Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
02 Апрел, 2025   |   4 Шаввол, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:44
Қуёш
06:05
Пешин
12:32
Аср
16:57
Шом
18:52
Хуфтон
20:07
Bismillah
02 Апрел, 2025, 4 Шаввол, 1446

Оқсил молекуласи - Яратувчининг борлигига гувоҳлик беради!

05.11.2024   14770   4 min.
Оқсил молекуласи - Яратувчининг борлигига гувоҳлик беради!

Молекуляр дунёга оид замонавий тадқиқотлар олимлар ва илмий марказларни Яратувчининг мавжудлиги тўғрисидаги якдил, асосий хулосага келишига сабаб бўлмоқда. Протеин молекуласининг тузилишини батафсил ўрганиш натижасида олимлар илоҳий куч иштирокисиз молекулалар ўз-ўзидан пайдо бўлиш эҳтимоли мавжуд эмас деган қатъий тўхтамга келишмоқда.

Протеин молекулалари тирик ҳужайранинг асоси бўлиб, у маълум аминокислоталардан иборат. Протеинлардаги аминокислоталарнинг сони 50 дан мингтагача ёки ундан кўп бўлади. Бундай ҳолда, аминокислоталар фақат битта турдаги, яъни Л-аминокислоталар бўлиши керак. Улар қатъий кетма-кетликда жойлашган ва бир-бири билан фақат пептид боғи билан боғланади. Пептид боғи аминокислота боғламларини бир-бири билан боғлайди. Агар оқсил молекуласининг тузилишида ушбу шартлардан бирортаси бузилган бўлса, у тирик материянинг бир қисми бўла олмайдиган фойдасиз аминокислоталар тўпламига айланади.

Масалан, 20 та турдаги 500 та аминокислотадан иборат ўртача оқсил молекуласини қатъий тартибга солиш зарурати молекуляр дунёнинг жуда мураккаб конфигурациясидан далолат беради. Агар аминокислоталар керакли кетма-кетликда ўз-ўзидан пайдо бўлиши мумкин деб ҳисобласак, унда бундай ҳолатнинг эҳтимоллиги 1/10⁶⁵⁰, яъни ўннинг 650-даражасидаги сондан бирига тенг.

Бу рақам қаердан пайдо бўлди? Бу оддий математика. 20 та турдаги ҳар бир аминокислотани тўғри танлаш эҳтимоли 1/20 ни ташкил қилади. Ва барча 500 аминокислоталарни тўғри танлаш эҳтимоллиги 1/20⁵⁰⁰ бўлса, бу 1/10⁶⁵⁰ га тенг.

Энди фақат Л-аминокислоталарни танлаш эҳтимоллигини ҳисобласак. Л ва Д-аминокислоталар бир хил кимёвий таркибга эга, аммо учинчи даражали тузилмаларнинг қарама-қарши жойлашувида фарқланади. Бундан ташқари, барча тирик организмларнинг оқсиллари фақат Л-аминокислоталардан иборат ва агар протеин таркибида камида битта Д-аминокислота бўлса, у яроқсиз ҳолга келади. Икки мавжуд турдаги аминокислоталардан (Д ва Л) Л-аминокислоталарнинг бўлиш эҳтимоллиги 1/2 га тенг. Протеинда 500 та аминокислота бўлса, уларнинг фақат Л — шакллари бўлиш эҳтимоли 1/2⁵⁰⁰ бўлиб, бу 1/10¹⁵⁰ га тенг.

Аминокислоталарнинг пептид алоқаси билан боғланиш эҳтимоллигини ҳисобга олиш керак. Аминокислоталар бир-бири билан турли хил бирикмалар ҳосил қилади, аммо оқсил молекуласини ҳосил қилиш учун аминокислоталар бир-бири билан фақат пептид боғи билан боғланган бўлиши керак. Аминокислоталарни пептид боғи орқали боғлаш эҳтимоли 50 %ни ташкил этиши аниқланди. Агар оқсилда 500 та аминокислота бўлса, умумий эҳтимоллик 1/2⁴⁹⁹ бўлиб, бу 1/10¹⁵⁰ га тенг.

Барча уч омилни ҳисобга олиш ва умумий эҳтимолликни ҳисоблаш учун натижада юзага келган эҳтимолликларни кўпайтириш керак. 1/10⁶⁵⁰ х 1/10¹⁵⁰ х 1/10¹⁵⁰ = 1/10⁹⁵⁰, яъни 10нинг 950-даражасидан битта имконият. Тасаввур қилинг, эҳтимоллик қанчалар кам! Имкониятлар деярли нолга тенг! Математикада 1/10⁵⁰ эҳтимоллик нолга тенг ҳисобланади.

