ҳанафий мазҳабимиз фиқҳ китобларида намоздаги қироатга доир масалалар, шу­нингдек, қироат ҳамда алоҳида боб ёки фаслларда батафсил баён қилинган. Чунки қироат намоз ичидаги фарзлардан биридир. Намозда қироат мукаммал бўлмоғи зарур.
Фиқҳ китобларимизда, шунингдек, на­мозга тегишли илмларни ўқиб-ўрганиш тунги нафл (таҳажжуд)нинг савобидан ор­тиқроқ ва афзал экани ҳам таъкидланган.

Биз “Ҳидоя”, “Мухтасарул-виқоя”, “ал-Их­тиёр”, “Маслакул-муттақийн” ва бош­қа ўн­лаб ҳанафий мазҳабимиз фиқҳ китобла­рида баён этилган намозда Қуръон оятла­рини хато қилмасликка доир масалаларни ва фатволарни жамлаб, икки қисмли китоб қилинади.
Китобнинг 1-қисми беш вақт намозда зам сура қилиб ўқиладиган оятлар қироатида юз берадиган хатоликларга доир муҳим маълумотлар тўпланди. Қуйида шу китобнинг 1-қисмидан парча ҳавола этмоқдамиз:

  1. Намозхон Масад сурасининг “Таббат ядаа абии Лаҳаб” (تبت يدا أبي لهب ) жумласини “Таббат адаа аби Лаҳаб” (تبت أدا أبي لهب ) деб ўқиса, намози бузилади.
  2. Қурайш сураси қироатида “Риҳлата-ш-шитаи ва-с-сойф” (رحلة الشتاء والصيف) жумласидаги “сойф” (صيف) ни “сийн” (س) билан “сайф” (سيف) деб ўқиса, намози бузилади.
  3. Шунингдек, мазкур жумладаги “шитааун” (شتاء) сўзини “то” (ط) ҳарфи билан “шитоун” (شطاء) деб ўқиса, намози бузилади.
  4. Мазкур сура охиридаги “…каъасфин…” (كعصف) сўзининг (ҳарфлари ўрнини алмаштириб) “каъафсин” (كعفص) деб ўқиса, намози бузилади.
  5. Маъун сураси қироатида “…ядуъъу-л-ятийм” (يدع اليتيم) жумласини “…ядуу-л-ятийм” (يدع اليتيم) деб “айн”ни ташдидсиз (яъни, битта қилиб) ўқиса, намози бузилмайди. Лекин “дол”ни сукунли қилиб “ядъу-л-ятийм” (يدع اليتيم) деб ўқиса, намози бузилади.
  6. Фалақ сураси қироатида “ва мин шарри ғосиқин изаа вақаб” (ومن شر غاسق إذا وقب) жумласидаги “ғосиқин” сўзини “фосиқин” деб ўқиса, намози бузилади.
  7. Наас сураси қироатида “…Мина-л-жинна­ти ва-н-наас” жумласини “мина-л-жинната” деб насб қилиб ўқиса, намози бузилади.
  8. Фийл сурасидаги “…кайдаҳум фий тазлийл” (كيدهم في تضليل) жумласини “Зо-изғи” (ظ) ҳарфи билан ўқиса, баъзи уламолар “намоз дуруст бўлмайди”, дейишган.
  9. Тийн сураси бошланишида “Ва-т-тийн” сўзини “то-итқи” (ط) ҳарфи билан ўқиса, намози бузилади.
  10. Ихлос сурасининг “Қул ҳуваллоҳу аҳад” (قل هو الله احد) жумласидаги “аҳад” (احد) сўзини “те” (ت) ҳарфи билан “аҳат” (احت) деб ўқиса, намози бузилади.

    Давоми бор...

Имом Сарахсийнинг “Муҳит” асари ва бошқа манбалар асосида
ЎзРФАШИ катта илмий ходими, ТошДШУ доценти
Баҳриддин УМУРЗОҚОВ тайёрлади.