Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Ассалому алайкум ва раҳматуллоҳи ва баракатуҳу
Бугун сизларга онага яхшилик қилиш, уни эъзозлаш ва ҳурмат қилиш, яхши кўриш ҳақида сўзлаб бераман. Аллоҳ таоло Қуръони каримнинг жуда кўп оятларида ота-онага яхшилик қилишга буюрган. Аллоҳ таоло: “Икковларига меҳрибонлик ила хокисорлик қанотингни пастлат”, деган.
Аллоҳ таоло ушбу оятда ота-онага меҳрибон бўлишга, уларга мулойимлик билан муомала қилишга буюради. Фарзанд ота-онасининг олдида ўзини камтар тутиши лозим.
Келинг, сизга бу ҳақда бир ҳикояни сўзлаб берай.
Бир йигит онаси билан ёлғиз яшарди. У барча ёшлар каби тез жаҳли чиқадиган ва ғазабланадиган эди. Кунларнинг бирида кўйлагини киймоқчи бўлди, лекин тугмаси узилиб тушганини кўриб жиғибийрон бўлди. Онасидан аламини олмоқчи бўлиб: “Она кўйлагимнинг тугмаси қани?!” деб бақирди. Онаси бир зумда кўйлакка тугма қадаб берса-да, ўғлининг ғазаби босилмади. Балки янада қаттиқроқ онасига бақириб, қўлидаги қоғозларни столга отиб, онасига жаҳл қилди. Онаси хафа бўлиб, бир оғиз ҳам сўз айтмади. Ўғли ўзининг хонасига эшикни бор кучи ёпиб, кириб кетди.
Ҳа, афсуски бугунги кунда бундай ёшлар жуда кўп.
Йигит қилган ишидан қаттиқ афсусланди, онасини ранжитгани учун кечаси билан ухлай олмади. Эрталаб тонг отиши билан онасидан кечирим сўраш учун онасининг олдига борди, лекин онаси унга ҳеч нарса демади. Йигит университетга кетди.
Йигитнинг ҳаловати йўқ эди, дарсга қатнашишни ҳам истамасди. Миясида турли ўй-ҳаёллар қайнарди. “Бугун онамга бирор нарса бўлса-я”, “Аллоҳ сақласин, агар онам вафот этиб қолса-чи?”, “ахир онам менда норозику...”, “нега онамни хафа қилиб қўйдим...”
Йигитнинг ҳаёлига шу каби турли қўрқинчли фикрлар келарди.
Йигит қандай бўлмасин онасидан узр сўрашга, онасининг кўнглини кўтаришга ҳаракат қиларди. Телефонидан онасига хат ёзмоқчи бўлди. Лекин нима деб ёзишни билмасди. Охири бундай деб ёзди: “Онам мен ҳозир бир маълумотни ўқиб қолдим. Айтилишича, инсон оёғининг таг қисми оёқнинг устки қисмига қараганда юмшоқроқ экан. Менинг меҳрибон онам бу маълумотга ишонч ҳосил қилишим учун оёқларингизнинг тагини ҳам, устини ҳам ўпиб кўришимга рухсат берасизми?”.
Шу пайт йигитнинг дарси бошланди, дарсга кириб кетди. У дарсда ўтирар экан, лекин бутун ҳаёли онасида эди. Тезроқ уйга боришга, онасининг оёқларини ўпишга шошиларди.
Йигит уйига худди шамолдек учиб борди, ҳали ҳеч қачон бунчалик тез югурмаган эди. Уйига кириши билан онасини қучоқлаб, юзларидан, қўлларидан ўпди. Оёқларидан ўпмоқчи эди, онаси бунга йўл қўймади. Онасини қаттиқ қучоқлаб, “Онажон мени кечиринг” деди. Онаси ҳам кўз ёш тўкиб “Сендан хафа эмасман, болам, аллақачон кечирганман”, деди.
Азиз ёшлар, онангизни ҳурмат қилинг! Асло ранжитманг, хафа қилманг! Меҳрибон ва мулойим бўлинг. Ҳар куни хурсанд қилинг, ҳамиша юзида табассум бўлишига сабабчи бўлинг!
Унутманг, жаннатингиз калити, бу дунёдаги бахт, роҳат ва ютуқларингиз асоси – онангиз розилиги билан боғлиқ.
Даврон НУРМУҲАММАД
Рамазон ҳайити ва Қурбон ҳайити Исломнинг икки улуғ байрамидир. Уларнинг ҳар бирида улкан маънавий маънолар бўлиб, мусулмонлар ҳаётида алоҳида ўрин тутади. Хусусан, Қурбон ҳайити Исломда фидокорлик, садоқат ва бағрикенглик рамзи ҳисобланади.
Ушбу муқаддас байрам олдидан Давлатимиз раҳбарининг махсус қарорлари қабул қилиниши, Рамазон ва Қурбон ҳайити саналари дам олиш куни сифатида белгиланиши халқимизнинг диний эҳтиёжларини таъминлаш, миллий ва диний қадриятларни асраб-авайлаш ҳамда маънавий бирдамликни мустаҳкамлашга хизмат қилмоқда.
