Аллоҳ таоло Қуръонда مَيِّتٌ (“маййит” кўринишида бўлиб, “ё” ҳарфи ҳаракатли ва ташдидли) лафзини зикр қилганда, бунинг маъноси “Ҳали ўлмаган, аммо яқинда ўладиган тирик кимса” дегани бўлади. Ушбу сўздаги “ё” ҳарфи ҳаракатли бўлганидек, у инсон ҳам ҳаракатдадир, тирикдир. Бунга мисол:
إِنَّكَ مَيِّتٌ وَإِنَّهُم مَّيِّتُونَ
“Албатта, сен ҳам ўлгувчисан, улар ҳам ўлгувчидирлар” (Аллоҳдан бошқа ҳар бир тирик жон ўлади. Ҳамма ҳам ўлади. Ўлмайдиган ҳеч ким йўқ. Фақат Аллоҳ таолонинг Ўзигина қолади.) (Зумар сураси, 30-оят).
Аммо مَيْتَ (“майта” кўринишида бўлиб, “ё” ҳарфи сукунли) лафзини зикр қилганда, бунинг маъноси “Руҳи ажраган, ўлган, вафот этган” дегани бўлади. Сўздаги “ё” ҳарфи сукунли, ҳаракатсиз бўлганидек, у кимса ёки жонзот ҳам ҳаракатсиздир, ўлгандир. Бунга мисол:
حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ
“Сизларга ўлимтик...ҳаром қилинди” (Моида сураси, 3-оят).
Қуръон луғатидаги бу ажойибликни, ҳарф ҳаракатининг воқеликка муносиблигини кўринг!
Шайх Солиҳ Туркийнинг “Мин роваиъил Қуръан”
номли мақоласидан
Нозимжон ИМИНЖОНОВ
таржимаси
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Фарзандингизнинг сочини тарасангиз, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам “Кимнинг сочи бўлса, уни парвариш қилсин”, деганлар, ўша ҳадисга мувофиқ тараб қўйяпман деб айтинг.
Ўғилчангизга атир сепсангиз, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам “Менга бу дунёдан хушбўйлик, аёллар маҳбуб қилинди. Намоз эса кўз қувончим қилинди”, деганлар, ўша ҳадисга мувофиқ атир суртяпман деб айтинг.
Фарзандингиз мактабга кетаётганда Набий соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “Ким илм талабида йўлга тушса, Аллоҳ унга жаннат йўлини осон қилиб қўяди”, деган ҳадисларини эслатинг.
Фарзандингизга кулиб қараганингизда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “Биродарингнинг юзига табассум билан боқишинг ҳам садақадир”, деган ҳадисларини эслатинг.
Фарзандингизни мақтасангиз, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам “Яхши сўз ҳам садақадир”, деганларини эслатинг.
Фарзандингизга ёши катта кексаларни ҳурмат қилишни ўргатиб, Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кичикларимизга раҳм шафқат қилмаган, кексаларимизни эъзозламаганлар биздан эмас”, деганларини айтинг.
Шу тариқа фарзанд тарбиясини суннат ва сийратга боғлаб, ҳадислар асосида таълим-тарбия беринг.