Биология бўйича Калифорния эҳтимоллик илмий марказидан доктор Жеймс Копедж ҳисоб-китобларни амалга оширди. Олим барча эҳтимоллик қонунларини биргина оқсил молекуласининг тасодифан пайдо бўлиш эҳтимоллиги мисолида кўриб чиқди. У ернинг барча жисм ва суюқликлари — океанлар, атомлар, ер қобиғи таркибидаги молекулаларни пайдо бўлиш эҳтимоллигини ҳисоблаб чиқди. Кейин у аминокислоталарнинг боғланиши табиатдаги боғланиш тезлигидан бир ярим триллион марта юқори тезликда содир бўлишини аниқлади. Имкониятларни ҳисоблаб, у битта оқсил молекуласи тасодифан ҳосил бўлиши учун 10²⁶² йил кераклигини аниқлади. Бу 262 нолга эга астрономик рақам бўлиб, коинотнинг ҳозирги маълум ёшидан ҳам ошади.

Бинобарин, Яратганнинг иштирокисиз тирик материянинг оқсил молекуласидек оддий бирикмаси ҳосил бўлмас экан, мураккаброқ бирикмалар, ҳужайралар, организмлар ва жисмларнинг ўз-ўзидан пайдо бўлиши борасидаги эҳтимоллиги умуман мавжуд эмас.

Интернет маълумотлари асосида
ТИИ Ҳадис ва ислом тарихи фанлари кафедраси
катта ўқитувчиси Пўлатхон Каттаев тайёрлади

Бошқа мақолалар
Янгиликлар

Жанубий Кореядаги ватандошлар Рамазон ҳайитини кенг нишонлади

01.04.2025   2140   2 min.
Жанубий Кореядаги ватандошлар Рамазон ҳайитини кенг нишонлади

Кеча дунёнинг турли мамлакатларида бўлгани каби, Корея Республикасида ҳам Рамазон ҳайити кенг нишонланди, деб хабар қилмоқда "Дунё" АА мухбири.

Хусусан, Жанубий Кореяда вақтинча ишлаётган ва таълим олаётган ватандошларимиз ҳам ушбу байрам кўтаринки руҳда кутиб олдилар.

 

Бундан ташқари, муборак Рамазон ойи муносабати билан Жанубий Кореяда бўлиб турган ватандошларимиз билан диний-маърифий суҳбатлар ўтказиш мақсадида Ўзбекистон Мусулмонлари идораси расмий вакиллари бир ой давомида ушбу мамлакатда бўлди.

 

Мамлакатимиз элчихонаси ташаббуси билан амалга оширилган ушбу ташриф доирасида имомларимиз иштирокида Жанубий Кореядаги фуқароларимиз зич яшайдиган шаҳарларда "Рамазон-2025" илмий-маърифий тадбирлари ўтказилди.

 

31 март юртдошларимиз энг кўп яшайдиган Мокпо, Тэгу ва Чонджу каби шаҳарларда имомларимиз билан биргаликда Рамазон ҳайити намози ўқилди.

Маърузалар давомида Ўзбекистон Президентининг халқимизга Рамазон ҳайити муносабати билан йўллаган табригининг  мазмун-моҳияти ва аҳамияти ҳақида сўзлаб берилди. 

 

Айниқса, мамлакатимиз раҳбари табригидаги "Мана шу шукуҳли айёмда чет элларда она юртга садоқат туйғуси билан яшаётган ватандошларимизни ҳам Рамазон ҳайити билан чин дилдан қутлаб, уларга эзгу тилакларимизни изҳор этамиз", деган фикрлар алоҳида урғуланди.

 

Ватандошлар юртимизда ҳукм сураётган тинчлик ва осойишталик, ҳукуматимиз томонидан хорижда истиқомат қилаётган фуқароларга қаратилаётган эътибор ва жонажон Ўзбекистонимиз тинчлиги, халқимиз фаровонлигини Яратгандан сўраб дуо қилдилар.

 

– Бу йил муборак Рамазон ойини Жанубий Кореяда ватандошлар билан биргаликда кўтаринки руҳда ўтказдик, – дейди Тошкент шаҳридаги "Юнус ота" масжиди имом хатиби Жамолиддин Қодиров. – Бир ой давомида Чонджу шаҳрида истиқомат қилаётган ватандошларга муқаддас Ислом динининг асл моҳияти, Рамазон ойи фазилатлари, шукроналик ҳисси билан яшаш, берилган неъматларнинг қадрига етиш, юрт равнақи, ватан тараққиёти, миллатимиз ҳамжиҳатлиги, халқ фаровонлиги йўлида астойдил хизмат қилиш каби мавзуларда маърузалар ўқидик. 

 

Жанубий Кореядаги ватандошлар Рамазон ҳайитини кенг нишонлади
Ўзбекистон янгиликлари