30 Декабр, 2025, 10 Ражаб, 1447
30 Декабр, 2025, 10 Ражаб, 1447
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.
Охирги пайтларда умр йўлдошини танлаш пайтида тиббий кўрикдан ўтиш масаласи ҳам ўртага чиқди. Тажрибада никоҳдан, тўйдан кейин келин-куёвдан бирида турли юқумли ёки бир оилада яшашга тўсиқ бўладиган беморликлар чиқиб қолиши ҳолатлари ушбу чорани қўллашга мажбур қилди. Бу ишга шаръий жиҳатдан қандай баҳо берилишини уламоларимиз кўриб чиқиб, қуйидаги қарорни қабул қилдилар.
Фатво ва илмий баҳслар бўйича европа мажлиси
Ўн тўртинчи сессия
(23–27 феврал, 2005 йил)
қарор 2\14.
Мажлис никоҳланишни истовчиларда юқумли ёки оила қуриш мақсадларига таъсир ўтказадиган хасталикни аниқлаш учун тиббий кўрикдан ўтиш масаласини кўриб чиқди. Бу борада тайёрланган илмий тадқиқотни атрофлича ўрганиб чиққандан кейин мажлис қуйидагиларга қарор қилди:
1. Никоҳланишдан олдин ўтказиладиган тиббий кўрикнинг юқумли ёки оила қуриш мақсадларига таъсир ўтказадиган хасталикни аниқлашда фойдалари бор. Бу сабабли никоҳланишдан сақланиш мумкин. Шу билан бирга, бу ишнинг айб ва салбий тарафлари ҳам бор. Хусусан, бировнинг айбини очиш, унга маънавий зарар етказиш ва келажагини хавф остида қолдириш кабилар.
2. Тиббий кўрикни ман қилувчи нарса шариатда йўқ. Жумладан, ирсий кўрикнинг ҳам. Фақат, шарт шуки, айбни ошкор қилмаслик керак ва даволанишга йўл топиш лозим.
3. Агар никоҳни истовчи тарафлардан бири никоҳдан олдин тиббий кўрикни шарт қилса, монеълик йўқ.
4. Агар икки тараф оила қуришдан олдин келишган ҳолда (ирсийдан бошқа) тиббий кўрикдан ўтишни истасалар, монеълик йўқ. Фақат, сатр бўйича Ислом одобларига амал қилиш ва бошқа тарафга зарар етказмаслик шарт.
5. Икки тарафга ҳам никоҳдан олдин ўзидаги юқумли ёки оила қуриш мақсадларига таъсир ўтказадиган хасталикни яшириш жоиз эмас. Агар яширса ва бу иш иккинчи тарафнинг хаста бўлиши ёки ўлимига сабаб бўлса, сабабчи тараф шариат ҳукми бўйича барча жазо ва тўловларни ўташи мажбурий бўлади.
6. Агар никоҳдан кейин икки тарафдан бири иккинчисининг юқумли ёки оила қуриш мақсадларига таъсир ўтказадиган хасталиги борлигини билиб қолса, никоҳни бузишга ҳаққи бор.
«Бахтиёр оила» китобидан
Инсон қадри улуғланаётган Янги Ўзбекистонда одамларни ҳаётдан рози қилиш, ҳар бир одамнинг ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш ҳамда турли соҳа вакилларига эҳтиром кўрсатиш муҳим вазифа этиб белгиланган.
Айниқса, ён-атрофимизни обод ва озода қиладиган касб эгаларини қадрлаш — инсонпарвар жамиятнинг асосий белгисидир.
Шу мақсадда, 30 декабрь куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси томонидан "Ҳазрати Имом" мажмуасида пойтахтимиз ободлиги ва кўркамлигига ҳисса қўшиб келаётган ободонлаштириш ходимлари учун эҳсон дастурхони ёзилиб, илиқ сўзлар ила ҳадялар улашилди.
Тадбирда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари, Тошкент шаҳар Ободонлаштириш бош бошқармаси масъуллари ва 200 нафардан зиёд ходимлар иштирок этди.
Муфтий ҳазратлари ўз сўзларида сўнгги йилларда юртимизда Давлатимиз Раҳбари томонидан инсон қадрини юксалтириш йўлида кўплаб хайрли ишлар амалга оширилаётгани ва бу ҳар бир ҳамюртимиз ҳаётида ўз аксини топаётганини алоҳида таъкидлаш баробарида мазкур касб эгаларининг жамият ҳаётидаги ўрни беқиёс экани, улар туфайли юртимиз обод, кўчаларимиз ораста, атроф-муҳитимиз покиза ва қалбларимиз равшан бўлишини алоҳида қайд этдилар.
Шунингдек, Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари сўзларида ана шундай фидойи инсонлар динимизда юксак қадрланишини таъкидлаб, йўлдан озорни кетказиш ҳам иймондан саналишини, Исломда покликка алоҳида эътибор қаратилиши унинг иймон билан боғланганидан ҳам яққол кўринишини айтиб ўтдилар. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг: “Поклик иймоннинг ярмидир”, деган ҳадисларини ёдга олдилар.
Мухтасар қилиб айтганда, тадбирда жамият фаровонлиги, аввало, инсонга бўлган эътибор, унинг меҳнатини қадрлаш ва муносиб рағбатлантиришдан бошланиши таъкидланди. Пойтахтимиз ободлиги йўлида сидқидилдан хизмат қилаётган ободонлаштириш ходимларига кўрсатилаётган бундай эҳтиром ва ғамхўрлик давлатимизда ҳар бир инсоннинг меҳнати ва қадри эъзозланишининг яққол намунаси экани қайд этилди.
Тадбир якунида Муфтий ҳазратлари томонидан соҳада фаоллик кўрсатаётган жонкуяр ходимларга қимматбаҳо совғалар, барча иштирокчиларга эса озиқ-овқат жамланмалари ҳадя этилди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 