Қурбон ҳайити Зулҳижжа ойининг аввалги ўн кунида нишонланади. Уламолар таъкидлаганидек, Зулҳижжанинг аввалги ўн куни Аллоҳнинг энг маҳбуб кунларидан бири бўлиб, бу кунларда қилинадиган амаллар, ибодатлар, хайру саховатлар жуда ҳам улуғ ҳисобланади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳ таоло ҳузурида яхши амаллар Зулҳижжанинг биринчи ўн кунида қилинадиган амаллардек афзалроқ амал йўқ”, — деб марҳамат қилганлар. Шундай экан, ушбу кунларда яхши амалларга шошилиш, савобли ишларга улгуриб қолиш айни муддаодир.
Қурбон ҳайитининг фазилатлари амалларидан бири – қурбонлик қилиш ҳисобланади. Қурбонлик, Ислом динида аҳамияти катта бўлган амаллардан бири бўлиб, у Қурбон ҳайити кунларида Аллоҳнинг розилиги учун фидоийлик ифодаси ўлароқ жонлиқ сўйишдир. Бу амал ҳазрати Иброҳим алайҳиссалом ва пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам суннатларига амал қилиш, фидокорлик, сабр ва тақво каби тушунчаларни ифода этади.
Қурбонлик қилиш нафақат инсоннинг тақвоси, балки ижтимоий меҳр-оқибат, муҳтожларга ғамхўрлик белгисидир. Қурбонлик гўшти фақирларга, қариндошларга, қўшниларга тарқатилиши, аҳиллик ва меҳр-муҳаббатни янада мустаҳкамлайди.
Қурбон ҳайити — бу аҳиллик ва муштаракликнинг рамзи бўлиб, бу кунда мусулмонлар ўз қариндошлари, қўшнилари, дўстларининг ҳолидан хабар оладилар, узоқдаги яқинларини йўқлаб боришга ҳаракат қиладилар. Айниқса, кекса, бемор, ёлғиз кишилар ҳолидан хабар олиш — динимизда юксак ажр ҳамда эътиборга сазовор амал ҳисобланади.
Қурбон ҳайити инсонларни бир-бирига яқинлаштиради, меҳру шафқатни уйғотади, байрам муносабати билан эҳсон қилиш, болалар ва кексаларни хурсанд қилиш каби амаллар нафақат шахсий савоб, балки жамиятдаги яхшилик муҳитини янада мустаҳкамлайди.
Бу кунда имкони бор инсонлар кам таъминланган оилалар, етимлар, эҳтиёжмандлар ҳолидан хабар олиб, уларга хурсандчилик улашсалар, бу амалнинг савоби беқиёсдир. Зеро, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Мўминларнинг ўзаро дўстликлари, раҳм қилишлари ва меҳр кўрсатишлари худди бир жасадга ўхшайди. Ундан бир аъзо хаста бўлса, жасаднинг қолгани унга қўшилиб бедор бўлади ва иситмалайди”, — дедилар (Имом Муслим ривояти).
Азизлар, айни кунларда юртимиздан 15 минг нафардан зиёд юртдошларимиз Исломнинг беш устунидан бири бўлган Ҳаж ибодатини адо этишга тараддуд кўрмоқдалар. Улар орасида юзлаб нуронийлар, оналаримиз, устоз ва зиёлилар бор. Бу ҳар бир юртдошимизнинг қалбида қувонч уйғотади. Айниқса, мамлакатимиз раҳбари муҳтарам Президентимиз Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий ҳазрат билан телефон орқали мулоқот қилиб, ҳожиларимиз аҳволидан хабар олганелари, уларга муборак сафарда тўлиқ шароит яратилиши, Ҳаж ибодатини хотиржам ва мукаммал адо этишлари учун зарур кўмак ва дуоларини изҳор этганлари катта воқеа бўлди.
Бу воқелик юртимизда дин ва давлат муносабатлари янги, барқарор ва ҳамжиҳат заминда қурилаётганидан далолатдир. Бу – халқимизнинг муқаддас қадриятларига ҳурмат, Исломнинг пок таълимотига бўлган эҳтиром намунасидир.
Бу каби юксак эътиборлар юртимизда дин ва давлат ўртасидаги мувозанатли муносабатнинг, халқнинг эътиқоди ва қадриятига нисбатан ҳурмат ва эъзознинг амалий намунасидир.
Муҳтарам юртдошлар! Фурсатдан фойдаланиб барчаларингизни ийд ал-Азхо – Қурбон ҳайити билан самимий муборакбод этаман. Юртимиз тинчликлиги барқарор, халқимиз тотувлиги бардавом бўлсин, динимиз янада равнақ топсин, хонадонингиздан файзу барака аримасин!
Қурбон ҳайитингиз муборак бўлсин!
Убайдуллоҳ Абдуллаев,
Фарғона вилояти бош имом-хатиби